Καθώς ο ΟΗΕ τιμά την Παγκόσμια Ημέρα Κοινωνικής Δικαιοσύνης στις 20 Φεβρουαρίου, ρίχνουμε μια ματιά σε μια από τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος τις επόμενες δεκαετίες: τη σταδιακή και σε μεγάλο βαθμό μη αναστρέψιμη στροφή προς έναν πληθυσμό μεγαλύτερης ηλικίας.
Σύμφωνα με το Τμήμα Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών, ο αριθμός των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω αναμένεται να διπλασιαστεί τις επόμενες τρεις δεκαετίες, φτάνοντας τα 1,6 δισεκατομμύρια το 2050.
Όπως δείχνει το παρακάτω διάγραμμα, η Ασία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτής της τάσης, με το Χονγκ Κονγκ, τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία να αναμένεται να έχουν το υψηλότερο ποσοστό ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω έως το 2050.
Ενώ η Ιαπωνία φημίζεται για τον γηρασμένο πληθυσμό της και αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην κορυφή της λίστας, άλλες ασιατικές οικονομίες βρίσκονται στη μέση μιας σημαντικής αλλαγής, καθώς το προσδόκιμο ζωής έχει βελτιωθεί ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες και συνεχίζει να το κάνει. Μέχρι το 2050, περίπου το 40% των πληθυσμών του Χονγκ Κονγκ, της Νότιας Κορέας και της Ιαπωνίας αναμένεται να είναι 65 ετών και άνω,
γεγονός που κάνει τεράστια διαφορά στα επίπεδα που παρατηρούνται επί του παρόντος σε ιδιαίτερα ανεπτυγμένες περιοχές, όπου το μερίδιο των ηλικιωμένων είναι στη δεκαετία του ’20.
«Η γήρανση του πληθυσμού είναι μια καθοριστική παγκόσμια τάση της εποχής μας», γράφει το Τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΟΗΕ στην Παγκόσμια Κοινωνική Έκθεσή του για το 2023.
αποκαλώντας το μια «σημαντική ιστορία επιτυχίας» που φέρνει προκλήσεις και ευκαιρίες. Μία από τις κύριες προκλήσεις για τις χώρες με γήρανση του πληθυσμού είναι να διασφαλίσουν ότι η οικονομία μπορεί να υποστηρίξει τις καταναλωτικές ανάγκες ενός αυξανόμενου αριθμού ηλικιωμένων, είτε αυξάνοντας τη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης, άρση των φραγμών στην εθελοντική συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό των ηλικιωμένων ή διασφαλίζοντας ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και τις ευκαιρίες εργασίας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, γεγονός που μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της οικονομικής ασφάλειας σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Ειδικά οι χώρες που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της δημογραφικής αλλαγής έχουν την ευκαιρία να προγραμματίσουν εκ των προτέρων και να εφαρμόσουν τα σωστά μέτρα έγκαιρα, για να διαχειριστούν αποτελεσματικά τις προκλήσεις που συνεπάγεται η γήρανση του πληθυσμού. Αυτό δεν ισχύει για την Ελλάδα, η οποία βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο κοινωνικής γήρανσης με το δημογραφικό να αποτελεί τεράστια πρόκληση, η αντιμετώπιση της οποίας θα είναι εξαιρετικά δύσκολη λόγω της μη-διάχυσης της οικονομικής ανάπτυξης και ης χρόνιας διάβρωσης της κοινωνίας από ακροδεξιές ιδεολογίες, περιορίζοντας τη δυνατότητα αποδοχής νέων δυναμικών πληθυσμών και της ενσωμάτωσής τους.
You will find more infographics at Statista