Αντιφατικά είναι τα μηνύματα από τον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας και τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, καθώς από τη μια πλευρά τα έσοδα μπορεί να υποχώρησαν σημαντικά, ταυτόχρονα όμως οι ΗΠΑ ξεκίνησαν εκ νέου αγορές, ενώ η χώρα δεν έχει χάσει σε μερίδιο αγοράς διεθνώς. Από την άλλη πλευρά,οι πιέσεις στο νόμισμα από τις κυρώσεις την αναγκάζουν να επανέλθει σε εξαγωγές σε ξένο νόμισμα, θέλοντας έτσι να αυξήσει τα έσοδα.
Το υπουργείο Οικονομικών της Ρωσίας ανέφερε ότι τα έσοδα από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου ανήλθαν συνολικά σε 8,8 τρισ, ρούβλια (98 δισ. δολάρια) το 2023, μείωση 23,9% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Τα έσοδα εκτός πετρελαίου ανήλθαν συνολικά σε 20,3 τρισ. ρούβλια, αυξημένα κατά 25% σε σχέση με το 2022.
Το υπουργείο Οικονομικών της Ρωσίας θα στραφεί σε πωλήσεις σε ξένο νόμισμα από τις αγορές από τις 15 Ιανουαρίου για να αντισταθμίσει το έλλειμμα στα έσοδα από πετρέλαιο και φυσικό αέριο τον περασμένο μήνα. Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας θα αυξήσει επίσης τις πωλήσεις ξένου νομίσματος στα 16,7 δισ. ρούβλια την ημέρα, σε σύγκριση με 900 εκατομμύρια την προηγούμενη περίοδο.
Η αλήθεια είναι ότι η προσπάθεια των συμμάχων να σπάσουν τη γεωοικονομική αλυσίδα δεν ήταν όσο επιτυχής θα ήθελαν. Ταυτόχρονα και ο Πούτιν διαπιστώνει ότι δεν μπορεί να αυτονομηθεί στον βαθμό που θα ήθελε. Οι εφοπλιστές και κυρίως οι Έλληνες και οι Γερμανοί παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αποτροπή ολοκληρωτικού εμπορικού και ενεργειακού σχίσματος.
Η Ευρώπη μείωσε την εξάρτησή της
Οι προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη από τον ρωσικό ενεργειακό κολοσσό Gazprom μειώθηκαν κατά 55,6% στα 28,3 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) το 2023, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters.
Οι υπολογισμοί, βασισμένοι σε δεδομένα από τον ευρωπαϊκό όμιλο μεταφοράς φυσικού αερίου Entsog και τις ημερήσιες εκθέσεις της Gazprom για τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας,
έδειξαν ότι οι μέσες ημερήσιες εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μειώθηκαν στα 77,6 εκατομμύρια κυβικά μέτρα (mcm) το 2023 από 174,8 mcm το 2022.
Η Ρωσία παρείχε συνολικά περίπου 63,8 bcm αερίου στην Ευρώπη με διάφορες διαδρομές το 2022, σύμφωνα με στοιχεία της Gazprom και τους υπολογισμούς του Reuters.
Η Gazprom δεν έχει δημοσιεύσει τα δικά της στατιστικά στοιχεία από τις αρχές του 2023. Δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό.
Οι εξαγωγές φυσικού αερίου της Ρωσίας στην Ευρώπη, που κάποτε ήταν η κύρια εξαγωγική της αγορά, μειώθηκαν απότομα λόγω των πολιτικών επιπτώσεων από τη σύγκρουση στην Ουκρανία
Ποιοί αγοράζουν ρωσικά καύσιμα
- Άνθρακας: Η Κίνα έχει εισαγάγει το 40% όλων των ρωσικών εξαγωγών άνθρακα από την απαγόρευση της ΕΕ στις 5 Δεκεμβρίου 2022. Ακολούθησαν η Ινδία (20%) και η Νότια Κορέα (13%).
- Αργό πετρέλαιο: Η Κίνα ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής αργού πετρελαίου, αγοράζοντας το 45% του αργού πετρελαίου της Ρωσίας, ακολουθούμενη από την Ινδία (32%), την ΕΕ (8%) και την Τουρκία (4%). Από τις 5 Δεκεμβρίου 2022,
- Οι εισαγωγές αργού πετρελαίου από την ΕΕ έφτασαν μέσω θαλάσσης στη Βουλγαρία και μέσω αγωγού για την Τσεχική Δημοκρατία, τη Σλοβακία και την Ουγγαρία.
- LNG: Η ΕΕ ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής LNG, αγοράζοντας το 49% των εξαγωγών LNG της Ρωσίας, ακολουθούμενη από την Κίνα (23%) και την Ιαπωνία (18%). Δεν επιβάλλονται κυρώσεις σε ρωσικές αποστολές LNG στην ΕΕ.
