Στα αναχώματα του καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών χωρών σταματάει η διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα COP28, καθώς -όπως ήταν αναμενόμενο- οι χώρες μέλη του OPEC αντιτίθενται στην ανάληψη δέσμευσης για την εξάλειψη της χρήσης τους.
Βετεράνοι διαπραγματευτές που βρίσκονται στην κορυφαία διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα COP28 δήλωσαν σήμερα (09/12) ότι η προσπάθεια απεξάρτησης του κόσμου από τα ορυκτά καύσιμα έχει αποκτήσει τόση δυναμική που έχει προκαλέσει την οργή της πετρελαϊκής βιομηχανίας.
Οι εξελίξεις αυτές ήταν εν πολλοίς αναμενόμενες και είχαν προαναγγελθεί, ενώ δεν είναι τυχαίος ο ορισμός προέδρου από της διάσκεψης από πετρελαιοπαραγωγό χώρα.
Αργά την Παρασκευή (08/12), πολλαπλές ειδησεογραφικές πηγές ανέφεραν ότι ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών (ΟΠΕΚ), Χάιθαμ αλ Γκάις έστειλε επείγουσα επιστολή στα κράτη μέλη του ζητώντας τους να απορρίψουν κάθε συμφωνία με στόχο τα ορυκτά καύσιμα στις διαπραγματεύσεις της COP28 οι οποίες διεξάγονται στο Ντουμπάι. Η επιστολή φέρει ημερομηνία της περασμένης Τετάρτης και απευθύνεται στα 13 κράτη μέλη του ΟΠΕΚ, μεταξύ των οποίων το Ιράκ, το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που προεδρεύουν φέτος της COP28, και τη Σαουδική Αραβία.
Τη θέση των χωρών-μελών του ΟΠΕΚ κατήγγειλαν πολλές αντιπροσωπείες, σκηνικό που όμως ήταν προδιαγεγραμμένο να διαμορφωθεί και αποδεικνύει τις βαθιές διαιρέσεις στον τρόπο αντίληψης του κόσμου και των γεωοικονομικών ισορροπιών.
Στο μεταξύ εκδηλώνονται πρωτοβουλίες ώστε να γεφυρωθεί το χάσμα, με τον Καναδό υπουργό να προβλέπει κάποιου είδους συμβιβασμό στο τελικό ανακοινωθέν.
Ο γενικός διευθυντής της COP28 Ματζίντ αλ- Σουγάιντι υποβάθμισε την επιστολή του ΟΠΕΚ, λέγοντας ότι η ομάδα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων που διοργανώνει τη διάσκεψη για το κλίμα συναντήθηκε με τους διαπραγματευτές για να επιτευχθεί μια φιλόδοξη συμφωνία. Είπε ότι ο ΟΠΕΚ είναι μια διαφορετική οντότητα από τις διαπραγματεύσεις για το κλίμα, παρόλο που η επιστολή αφορούσε τις ίδιες τις συνομιλίες.
Αντιδράσεις
«Δεν θα επιτρέψουμε σε παράγοντες που θέλουν να συνεχίσουν να εκπέμπουν και να ρυπαίνουν το κλίμα να εξαρτούν τις διαπραγματεύσεις και το έργο μας από την επίτευξη συμφωνίας για την πλήρη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων», δήλωσε εξοργισμένη η υπουργός Περιβάλλοντος της Σουηδίας, Ρομίνα Πουρμοχτάρι.
Η απεσταλμένη της Γερμανίας για το κλίμα, Τζένιφερ Μόργκαν, εκτίμησε ότι οποιαδήποτε έκκληση για μπλοκάρισμα της συμφωνίας θα γίνει περισσότερο αισθητή από τις μικρές χώρες που είναι ευάλωτες στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας η οποία προκαλείται από την υπερθέρμανση του πλανήτη.
«Αυτή τη στιγμή, οι χώρες εδώ παλεύουν για τη ζωή τους. Τα μικρά νησιά, και οι περισσότερες χώρες εδώ, συμμετέχουν πολύ ενεργά σε αυτή τη συζήτηση με πραγματικό τρόπο», δήλωσε σε συνέντευξή της. «Και νομίζω ότι προφανώς δεν είναι υπεύθυνο να έχουμε μια θέση που θα μπορούσε να σημαίνει – θα σήμαινε – τη ζωή και το θάνατο πολλών εκατομμυρίων ανθρώπων», τόνισε.
Η Ισπανίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης επίσης κατήγγειλε την «απεχθή» θέση του ΟΠΕΚ.
