Μπορεί ο Τραμπ να επικρίθηκε για τις δηλώσεις του ότι θα παρότρυνε ρωσική επίθεση σε χώρες του NATO που δεν πληρούν τους στόχους για τις αμυντικές δαπάνες, η αλήθεια όμως είναι το ενδεχόμενο ρωσικής επίθεσης συζητάται ανοιχτά και οι άμυνες πολλών μεγάλων χωρών δεν είναι… επαρκείς.
Εν τω μεταξύ, o στόχος του 2% του ΑΕΠ στις στρατιωτικές δαπάνες που τίθεται από τη συνθήκη ένταξης στο ΝΑΤΟ δεν επιτεύχθηκε από πολλά μέλη του ΝΑΤΟ από τα μέσα του 2023, παρόλο που έχουν γίνει βελτιώσεις, ειδικά στην Ανατολική Ευρώπη. Τα μέλη του ΝΑΤΟ, Λετονία, Λιθουανία και Εσθονία σχεδιάζουν επίσης να οχυρώσουν τα ρωσικά σύνορά τους.
Παρά το γεγονός ότι πολλές χώρες στη Δυτική Ευρώπη δεν έχουν επιτύχει ακόμη τον στόχο του 2%, αναφέρθηκαν ανησυχητικές δηλώσεις από υψηλόβαθμους αμυντικούς αξιωματούχους στις χώρες του ΝΑΤΟ, Δανία και Γερμανία, το Σαββατοκύριακο.
Τόσο ο Δανός Υπουργός Άμυνας Troels Lund Poulsen όσο και ο Γενικός Επιθεωρητής των Ενόπλων Δυνάμεων της Γερμανίας Carsten Breuer δήλωσαν ότι ένας πόλεμος με τη Ρωσία θα μπορούσε να συμβεί σε διάστημα ετών.
Η ιδέα ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ θα πρέπει να ξοδεύουν το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα πρωτοεμφανίστηκε το 2014 και μέχρι το 2024, τα μέλη της στρατιωτικής συμμαχίας θα έπρεπε τεχνικά να έχουν «προχωρήσει προς» ή πέρα από αυτόν τον στόχο. Ενώ ο ορισμός όπως συμφωνήθηκε κατά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουαλία πριν από 10 χρόνια είναι ασαφής, ο στόχος του 2 τοις εκατό θεωρείται ωστόσο χαρακτηριστικό της επιτυχίας του ΝΑΤΟ καθώς και σημείο διαμάχης εντός του οργανισμού και στον δημόσιο διάλογο.
Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα την 1η Ιουλίου, ο αριθμός των χωρών του ΝΑΤΟ που έχουν φτάσει ή υπερβεί το επίπεδο δαπανών ήταν μόνο 11 από τα 30 μέλη με ένοπλες δυνάμεις. Ο κατάλογος περιλαμβάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Πολωνία, την Ελλάδα, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία, καθώς και το νέο μέλος της Φινλανδίας, δείχνοντας συνολικά ότι οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν εναρμονιστεί περισσότερο με τις στρατιωτικές απειλές στην Ευρώπη που εμφανίζονται ξανά. Αν και αυτό σημαίνει ότι μόνο το ένα τρίτο περίπου των μελών επιτυγχάνει τον στόχο του 2024, ο αριθμός αυξήθηκε από εννέα στα μέσα του 2022. Νέες προσθήκες είναι η Ρουμανία και η Ουγγαρία, όπου οι στρατιωτικές δαπάνες σε σύγκριση με το ΑΕΠ αυξήθηκαν σημαντικά το 2023 έναντι του 2022.
Παρά την πρόσφατη βελτίωση, μεγαλύτερα και πλουσιότερα μέλη του ΝΑΤΟ παρέμειναν πίσω από τον στόχο – συχνά με μεγάλη διαφορά. Αυτό περιλαμβάνει τη Γερμανία, τον Καναδά, την Ιταλία και την Ισπανία.
Η Κροατία και η Γαλλία, που είχαν πετύχει στο παρελθόν τον στόχο του 2 τοις εκατό, παρέμειναν ελαφρώς κάτω το 2023.
Οι αμέσως επόμενοι πλησιέστεροι στο να φτάσουν το όριο ήταν περισσότερα από τα νεότερα μέλη του ΝΑΤΟ, το Μαυροβούνιο και η Βόρεια Μακεδονία με 1,87 τοις εκατό του ΑΕΠ σε αμυντικές δαπάνες το καθένα, ακολουθούμενα από τη Βουλγαρία, το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία.
Η αναθεώρηση της αποστολής του NATO
Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του Γενς Στόλτενμπεργκ, το ΝΑΤΟ υφίσταται επί του παρόντος «τη μεγαλύτερη αναθεώρηση συλλογικής άμυνας και αποτροπής από τον Ψυχρό Πόλεμο», αφού ο οργανισμός αναδείχθηκε ως ο κύριος υποστηρικτής της Ουκρανίας στην αμυντική της προσπάθεια ενάντια σε μια ρωσική εισβολή. Αλλά ακόμη και πριν ο πόλεμος στην ευρωπαϊκή ήπειρο γίνει ξανά πραγματικότητα το 2022, οι εντάσεις ήταν υψηλές σχετικά με την κατάσταση της στρατιωτικής υποδομής του ΝΑΤΟ καθώς τα περισσότερα ευρωπαϊκά έθνη είχαν υιοθετήσει μια άτονη προσέγγιση για τις αμυντικές δαπάνες σε περιόδους ειρήνης. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ το 2018 έφερε το θέμα στο προσκήνιο για άλλη μια φορά καθώς επέκρινε ορισμένα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα τη Γερμανία, επειδή δεν έκανε αρκετή προσπάθεια για να καλύψει το όριο δαπανών του 2% του ΑΕΠ.
You will find more infographics at Statista
