Την αναγκαιότητα για τον άμεσο σχηματισμό κυβέρνησης και μάλιστα ευρείας πλειοψηφίας -σε ένα κατακερματισμένο πολιτικό σκηνικό- επισημαίνει η Moody’s, καθώς η χώρα βρίσκεται ενώπιον μεγάλων προκλήσεων, μιας και τον Απρίλιο λήγει το πρόγραμμα του ΔΝΤ και η χώρα θα χρειαστεί μακροχρόνιο δημοσιονομικό σχεδιασμό και πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, ενώ βρίσκεται στο μέσω αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων στην περιοχή.
Ο κίνδυνος δημοσιονομικής αποσταθεροποίησης του Πακιστάν μπορεί να έχει πολύ ευρύτερες γεωοικονομικές και γεωπολιτικές επιπλοκές για την περιοχή, ενώ κάθε δημοκρατικό στραβοπάτημα ενισχύει την υποστήριξη για καθεστώτα όπως η Ταλιμπάν, που έχουν ήδη αυξημένη επιρροή.
Στις 8 Φεβρουαρίου, το Πακιστάν (Caa3 σταθερό) διεξήγαγε τις γενικές του εκλογές, με την καταμέτρηση των ψήφων να ολοκληρώνεται στις 11 Φεβρουαρίου. Τα αποτελέσματα δείχνουν ένα κρεμασμένο κοινοβούλιο επειδή κανένα κόμμα δεν έχει κερδίσει αρκετές έδρες –τουλάχιστον 134 από τις 266 επίμαχες έδρες– για να σχηματίσει την κυβέρνηση της πλειοψηφίας.
Ενώ οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των κομμάτων για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού βρίσκονται σε εξέλιξη, οι παρατεταμένες καθυστερήσεις θα αυξήσουν την πολιτική αβεβαιότητα σε μια εποχή που το Πακιστάν αντιμετωπίζει σημαντικές μακροοικονομικές προκλήσεις, ιδιαίτερα την πολύ αδύναμη εξωτερική του θέση και τη θέση ρευστότητας.
Το πολιτικό σκηνικό
Σύμφωνα με την Εκλογική Επιτροπή του Πακιστάν, οι ανεξάρτητοι υποψήφιοι που υποστηρίζονται κυρίως από το κόμμα του Πακιστάν Tehreek-e-Insaf (PTI) του Imran Khan κέρδισαν 101 έδρες. Ο Μουσουλμανικός Σύνδεσμος του Πακιστάν (Ν) – PML-N – με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό Ναουάζ Σαρίφ, ήταν δεύτερος με 75 έδρες. Το Λαϊκό Κόμμα του Πακιστάν (PPP) ήρθε τρίτο με 54 έδρες. Άλλα μικρότερα κόμματα κέρδισαν τις υπόλοιπες έδρες.
Τα ασαφή αποτελέσματα έχουν επιδεινώσει τις πολιτικές εντάσεις εν μέσω ισχυρισμών για νοθείες ψηφοφορίας και μετριασμούς από το PTI που οδήγησαν σε διαμαρτυρίες σε διάφορες πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα. Τα αποτελέσματα θα ξεκινήσουν επίσης μια περίπλοκη διαδικασία κομμάτων που προσπαθούν να εξασφαλίσουν υποστήριξη από άλλα κόμματα σε μια προσπάθεια να ηγηθούν μιας κυβέρνησης συνασπισμού.
Αυξάνεται το πολιτικό ρίσκο
Οι παρατεταμένες καθυστερήσεις στο σχηματισμό κυβέρνησης θα αυξήσουν την πολιτική αβεβαιότητα στη χώρα σε μια περίοδο που αντιμετωπίζει πολύ δύσκολες μακροοικονομικές συνθήκες. Τα συναλλαγματικά αποθέματα του Πακιστάν παραμένουν πολύ χαμηλά στα 8 δισεκατομμύρια δολάρια στις 2 Φεβρουαρίου, επαρκεί για να καλύψει μόνο περίπου έξι εβδομάδες εισαγωγών και πολύ κάτω από αυτό που απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών εξωτερικής χρηματοδότησης για τα επόμενα τρία έως τέσσερα χρόνια. Με βάση την έκθεση του ΔΝΤ που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο, οι ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης του Πακιστάν είναι περίπου 22 δισεκατομμύρια δολάρια το οικονομικό 2025 (τέλος Ιουνίου 2025) και περίπου 25 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τα οικονομικά έτη 2026 και 2027.
Μετά το ΔΝΤ τί;
Η χώρα θα χρειαστεί ένα πιο μακροπρόθεσμο σχέδιο χρηματοδότησης για να καλύψει τις πολύ μεγάλες χρηματοδοτικές ανάγκες της για τα επόμενα χρόνια, μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος του ΔΝΤ τον Απρίλιο του 2024. Ακόμα κι αν ένας συνδυασμός κομμάτων σχηματίσει επιτυχώς μια πολυκομματική κυβέρνηση συνασπισμού, ο συνασπισμός μπορεί να μην να είστε πολύ ενωμένοι και πολιτικά ισχυροί.
Η νέα κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει προκλήσεις για την εξασφάλιση συναίνεσης για την επιδίωξη δύσκολων αλλά απαραίτητων μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων αύξησης εσόδων, για τη βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών του Πακιστάν. Επιπλέον, υπάρχει επίσης αβεβαιότητα σχετικά με την έκταση των δημόσιων διαμαρτυριών επειδή μπορεί να αμφισβητήσουν τη νομιμότητα της νέας κυβέρνησης.
Οι κοινωνικές εντάσεις ενδέχεται να αυξηθούν, γεγονός που πιθανότατα θα περιόριζε την ικανότητα της κυβέρνησης να αναλάβει μεταρρυθμίσεις. Συνολικά, η αβεβαιότητα σχετικά με την ικανότητα του Πακιστάν να διαπραγματευτεί γρήγορα ένα νέο πρόγραμμα του ΔΝΤ μετά τη λήξη του τρέχοντος τον Απρίλιο του 2024 παραμένει πολύ υψηλή.
Οι κίνδυνοι ρευστότητας και εξωτερικής ευπάθειας του Πακιστάν θα παραμείνουν πολύ υψηλοί έως ότου υπάρξει σαφήνεια σχετικά με ένα αξιόπιστο μακροπρόθεσμο σχέδιο χρηματοδότησης