«Πιστεύω πως είναι αρκετά απεχθές εκ μέρους των χωρών του ΟΠΕΚ να αντιτάσσονται στο να θέσουμε τον πήχυ εκεί όπου πρέπει να είναι» για το κλίμα, δήλωσε στο Ντουμπάι η Τερέσα Ριμπέρα, η χώρα της οποίας ασκεί κατά το τρέχον εξάμηνο την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο αλ Γάις αρνήθηκε να σχολιάσει την επιστολή του, αλλά δήλωσε πως ο ΟΠΕΚ θέλει οι συνομιλίες να επικεντρωθούν στη μείωση των εκπομπών, και όχι στην επιλογή πηγών ενέργειας.
«Ο κόσμος χρειάζεται μεγάλες επενδύσεις σε όλες τις ενέργειες, περιλαμβανομένων των υδρογονανθράκων», υποστήριξε ο γενικός γραμματέας του ΟΠΕΚ. «Η ενεργειακή μετάβαση πρέπει να είναι δίκαιη και συμπεριληπτική», πρόσθεσε.
Εντούτοις, όπως δήλωσε σε δημοσιογράφους η Ισπανίδα υπουργός Τερέσα Ριμπέρα, «η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ευθυγραμμισθεί με πολλούς άλλους, τη μεγάλη πλειοψηφία των μερών αυτής της διάσκεψης, για να εξασφαλίσει ότι θα επιτύχουμε ένα σημαντικό και παραγωγικό αποτέλεσμα για την έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα, την ενεργειακή μετάβαση, διασφαλίζοντας παράλληλα την πρόσβαση όλων στην ενέργεια».
Από την πλευρά της, η Γαλλίδα υπουργός Ενεργειακής Μετάβασης Ανιές Πανιέ-Ρινασέ υπογράμμισε πως είναι «κατάπληκτη» και «θυμωμένη» με την επιστολή του ΟΠΕΚ.
«Είμαι κατάπληκτη γι’ αυτές τις δηλώσεις του ΟΠΕΚ. Και είμαι θυμωμένη», δήλωσε η υπουργός από το Ντουμπάι, υπενθυμίζοντας ότι «τα ορυκτά καύσιμα ευθύνονται για πάνω από το 75% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα» και πως «πρέπει να βγούμε απ’ αυτά (τα ορυκτά καύσιμα) αν θέλουμε να περιορίσουμε την άνοδο της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό. Η θέση του ΟΠΕΚ θέτει σε κίνδυνο τις πιο ευάλωτες χώρες και τους πιο φτωχούς πληθυσμούς που είναι τα πρώτα θύματα αυτής της κατάστασης», πρόσθεσε.
Ο Καναδός βλέπει… συμφωνία
Ο Καναδός υπουργός Περιβάλλοντος Στίβεν Γκιλμπό, ο οποίος διαδραματίζει ρόλο κλειδί στις συνομιλίες της COP28, δήλωσε σήμερα, σε συνέντευξή του στο Γαλλικό Πρακτορείο, ότι είναι «αρκετά πεπεισμένος» ότι στο τελικό ανακοινωθέν θα υπάρξει αναφορά στα ορυκτά καύσιμα. Ο Γκιλμπό είναι ένας από τους υπουργούς τους οποίους όρισαν τα Εμιράτα για να ξεμπλοκάρουν τις διαπραγματεύσεις. Αποτελεί έτσι ένα δίδυμο μαζί με την αιγύπτια υπουργό Γιασμίν Φουάντ που συζητάει για τα «μέσα εφαρμογής» – μια διατύπωση η οποία καλύπτει στην πραγματικότητα το ζήτημα της εξόδου από τα ορυκτά καύσιμα.
«Είναι μια συζήτηση η οποία θα διαρκέσει ακόμα μερικές ημέρες. Διάφορες ομάδες συνομιλούν, συζητούν, προσπαθούν να καταλάβουν πάνω σε τι θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε, όμως ως συζήτηση εξακολουθεί να βρίσκεται σε εμβρυακό στάδιο», δήλωσε ο Στίβεν Γκιλμπό αναφερόμενος στο ζήτημα των ορυκτών καυσίμων.
Ο Καναδός υπουργός διευκρίνισε πως δεν είχε την ευκαιρία να ενημερωθεί για το κείμενο του ΟΠΕΚ. Όμως «ειλικρινά λίγη σημασία έχει τι λέει το κείμενο, κατευθυνόμαστε προς μια μείωση της εξάρτησής μας από τα ορυκτά καύσιμα», τόνισε.