- LPG: Η Τουρκία ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής υγραερίου, αγοράζοντας το 55% των εξαγωγών υγραερίου της Ρωσίας, ακολουθούμενη από την ΕΕ (35%). Δεν επιβάλλονται κυρώσεις από την ΕΕ στις εισαγωγές υγραερίου από τη Ρωσία.
- Πετρελαϊκά προϊόντα: Από την απαγόρευση εισαγωγής ρωσικού αργού πετρελαίου από την ΕΕ, η Τουρκία είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής που αγοράζει το 24% των πετρελαϊκών προϊόντων της Ρωσίας, ακολουθούμενη από την Κίνα με 12%.
Ενώ οι κυρώσεις της ΕΕ για τα θαλάσσια ρωσικά πετρελαϊκά προϊόντα εφαρμόστηκαν στις 5 Φεβρουαρίου 2023, το πετρέλαιο μέσω αγωγού υπόκειται μόνο εν μέρει σε κυρώσεις.
- Αέριο αγωγών: Η ΕΕ ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής, αγοράζοντας το 36% του φυσικού αερίου της Ρωσίας, ακολουθούμενη από την Τουρκία (31%) και την Κίνα (28%). Δεν επιβάλλονται κυρώσεις στις εισαγωγές φυσικού αερίου από ρωσικούς αγωγούς στην ΕΕ.
Ο επιστρέφων πελάτης
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, εν τω μεταξύ, εισήγαγαν πετρέλαιο από τη Ρωσία τον Οκτώβριο για πρώτη φορά μετά την επιβολή απαγόρευσης στις εισαγωγές πετρελαίου και άλλης ενέργειας από τη Ρωσία τον Μάρτιο του 2022, μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti, επικαλούμενο στοιχεία των ΗΠΑ. Οι πωλήσεις της Ρωσίας στις ΗΠΑ ανήλθαν συνολικά σε 2,7 εκατομμύρια δολάρια τον Οκτώβριο και 750.000 δολάρια τον Νοέμβριο.
Εξαρτημένη από τους ευρωπαίους εφοπλιστές η Ρωσία
- Τον Νοέμβριο, το 45% του ρωσικού πετρελαίου και των προϊόντων του μεταφέρθηκε με δεξαμενόπλοια που υπόκεινται στο ανώτατο όριο της τιμής του πετρελαίου. Το υπόλοιπο στάλθηκε με «σκιώδη» δεξαμενόπλοια που δεν υπόκεινται στην πολιτική ανώτατων τιμών.
- Το 65% του ρωσικού αργού πετρελαίου μεταφέρθηκε με «σκιώδη» δεξαμενόπλοια, ενώ τα δεξαμενόπλοια που ανήκαν ή ήταν ασφαλισμένα σε χώρες που εφαρμόζουν το ανώτατο όριο τιμής αντιπροσώπευαν το 35%.
- Τα δεξαμενόπλοια «Shadow» που μεταφέρουν πετρελαιοειδή, χημικά και υγραέριο διακινούσαν το 38% του συνολικού όγκου των προϊόντων. Ο υπόλοιπος όγκος αποστέλλεται με δεξαμενόπλοια σύμφωνα με την πολιτική ανώτατων τιμών.
- Δεξαμενόπλοια στην περιοχή του Ειρηνικού φορτώθηκαν με ρωσικό πετρέλαιο σε λιμάνια όπως το Kozmino στη Ρωσία, όπου τελειώνει ο αγωγός ESPO και συνδέεται με το διυλιστήριο. Εδώ,
ο βαθμός αργού πετρελαίου ESPO εξάγεται σε τιμές που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο, όπως έχει παρατηρηθεί στα τελωνειακά στοιχεία. - Η εξάρτηση της Ρωσίας από πλοία που ανήκουν ή είναι ασφαλισμένα από την ΕΕ/G7 παρέχει στον Συνασπισμό Price Cap επαρκή μόχλευση για να μειώσει το ανώτατο όριο τιμών, να εφαρμόσει καλύτερη παρακολούθηση και επιβολή που θα μείωνε σημαντικά τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας.
Όπλα για τη Ρωσία
Η Βόρεια Κορέα ενδέχεται να πουλήσει στη Ρωσία νέους τύπους τακτικά κατευθυνόμενων πυραύλων, δήλωσε ο υπουργός Άμυνας της Νότιας Κορέας σε συνέντευξή του στο πρακτορείο ειδήσεων Yonhap.
Η Πιονγκγιάνγκ φέρεται να προμηθεύει ήδη τη Μόσχα με βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς για χρήση στην Ουκρανία. Ο υπουργός είπε επίσης ότι η Βόρεια Κορέα παρείχε στη Ρωσία περίπου 5.000 δοχεία όπλων, που μπορεί να αποθηκεύσουν περίπου 2,3 εκατ. βλήματα οβίδων 152 mm ή 400.000 βλήματα πυροβολικού των 122 mm.