Κλυδωνισμούς σε διεθνές επίπεδο προκαλεί η κλιμάκωση της δραστηριότητας των Χούτι στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας και η αδυναμία ή έλλειψη πολιτικής βούλησης της Δύσης και των χωρών περιοχής να λάβουν επαρκή μέτρα για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας.
Τον κίνδυνο εμπλοκής στην εφοδιαστική αλυσίδα, τόσο του πετρελαίου όσο και των εμπορευμάτων, λόγω της κλιμάκωσης δραστηριότητας των Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα. Ήδη, δύο ευρωπαϊκοί γίγαντες πετρελαίου και φυσικού αερίου δήλωσαν χθες ότι τα δεξαμενόπλοιά τους θα αποφύγουν τα ύδατα στα ανοικτά των ακτών της Υεμένης -ένα σημείο που πρέπει να περάσουν τα πλοία που χρησιμοποιούν τη Διώρυγα του Σουέζ. Είχαν προηγηθεί μεγάλες ναυτιλιακές με εμπορευματικά πλοία που σταμάτησαν τις διελεύσεις την περασμένη εβδομάδα.
Η δημοσιότητα που λαμβάνει το θέμα της εκτροπής και επαναδρομολόγησης πλοίων έχει να κάνει όχι τόσο με τις καθυστερήσεις και ενδεχομένως το αυξημένο κόστος, αλλά με την έκδοση ανακοινώσεων, ιδιαίτερα από τη BP. Τέτοιες κινήσεις δεν αποτελούν καθιερωμένη πρακτική ούτε για τις εταιρίες πετρελαίων, ούτε για τις ναυτιλιακές. Συνήθως, τα ζητήματα αυτά διευθετούνται πολιτικά και ασφαλιστικά… Υπ΄ αυτό το πρίσμα, η έκδοση ανακοινώσεων αποτελεί είτε μέσο πίεσης προς τις κυβερνήσεις της Δύσης ώστε να παρέμβουν, είτε στοχεύουν να αναδείξουν ένα ζήτημα σε μείζον γεωοικονομικό ώστε να το θέσουν στο τραπέζι των διαρπαγματεύσεων αναγκάζοντας παράγοντες που έχουν αποφύγει τις απευθείας διαπραγματεύσεις να βρεθούν στο ίδιο δωμάτιο.
Οι Χούτι, το Ιράν και οι αγορές
Έτσι, οι Χούτι, που υποστηρίζονται από το Ιράν, φαίνεται να πέτυχαν μια “νίκη” στον πόλεμο δι’ αντιπροσώπων, καθώς είναι αυτοί που έκαναν τις αγορές να… δώσουν σημασία στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, κάτι που απέτυχε να κάνει η μεγάλη επίθεση της Χαμάς και η επαπειλούμενη εμπλοκή της Χεζμπολάχ στον πόλεμο με το Ισραήλ.
Τώρα, φαίνεται ότι δημιουργείται ένα νέο πλαίσιο που θα μπορούσε να επιτρέψει ή ακόμη και να επιβάλλει -παρά τις αντιδράσεις του Ισραήλ- νέο κύκλο απευθείας διαπραγματεύσεων του Ιράν με τις ΗΠΑ και την ΕΕ.
Οι Χούτι που υποστηρίζονται από το Ιράν λένε ότι στοχοποιούν οποιοδήποτε πλοίο συνδέεται με το Ισραήλ ως απάντηση στον πόλεμο της χώρας με τη Χαμάς. Αυτό το επιχείρημα φάνηκε πολύ αδύναμο την περασμένη εβδομάδα, όταν ο ιδιοκτήτης του δεξαμενόπλοιου που δέχτηκε επίθεση τη Δευτέρα, του Swan Atlantic, είπε ότι δεν υπήρχε καμία σχέση.
«Δεν υπάρχει ισραηλινός σύνδεσμος στην ιδιοκτησία (νορβηγική), στην τεχνική διαχείριση (Σιγκαπούρη) του σκάφους, ούτε σε κανένα τμήμα της υλικοτεχνικής αλυσίδας για το μεταφερόμενο φορτίο», ανέφερε η Rieber & Son σε δήλωση στην ιστοσελίδα της.
Η αντίδραση των αγορών
Στην Ευρώπη, όπου οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν υποχωρήσει αισθητά και το πετρέλαιο παραμένει σε πτωτική τροχιά, οι ενδείξεις αναστάτωσης στην αλυσίδα εφοδιασμού αποτέλεσαν ιδανική αφορμή για ανοδική αντίδραση. Οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου (TTF) έγραψαν κέρδη έως και 13%. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του πετρελαίου Brent εκτινάχθηκαν έως και 3,9%.
