Το πάγωμα της διαδικασίας πρόσκτησης κορβετών και εκτέλεσης κομβικού τμήματος του νέου αμυντικού δόγματος διέρρευσε από την κυβέρνηση 48 ώρες πριν από την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα, εγείροντας εύλογα ερωτηματικά για το πλαίσιο μέσα στο οποίο επιδιώκεται η επαναπροσέγγιση.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της “Καθημερινής” η κυβέρνηση αποφάσισε να σχεδιαστεί από την αρχή ο μακροπρόθεσμος προγραμματισμός για τα εξοπλιστικά προγράμματα. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του Βασίλη Νέδου, αυτό συνεπάγεται διακοπή της διαδικασίας πρόσκτησης κορβετών και της υλοποίησης των δύο νέων βάσεων που είχαν περιληφθεί στο αμυντικό δόγμα.
Το δημοσίευμα έχει ιδιαίτερη σημειολογική αξία καθώς έρχεται 48 ώρες πριν την επίσημη επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα και ενόψει της συνεδρίασης του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών. Ειδικότερα, το δημοσίευμα αποδίδει την απόφαση αλλαγής του αμυντικού προγραμματισμού και υλοποίησης του σχεδιασμού στον καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργό Νίκο Δένδια. Ωστόσο, τέτοιες αποφάσεις λαμβάνονται σε επίπεδο ΚΥΣΕΑ και με την έγκριση -αν όχι την καθοδήγηση- του πρωθυπουργού.
Στο γενικότερο πλαίσιο η επιβράδυνση των εξοπλισμών επιδέχεται πολλών ερμηνειών ως προς το ρίσκο.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η συμμετοχή του Νίκου Δένδια στη διαδικασία επαναπροσέγγισης Ελλάδας – Τουρκίας είναι περιορισμένη, καθώς μετά το επεισόδιο με τον Μεβνλούτ Τσαβούσογλου στην Άγκυρα θεωρείται κόκκινο πανί για τον Ταγίπ Ερντογάν. Άλλωστε δεν είναι λίγα τα δημοσιεύματα που τον φέρνουν σε αντιπαράθεση με τον πρωθυπουργό. Ακόμα και ως υπουργός Εξωτερικών, ο Νίκος Δένδιας είχε ελάχιστες κοινές παρουσίες με τον πρωθυπουργό. Βέβαια, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέπεμψε από ΄προσφάτως και τον Γιώργο Γεραπετρίτη από την αποστολή στην Κίνα, κίνηση που επιχειρήθηκε να περάσει ως υποβάθμιση του επιπέδου της επίσκεψης.
Όπως είναι γνωστό, το ζήτημα επαναπροσέγγισης Ελλάδας – Τουρκίας χειρίζεται η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και το διπλωματικό γραφείο του Κυριάκου Μητσοτάκη. Το υπουργείο Άμυνας, μάλιστα, ανέβαλε προγραμματισμένη συνάντηση για τα ΜΟΕ, η οποία τελικά υλοποιήθηκε σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών.
Επισήμως, η κυβέρνηση επικαλείται την αλλαγή του δημοσιονομικού πλαισίου και τη στρατηγική εκμετάλλευσης χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως αυτά που προσφέρουν οι ΗΠΑ.
Το Crisis Monitor έχει εγκαίρως επισημάνει ότι Αθήνα και Άγκυρα αναζητούσαν διέξοδο από την “παγίδα του Χομπς”, ήτοι τον υπερεξοπλισμό, στον οποίο είχαν καταφύγει με την άνοδο των εντάσεων. Τότε -και υπό τη σκιά της επιτακτικότητας- η κυβέρνηση της ΝΔ αγόρασε τα Rafale από τη Γαλλία και παράγγειλε νέες φρεγάτες πάλι από την ίδια χώρα. Ακολούθως προώθησε το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των F-16 από τις ΗΠΑ. Η Άγκυρα, έχοντας χάσει την πρόσβαση στα F-35 επιδιώκει επίσης την αναβάθμιση των F-16 και την πρόσκτηση νέου, ιδίου τύπου αεροσκαφών. Στο μεταξύ η Άγκυρα άνοιξε διαπραγματεύσεις με τη Μεγάλη Βρετανία για την αγορά Eurofighter, οι οποίες ωστόσο θεωρούνται προσχηματικές και γίνονται αντιληπτές ως μοχλός πίεσης προς τις ΗΠΑ ώστε να ξεπαγώσουν τις παραγγελίες των F-16.
Τα προγράμματα που παγώνουν
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της “Καθημερινής” ανάμεσα σε όλα όσα «παγώνουν» είναι κάποια εξοπλιστικά τα οποία χαρακτηρίζει “αμφιλεγόμενα”, όπως η αναβάθμιση των πολλαπλών εκτοξευτών πυραύλων MLRS M270 (1 δισ.) και η αγορά νέων κορβετών (που υπολογίζεται ότι αυτή τη στιγμή κυμαίνονται στα 2,1 δισ.).
Το δημοσίευμα αναφέρει ότι αναστέλλονται και ορισμένα κατά γενική ομολογία απαραίτητα, όπως η αναβάθμιση και επέκταση των υποδομών των εγκαταστάσεων του ναυστάθμου Κρήτης, που έχει υπολογιστεί στα 190 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, τη δημοπράτηση των έργων είχε υπογράψει ο υφυπουργός Εθνικής Aμυνας Γιάννης Κεφαλογιάννης τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Ειδικότερα αναφέρεται ότι προεξοφλείται, η ολοκλήρωση των συγκεκριμένων έργων, έστω και με κάποια χρονική καθυστέρηση, λόγω της ανάγκης ταχύτερης πρόσβασης μέρους του στόλου στην Ανατολική Μεσόγειο. Αντιθέτως, πιο μόνιμη φαίνεται ότι μπορεί να είναι η αναστολή λειτουργίας του λιμανιού που επιχειρήθηκε να κατασκευαστεί τα τελευταία χρόνια στον Παγασητικό Κόλπο, με σκοπό τη μεταφορά των αρματαγωγών του Πολεμικού Ναυτικού και τη δημιουργία, ουσιαστικά, ενός ακόμη ναυστάθμου, το δυνητικό έργο του οποίου αμφισβητήθηκε ως προς την επιχειρησιακή αναγκαιότητά του από αρκετούς. Το λιμάνι στον Παγασητικό ήταν ένα έργο που υποστηρίχθηκε ιδιαιτέρως από τον απερχόμενο αρχηγό ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνο Φλώρο. Σε γενικές γραμμές, η εκ νέου ιεράρχηση αποτελεί και αφορμή για συζήτηση με τη νέα ηγεσία του στρατεύματος που θα προκύψει από τις κρίσεις τις επόμενες εβδομάδες.
Αναστέλλονται –και για οικονομικούς λόγους– η επέκταση των εγκαταστάσεων στη Σούδα και το λιμάνι στον Παγασητικό, που είχε υποστηριχθεί από τον κ. Φλώρο.
