Μπορεί οι διελεύσεις από την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ να έχουν μειωθεί δραματικά και ο χρόνος και τα ναύλα να αυξάνονται, οι αγορές όμως δεν καταγράφουν ακόμη ουσιαστικές διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα. Αυτό σημαίνει ότι εφόσον επιλυθεί σχετικά άμεσα το πρόβλημα, το στρες θα απορροφηθεί πριν διογκωθεί.
Μεγάλη είναι η μείωση στην κίνηση εμπορικών πλοίων μέσω της Διώρυγας του Σουέζ και της Ερυθράς Θάλασσας εξαιτίας των επιθέσεων Χούτι, αυτό ωστόσο δεν ισχύει για όλες τις εταιρίες, καθώς η Aramco της Σαουδικής Αραβίας συνεχίζει να χρησιμοποιεί τη δίοδο καθώς διαθέτει σε ισχύ εκεχειρία με την Υεμένη.
Υπερβαίνει το 40% η μείωση της διέλευσης εμπορικών πλοίων από τη Διώρυγα του Σουέζ κάτι που θα έχει αντίκτυπο και στην αιγυπτιακή οικονομία, όπως επισημαίνει το ΔΝΤ.
Τα «παρατεταμένα προβλήματα σε μείζονες θαλάσσιες εμπορικούς οδούς» ενδέχεται «να πλήξουν τις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες», οδηγώντας σε «καθυστερήσεις στις παραδόσεις αγαθών», «αυξήσεις στα κόστη» κι εγείροντας κίνδυνο ανόδου «του πληθωρισμού», κατά την υπηρεσία του ΟΗΕ, η οποία ανησυχεί ειδικά για τις τιμές των τροφίμων σε διεθνή κλίμακα.
Ειδικότερα, η θαλάσσια κυκλοφορία μέσω της Ερυθράς Θάλασσας παρέμεινε υπό πίεση, με τον όγκο διέλευσης μέσω της Διώρυγας του Σουέζ να μειώνεται κατά 37% φέτος έως τις 16 Ιανουαρίου σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με δορυφορικές εκτιμήσεις, σύμφωνα με το PortWatch του ΔΝΤ. Η Διώρυγα του Σουέζ δέχεται το καλύτερο εύρος διαταραχών της διέλευσης στην Ερυθρά Θάλασσα, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πλοία ενδέχεται να απενεργοποιήσουν τους πομπούς τους κοντά στο στενό Bab el-Mandeb για να κρύψουν τη θέση τους από τους επιτιθέμενους.
Εκρηκτική αύξηση στο Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας
Εν τω μεταξύ, ο όγκος διέλευσης έχει αυξηθεί σε περίπου 54% πάνω από το περσινό επίπεδο στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας φέτος έως τις 16 Ιανουαρίου (Διαγράμματα 2), όπου τα πλοία έχουν εκτραπεί για να αποφύγουν την Ερυθρά Θάλασσα.
Οι επιπτώσεις μεταξύ των χωρών μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την εξάρτησή τους από τις διαμετακομίσεις στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες ενδέχεται να επηρεαστούν ιδιαίτερα.
Οι διαταραχές στην Ερυθρά Θάλασσα έχουν ήδη αυξήσει το κόστος αποστολής, αλλά μέχρι στιγμής βλέπουμε μόνο πρώιμες ενδείξεις για τις παγκόσμιες πιέσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού.
Σύμφωνα με τον δείκτη Freightos Baltic Index (FBX), έναν ημερήσιο δείκτη τιμών εμπορευματοκιβωτίων, το μέσο κόστος αποστολής εμπορευματοκιβωτίων μήκους 40 ποδιών σε 12 παγκόσμιες λωρίδες εμπορίου έχει υπερδιπλασιαστεί από τα μέσα Δεκεμβρίου. Το κόστος μεταφοράς παραμένει πολύ χαμηλότερο από την κορύφωση της πανδημίας και έχει επίσης ενισχυθεί από την ξηρασία
προκάλεσε περιορισμούς στη Διώρυγα του Παναμά.