Από την BP έως την AP Moller-Maersk, οι εταιρίες που μεταφέρουν καταναλωτικά αγαθά, εμπορεύματα, όπως άνθρακα και καλαμπόκι και προμήθειες ενέργειας, καλούνται να κάνουν μεγαλύτερα ταξίδια. Ενώ υπήρχε κάποια χαλάρωση στις παγκόσμιες γραμμές ανεφοδιασμού, το ξαφνικό κλείσιμο της Διώρυγας του Σουέζ το 2021 έδειξε πόσο εύθραυστα είναι τα δίκτυα, σημειώνει το Bloomberg.
Τον πανικό αυτό δεν φαίνεται να συμμερίζεται η ναυλαγορά ξυρού φορτίου, καθώς μετά από μια έξαρση στις αρχές Δεκεμβρίου, ο βασικός δείκτης θαλάσσιων εμπορευματικών μεταφορών του Baltic Exchange, ο οποίος μετρά το κόστος αποστολής αγαθών παγκοσμίως, υποχώρησε για 4η συνεχόμενη συνεδρίαση τη Δευτέρα, σημειώνοντας πτώση 2,6% σε χαμηλό τριών εβδομάδων στις 2.288 μονάδες.
Ο δείκτης capesize, ο οποίος παρακολουθεί τα πλοία που μεταφέρουν συνήθως φορτία 150.000 τόνων, όπως σιδηρομετάλλευμα και άνθρακας, υποχώρησε 4,3% σε χαμηλό τριών εβδομάδων στις 3,936 μονάδες.
Ο δείκτης supramax υποχώρησε κατά 0,5% στις 1.419 μονάδες.
Αντίθετα, ο δείκτης panamax, ο οποίος παρακολουθεί πλοία που συνήθως μεταφέρουν φορτία άνθρακα ή σιτηρών περίπου 60.000 έως 70.000 τόνων, ενισχύθηκε οριακά κατά 0,3% στις 1.906 μονάδες, την πρώτη άνοδο σε δύο εβδομάδες.
Πρωτοβουλία για task force από τις ΗΠΑ
Αμερικανοί αξιωματούχοι προσπαθούν να βρουν μια απάντηση καθώς το παγκόσμιο εμπόριο απειλείται. Ο υπουργός Άμυνας Λόιντ Οστιν ανακοίνωσε τη δημιουργία task force για την αντιμετώπιση των επιθέσεων.
Τα περιστατικά απειλούν έναν εμπορικό διάδρομο από τον οποίο διέρχεται κανονικά περίπου το 12% του θαλάσσιου εμπορίου. Συμβαίνουν σε μια εποχή που η άλλη ζωτικής σημασίας υδάτινη οδός από ωκεανό σε ωκεανό -η Διώρυγα του Παναμά- περιορίζεται σοβαρά από την ξηρασία. Έρχονται επίσης καθώς οι κεντρικές τράπεζες παραμένουν επιφυλακτικές σχετικά με τους κινδύνους πληθωρισμού.
«Η αυξανόμενη αβεβαιότητα στο κανάλι του Σουέζ σε συνδυασμό με την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας θα μπορούσε να ασκήσει ανοδική πίεση στον πληθωρισμό των αγαθών τους επόμενους μήνες», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Apollo Global Management, Torsten Slok.
Πενήντα έξι εμπορικά πλοία εισήλθαν ή έφυγαν από την Ερυθρά Θάλασσα το Σάββατο και την Κυριακή, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg. Αριθμός μειωμένος κατά 35% από την αρχή του μήνα.
Η BP είπε ότι «θα διατηρήσει αυτή την προληπτική παύση υπό συνεχή επανεξέταση, ανάλογα με τις συνθήκες που εξελίσσονται στην περιοχή». Κανένα από τα πλοία της -αυτά που κατέχει ή αυτά που ναυλώνει- δεν θα περάσει από την Ερυθρά Θάλασσα. Τη δήλωση αυτή ακολούθησε ώρες αργότερα η νορβηγική Equinor ASA, η οποία είπε ότι θα επαναδρομολογήσει τα πλοία της.
Αυτές οι κινήσεις έγιναν καθώς ένα βυτιοφόρο με καύσιμα χτυπήθηκε από «άγνωστο αντικείμενο» τη Δευτέρα, σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη του. Οι επιθέσεις γίνονται πλέον σχεδόν καθημερινά.
