Την εκ βάθρων αναθεώρηση του δημοσιονομικού και φορολογικού σχεδιασμού ζήτησε εμμέσως πλην σαφώς ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, επαναλαμβάνοντας την πρότασή του για επανεξέταση των φοροαπαλλαγών, του πλαισίου για την ενεργειακή μετάβαση και του φολορολογικού συστήματος.
Σε συνέντευξή του στο πλαίσιο συνεδρίου του Οικονομικού Ταχυδρόμου, ο Γιάννης Στουρνάρας, ζήτησε εκ νέου την αναθεώρηση του πλαισίου της δημοσιονομικής πολιτικής, με γνώμονα την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και την προετοιμασία για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και της ενεργειακής μετάβασης.
Ο κεντρικός τραπεζίτης επανέλαβε την ανάγκη επανεξέτασης των φοροαπαλλαγών ώστε αυτές να στοχεύουν στους πλέον αδύνατους, να είναι επικαιροποιημένες ως προς τις νέες συνθήκες και να είναι αποτελεσματικές, ενώ θα είναι και αυξημένη και η αποδοτικότητά τος στον προϋπολογισμό.
Όπως είπε: «Είναι σημαντικό να πατάξουμε τη φοροδιαφυγή. Έχουμε μεγάλα περιθώρια. Και στη φοροδιαφυγή έχουμε μεγάλα περιθώρια και στις φορολογικές απαλλαγές, επαναλαμβάνω, το είχαμε πει για πρώτη φορά μαζί σας. Ορισμένοι το παρεξήγησαν, είπαν “ο Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος ως μη όφειλε, είπε ότι πρέπει να μειωθούν οι φοροαπαλλαγές”. Όχι. Αυτό που είπα ήταν ότι πρέπει να κάνουμε ένα review. Δηλαδή θα πρέπει να ξαναδούμε τις φορολογικές απαλλαγές».
Ακόμη, πρόσθεσε με έμφαση ότι «Είναι ένα αρκετά μεγάλο κονδύλι, είναι γύρω στα 12 δισεκατομμύρια. Πηγαίνουν σε αυτούς που πράγματι έχουν ανάγκη; Εγώ δεν λέω ούτε ένα ευρώ να κόψουμε. Μήπως όμως χρειάζεται να κάνουμε επανατοποθέτηση σε αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη; Σε πολλές ξένες χώρες, κάθε 3-4 χρόνια, αυτό αναθεωρείται. Δεν σημαίνει ότι επειδή έδωσες κάποτε μία φοροαπαλλαγή, πρέπει να μείνει για πάντα. Οι ανάγκες αλλάζουν», για να καταλήξει «Άρα λοιπόν, έχουμε περιθώρια, μεγάλα. Αυτό είναι θετικό. Αλλά πρέπει όμως να τα δούμε γενναία».
Να μειωθεί το ονομαστικό χρέος
Αναφορικά με το χρέος, ο Γιάννης Στουρνάρας επισήμανε την ανάγκη εγκατάλειψης της μυωπικής προσέγγισης του χρέους υπό το πρίσμα της αναλογίας προς το ΑΕΠ και την εστίαση στη μείωσή σε ονομαστικό επίπεδο, ενόψει του 2032, καθώς τότε εκπνέει ο “ασφαλής διάδρομος” και θα αναπροσαρμοστούν επιτόκια και πληρωμές. Το 2032 στο χρέος θα προστεθούν επιπλέον 16 δισ. από τόνους που τώρα παραμένουν παγωμένοι.
Ειδικότερα, ο κ. Στουρνάρας έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη παραγωγής πρωτογενών πλεονασμάτων, τα οποία θα υπερκαλύπτουν τα τοκοχρεολύσια από το 2032 και μετά. Όπως είπε, θα πρέπει «Να μειώσουμε κι άλλο το δημόσιο χρέος και όχι μόνο ως ποσοστό του ΑΕΠ, να το μειώσουμε το δημόσιο χρέος και σε ονομαστικούς όρους», προσθέτοντας ότι «το 2032, θα έρθουν τα τοκοχρεολύσια που τώρα είναι παγωμένα, που έχουν περίοδο χάριτος. Άρα όταν φτάσουμε στο 2032, που θα μπουν τοκοχρεολύσια 250 δισεκατομμυρίων χρέους, – το χρέος έχει μπει, είναι μέσα στο χρέος -, αλλά τα τοκοχρεολύσια αυτού του κομματιού θα αρχίσουν να πληρώνονται από το ’32 και μετά.»
Τι σημαίνει λοιπόν αυτό; Ότι θα πρέπει να μειωθεί το δημόσιο χρέος και σε απόλυτο αριθμό. Όπως τόνισε ο διοικητής ότι «τότε θα πρέπει να έχουμε ρίξει το χρέος πολύ χαμηλά, ούτως ώστε προσθέτοντας τα τοκοχρεολύσια αυτών των 250 δις, οι ανάγκες να είναι περίπου όσο είναι σήμερα, να μην είναι πολύ μεγαλύτερες. Το οφείλουμε στις επόμενες γενιές αυτό». Σε άλλο σημείο, επανήλθε λέγοντας ότι πρέπει «να φτάσουμε πρωτογενή πλεονάσματα, τα οποία να καλύπτουν τους στόχους του δημοσίου χρέους και ο στόχος δεν είναι να μειώνουμε απλώς το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά να το μειώνουμε και σε απόλυτους αριθμούς για τον λόγο που σας είπα, διότι «ο ελέφαντας στο δωμάτιο» θα εμφανιστεί το 2032».