Μια ευρέως παρακολουθούμενη μέτρηση των παγκόσμιων πιέσεων προσφοράς που καταρτίστηκε από τη NY Fed δεν δείχνει ακόμη τις πιέσεις της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού από τον Δεκέμβριο, αν και ορισμένες αυτοκινητοβιομηχανίες στην Ευρώπη φέρεται να έχουν διακόψει την παραγωγή ως αποτέλεσμα διαταραχών στη ναυτιλία.
Τα στοιχεία
Ο όγκος των εμπορευμάτων που διέρχονται από τη Διώρυγα του Σουέζ, η οποία υφίσταται τις συνέπειες των επιθέσεων των ανταρτών Χούθι της Υεμένης εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, μειώθηκε κατά 42% τους τελευταίους δυο μήνες, υπολογίζει ο ΟΗΕ, ανήσυχος για τον ολοένα πιο σοβαρό αντίκτυπο στο παγκόσμιο εμπόριο.
«Είμαστε πολύ ανήσυχοι για τις επιθέσεις εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα (…) που επιτείνουν τις διαταραχές του εμπορίου εξαιτίας γεωπολιτικών παραγόντων και της κλιματικής αλλαγής», υπογράμμισε χθες Πέμπτη, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο Γιαν Χόφμαν, στέλεχος της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (CNUCED στα γαλλικά, UNCTAD στα αγγλικά).
Σύμφωνα με την CNUCED, εξαιτίας των επιθέσεων των Χούθι, που εξώθησαν μεγάλες ναυτιλιακές να αναστείλουν τις διελεύσεις από την Ερυθρά Θάλασσα και να στέλνουν τα πλοία τους να κάνουν τον γύρο της Αφρικής, ο όγκος του εμπορίου μέσω της Διώρυγας του Σουέζ μειώθηκε κατά 42% τους τελευταίους δυο μήνες.
Ο αριθμός των διελεύσεων εμπορευματοκιβωτίων σε εβδομαδιαία βάση μειώθηκε κατά 67% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023. Καθώς είναι «τα μεγαλύτερα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αυτά που δεν χρησιμοποιούν πλέον τη Διώρυγα του Σουέζ, η μείωση της ποσότητας των εμπορευματοκιβωτίων είναι ακόμη μεγαλύτερη», εξήγησε ο κ. Χόφμαν.
Η μείωση των διελεύσεων δεξαμενόπλοιων τα οποία μεταφέρουν πετρέλαιο είναι 18%, αυτή των πλοίων μεταφοράς χύδην φορτίου (σιτηρά, άνθρακας…) 6%, ενώ οι μεταφορές αερίου έχουν σταματήσει τελείως.
Η διατάραξη του εμπορίου μέσω Ερυθράς Θάλασσας είναι ακόμη πιο ανησυχητική καθώς «πάνω από το 80%» του παγκόσμιου εμπορίου γίνεται διά θαλάσσης και «άλλες σημαντικές θαλάσσιες οδοί βρίσκονται ήδη υπό πίεση», τόνισε ο κ. Χόφμαν.
Προβλήματα και στη Μαύρη Θάλασσα
Το εμπόριο μέσω Μαύρης Θάλασσας αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα αφότου η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, γεγονός που απογείωσε τους μήνες που ακολούθησαν τις τιμές των τροφίμων.
Ενώ, εξαιτίας ξηρασίας, το επίπεδο του νερού στη Διώρυγα του Παναμά έχει υποχωρήσει, προκαλώντας συρρίκνωση της κίνησης. Τον περασμένο μήνα, ο αριθμός των διελεύσεων μέσω αυτής της Διώρυγας ήταν μειωμένος κατά 36% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022 και κατά 62% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021, τόνισε η CNUCED.