Βήμα, βήμα εξελίσσονται οι σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ, με τον Τζο Μπάιντεν να ζητά από το Κογκρέσο την έγκριση της πώλησης των F-16 στην Τουρκία, μετά την κύρωση από την τουρκική Εθνοσυνέλευση του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας στο NATO.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ο Λευκός Οίκος προέτρεψε τα μέλη του Κογκρέσου να προχωρήσουν στην έγκριση της πώλησης στην Τουρκία μαχητικών αεροσκαφών και εξοπλισμού αναβάθμισης.
Η επιστολή ακολουθεί την έγκριση από το τουρκικό Κοινοβούλιο του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας στο NATO. Επειδή πρόκειται όμως για νόμο, θα απαιτηθεί υπογραφή και από τον Ταγίπ Ερντογάν, η οποία εκτιμάται ότι θα συγχρονιστεί με την έγκριση της πώλησης F-16 από τις επιτροπές του Κογκρέσου των ΗΠΑ.
Auditor’s note: Το όχι και τόσο κρυφό παρασκήνιο
Το Crisis Monitor έχει κατ επανάληψη επισημάνει τις πολυεπίπεδες διαπραγματεύσεις στις οποίες έχει εμπλακεί η Τουρκία, καθώς ο Ταγίπ Ερντογάν εκτός από την ένταξη της Σουηδίας, έχει μπλοκάρει τη χρήση τουρκικών βάσεων για αποστολές στη Συρία από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους, υπονομεύει την ειρηνευτική διαδικασία στη Λιβύη και εμπλέκεται στον Καύκασο στηρίζοντας το Αζερμπαϊτζάν κατά της Αρμενίας στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, Με τον τρόπο αυτό ο Ερντογάν παίζει το χαρτί του Πούτιν κατά του Νικόλ Πασινιάν, καθώς ο Ρ¨ωσος πρόεδρος έχει επιχειρήσει την ανατροπή του πρωθυπουργού της Αρμενίας πολλές φορές. Η αποδυνάμωση της Αρμενίας έρχεται τη στιγμή που αυτή προσπαθούσε να βρει εναλλακτικούς εταίρους απομακρυνόμενη από τη Ρωσία και προσεγγίζοντας την ΕΕ και το NATO.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η επιστολή του Τζο Μπάιντεν είναι η δεύτερη, μετά την επιστολή του State Department και αφορά στην πώληση εξαρτημάτων για την αναβάθμιση του υφιστάμενου στόλου των τουρκικών F-16 και για την αγορά νέων F-16 Viper. Ταυτόχρονα σε εξέλιξη βρίσκεται το πρόγραμμα της Ελλάδας για την αναβάθμιση των F-16 σε Viper.
Στο μεταξύ καθαιρέθηκε από την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής ο γερουσιαστής Μενέντεζ, ο οποίος αντιτίθεντο στην πώληση F-16 στην Τουρκία, ενώ ήταν ένθερμος υποστηρικτής της Ελλάδας. Ο Μενέντεζ αντιμετωπίζει διώξεις για δωροδοκία και άλλα αδικήματα.
Η επιστολή Μπάιντεν
Επιστολή προς τα μέλη του Κογκρέσου, προτρέποντάς τα να εγκρίνουν την πώληση στην Τουρκία μαχητικών αεροσκαφών F-16 και εξοπλισμού αναβάθμισης συνολικής αξίας 20 δισ. δολαρίων, έστειλε η κυβέρνηση Μπάιντεν, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, το οποίο επικαλείται τρεις καλά πληροφορημένες πηγές.
Το τουρκικό κοινοβούλιο επικύρωσε την Τρίτη το πρωτόκολλο για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, την οποία εμπόδιζε επί 20 μήνες. Απομένει πλέον η τελική υπογραφή από τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η δημοσίευση στην εφημερίδα της κυβέρνησης. Η εξέλιξη συνδέθηκε με την αγορά αμερικανικών F-16, με την Άγκυρα να διαπραγματεύεται τη λήψη απόφασης από το Κογκρέσο των ΗΠΑ ταυτόχρονα με την άρση του αδιεξόδου στο θέμα της Σουηδίας.
Αμερικανοί βουλευτές έλεγαν ότι περιμένουν την οριστική έγκριση του πρωτοκόλλου από την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένης της υπογραφής του από τον πρόεδρο Ερντογάν, προτού αποφασίσουν εάν θα εγκρίνουν την πώληση F-16.
Εξάλλου, ο Αμερικανός πρέσβης στην Τουρκία εξέφρασε την πρόβλεψη πως ο πρόεδρος Ερντογάν θα ολοκληρώσει εντός ημερών την επικύρωση της υποψηφιότητας της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ και θα ακολουθήσουν γρήγορα βήματα για την υιοθέτηση από το αμερικανικό Κογκρέσο της πώλησης των F-16 στην Άγκυρα.
Σε συνέντευξή του, ο πρεσβευτής Τζεφ Φλέικ, πρώην γερουσιαστής των Ρεπουμπλικανών, δήλωσε πως, μόλις το επίσημο έγγραφο της επικύρωσης φθάσει στην Ουάσινγκτον, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα στείλει αμέσως στο Κογκρέσο αναγγελία για την πώληση των F-16.
«Δεν βλέπω γιατί να περιμένει η Τουρκία, με το κοινοβούλιο εδώ να έχει ενεργήσει», δήλωσε ο Φλέικ. «Έτσι περιμένω, μόλις αυτό διαβιβασθεί στην Ουάσινγκτον, τότε να γίνει η αναγγελία (της πώλησης των F-16). Και η επίσημη αναγγελία θα γίνει».
Οι καθυστερήσεις της Άγκυρας να εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας προκάλεσαν απογοήτευση σε συμμάχους της, όμως της επέτρεψαν επίσης να αποσπάσει μερικές παραχωρήσεις. Ο Φλέικ, ο οποίος ήταν πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, δήλωσε ωστόσο πως στο διάστημα αυτό η Σουηδία ανταποκρίθηκε στις «πολύ θεμιτές ανάγκες ασφαλείας» της Τουρκίας.
Ο πρεσβευτής δήλωσε πως ήρθε σε επαφή με τους επικεφαλής των επιτροπών εξωτερικών σχέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας των ΗΠΑ, περιλαμβανομένων αυτών που εξέφραζαν ανησυχίες για την πώληση F-16 στην Τουρκία εξαιτίας των επιδόσεων της χώρας αυτής στα ανθρώπινα δικαιώματα και των καθυστερήσεων στην ένταξη της Σουηδίας. «Υπάρχουν μέλη του Κογκρέσου που είχαν την ισχυρή πεποίθηση ότι, πριν προχωρήσουμε με την πώληση των F-16, έπρεπε η Σουηδία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ», δήλωσε. «Όμως όλοι βλέπουν την αξία της συμμετοχής της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και όλοι βλέπουν την αξία της διαλειτουργικότητας που θα υπάρξει με αυτό τον εκσυγχρονισμό των F-16».
