Τη μαζική νομιμοποίηση μεταναστών που ζουν πάνω από τρία χρόνια στην Ελλάδα θεσμοθετεί το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής με τροπολογία που κατατέθηκε στο πλαίσιο του ασφαλιστικού νομοσχεδίου, υλοποιώντας έτσι την εξαγγελία για ενσωμάτωση μεταναστών με στόχο την ενίσχυση του εργατικού δυναμικού, ιδιαίτερα στον πρωτογενή τομέα και τις κατασκευές.
Μία νέα τύπου άδεια διαμονής για τους μετανάστες δημιουργεί το άρθρο 4 της τροπολογίας που κατατέθηκε σήμερα στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Η τροπολογία κατατέθηκε από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και αφορά τους μετανάστες τρίτων χωρών που ζουν στην Ελλάδα.
Η ελληνική κυβέρνηση με τη συγκεκριμένη τροπολογία επιχειρεί να ευθυγραμμιστεί με τις κοινοτικές οδηγίες για την ενσωμάτωση μεταναστών και να αντιμετωπίσει ενεργητικά το πρόβλημα της έλλειψης εργατικού δυναμικού, ιδιαίτερα στον πρωτογενή τομέα και στις κατασκευές. Επίσης, με τη νομιμοποίηση χιλιάδων μεταναστών προωθείται η ασφαλιστική τους κάλυψη, γεγονός που αναμένεται να συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση διαρθρωτικών ελλειμμάτων στα ταμεία, πειρορίζοντας την προοπτική περαιτέρω περικοπών στις συντάξεις.
Η κίνηση αυτή θα έχει θετικό αντίκτυπο και στο δημογραφικό πρόβλημα της χώρας, καθώς ο πληθυσμός θα αυξηθεί και περιοχές της υπαίθρου θα αποκτήσουν εκ νέου ζωή και η παραμεθόριος θα ενισχυθεί. Συνδυαστικά, τίθενται οι βάσεις για την ενσωμάτωση δυναμικών πληθυσμιακών στοιχείων και καλλιεργούνται οι προοπτικές για την βελτίωση του ηλικιακού μίγματος του πληθυσμού και άρα για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος.
Σε πολιτικό επίπεδο, όμως, η απόφαση αυτή αναμένεται να παράξει αντιδράσεις, ιδιαίτερα από τη σκληρή δεξιά και την ακροδεξιά, γεγονός που συνεπάγεται πολιτικό κόστος. Ωστόσο, επειδή η κυβέρνηση βρίσκεται στην αρχή της θητείας της, με ισχυρή λαϊκή εντολή και απέναντι σε κατακερματισμένη αντιπολίτευση τόσο εξ αριστερών, όσο και από τα δεξιά, η διαχείριση των επιπτώσεων θεωρείται εφικτή.
Η τροπολογία
Ειδικότερα, η τροπολογία, προβλέπει πως μετανάστες τρίτων χωρών που διέμεναν μέχρι 30 Νοεμβρίου του 2023 χωρίς άδεια στην Ελλάδα, εδώ και τρία χρόνια, τώρα έχουν το δικαίωμα να τους χορηγηθεί νόμιμη άδειας διαμονής από την Γραμματεία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα οι παράνομοι μετανάστες, δηλαδή όσοι δεν είχαν κάνει αίτηση ασύλου ή τους είχε απορριφθεί, μπορούσαν κάτω από πολύ αυστηρές προϋποθέσεις να ζητήσουν άδεια διαμονής και ειδικότερα μόνο εάν συμπλήρωναν 7 έτη συνεχούς παρουσίας τους στη χώρα.
Πλέον, με το άρθρο 4 απλοποιούνται οι προϋποθέσεις και όσοι έχουν μπει παράνομα έως 30.11.23 και έχουν 3 αντί για 7 έτη αποκτούν ειδική άδεια διαμονής τόσο αυτοί όσο και οι οικογένειες τους. Άρα μειώνονται οι προϋποθέσεις κατά 4 έτη.
Υπολογίζεται ότι το μέτρο αυτό αφορά περί τους 28.000 εργαζόμενους.
Διευκρινήσεις από το υπουργείο Εργασίας
Αμέσως μετά τα δημοσιεύματα και υπό το βάρος έξαρσης της ακροδεξιάς στα social media και των δύο αγκροδεξιών κομμάτων στη Βουλή, το υπουργείο Εργασίας σπεύδει να δώσει διευκρινήσεις, σε μια προσπάθεια να διασκεδάσει τις εντυπώσεις σε μέρος της εκλογικής βάσης του κυβερνώντος κόμματος.
Ειδικότερα, το υπουργείο Εργασίας επισημαίνει ότι άδεια διαμονής αλλοδαπών θα δίνεται μόνο εάν υπάρχει συγκεκριμένη προσφορά εργασίας.
Επίσης, σε nonpaper που κυκλοφόρησε αναφέρεται ότι η νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης και του υπουργείου Μετανάστευσης & Ασύλου στοχεύει να βάλει τάξη στην αταξία και στρέφεται ενάντια στην ανομία και την αδήλωτη εργασία, καθώς για πρώτη φορά εισάγεται η σύνδεση της άδειας διαμονής με την προσφορά εργασίας. Η άδεια θα δίνεται μονο σε όσους έχουν προσφορά εργασίας και αποδεικνύουν ότι εργάζονται και θα ανακαλείται όταν για οποιοδήποτε λόγο διακόπτεται η απασχόληση.
Σημειώνεται ότι η εν λόγω ρύθμιση:
● Δεν νομιμοποιεί και δεν δίνει κανένα δικαίωμα σε μη νόμιμα διαμένοντες στην Ελλάδα πέρα από την πρόσβαση στην αγορά εργασίας για όσους διαμένουν επί μακρόν εδώ πριν από τις 30 Νοεμβρίου 2023 υπό αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις.
● Δεν δίνει καν δικαίωμα σε οικογενειακή επανένωση ούτε βέβαια σε μόνιμη διαμονή ή ακόμα περισσότερο σε ιθαγένεια, όπως συμβαίνει στη Γερμανία. Η συγκεκριμένη δε άδεια εξαρτάται από την ύπαρξη και τη συνέχιση δηλωμένης εργασίας από τον δικαιούχο.
Η ρύθμιση αφορά περίπου 30 χιλιάδες δικαιούχους σύμφωνα με συγκεκριμένους υπολογισμούς. Τέλος, η ρύθμιση απαντά στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας αλλά και στον έντονο ανταγωνισμό που έχει προκύψει από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία, για τους εργάτες γης αλλά και γενικότερα για εργαζόμενους χαμηλής και μέσης ειδίκευσης.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας: «Η πολιτική της κυβέρνησης βασίζεται στην αυστηρή φύλαξη των συνόρων ενάντια στην παράνομη διακίνηση μεταναστών. Η νόμιμη μετανάστευση, με όρους και κανόνες, διευκολύνεται μέσα από τη σύναψη διμερών συμφωνιών εργασιακής κινητικότητας, με χώρες όπως η Γεωργία και η Μολδαβία. Ταυτόχρονα, προχωρά ο διοικητικός ανασχεδιασμός και αναβάθμιση του συστήματος νόμιμης μετανάστευσης.»