Μπορεί η κυβέρνηση να ανακοινώνει διαρκώς πρωτοβουλίες για τον έλεγχο και την αποκλιμάκωση των τιμών, ωστόσο, η πραγματικότητα στα ράφια είναι εντελώς διαφορετική, με το κόστος ζωής να έχει πάρει φωτιά εξαιτίας των ανεξέλεγκτων ανατιμήσεων.
Οι πρόσφατες εξαγγελίες του υπουργού Ανάπτυξης Κώστα Σκρέκα φαίνεται δύσκολα θα φέρουν αποτελέσματα, αρκεί να συγκρίνει κανείς την πορεία των τιμών στην Ελλάδα, με τη Γερμανία, τόσο σε επίπεδα αύξησης, όσο και απόλυτες τιμές.
Συχνά -αν όχι πάντα- παρατηρείται το φαινόμενο μετά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης τα σούπερ μάρκετ να ανεβάζουν τις τιμές για να καλλιεργήσουν την παραίσθηση της μείωσης στη συνέχεια.
Η κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα μπορεί να χαρακτηριστεί τραγική, αν τεθεί σε αντιπαράσταση με τη Γερμανία, σε μια σειρά από βασικά αγαθά. Σε πολλά προϊόντα που εντόπισε το Crisis Monitor είναι ότι απλά υψηλότερες, αλλά υπερδιπλάσιες.
Στο ρεπορτάζ που έκανε το crisismonitor σε σούπερ μάρκετ στις 16 Οκτωβρίου 2023 εκπρόσωποι αυτών στην λιανική απάντησαν ότι δεν έχει ακόμα δοθεί καμία διευκρινιστική εγκύκλιος για να εφαρμόσουμε την μείωση του 5% για ένα εξάμηνο σε 100 κωδικούς.
Ούτε το καλάθι της νοικοκυράς, ούτε η μόνιμη ένδειξη μπορεί να ελέγξει την ακρίβεια από την στιγμή που το υπουργείο δεν θέλει να ελέγξει το πώς καθορίζονται οι τιμές, τι τιμή δίνει ο χονδρέμπορος και τι τιμή πουλά ο λιανέμπορος. Με αυτό τον τρόπο κανείς θα μπορούσε να συμπεράνει δύο πράγματα: είτε ότι οι ανακοινώσεις στηρίζουν έμμεσα τις αποφάσεις των σούπερ μάρκετ να κάνουν ότι θέλουν, να συμφωνούν με ενδιαμέσους και να πουλούν στην τιμή που θέλουν είτε το υπουργείο δεν έχει μηχανισμούς ελέγχου και την βούληση.
Αν και τα supermarket επιμένουν ότι τα περιθώρια κέρδους τους είναι συμπιεσμένα και οι τιμές έρχονται ανεβασμένες από τους παραγωγούς και τους μεσάζοντες, εν τούτοις το μεγάλο gap προβληματίζει και δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά, για την αποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού και την πολιτική βούληση του υπουργείου να δημιουργήσει πραγματικά ένα υποφερτό περιβάλλον.
Υπ αυτό το πρίσμα, η κυβέρνηση και το υπουργείο ανάπτυξης ειδικότερα καλείται να απαντήσει σε κρίσιμα ερωτήματα για τον προσδιορισμό της αποτελεσματικότητας των μέτρων:
- Επί ποιάς τιμής θα υπολογίζεται η έκπτωση του 5%
- Πότε θα διενεργείται τιμοληψία, πότε και πως θα ελέγχονται;
- θα διενεργείται έλεγχος μόνο στα ράφια ή και στα τιμολόγια αγοράς;
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι τα προϊόντα στο καλάθι της νοικοκυράς είτε πριν μπουν στο καλάθι της νοικοκυράς, είτε που μπήκαν ήταν και είναι ίδιες οι τιμές στην πλειονότητά τους. Όπερ σημαίνει ότι το καλάθι της νοικοκυράς στην πραγματικότητα δεν περιόρισε το κέρδος ή τις αυξήσεις.
Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι στα supermarket έχει στηθεί μια ιδιότυπη “φάμπρικα” πληθωριστικών ανατιμήσεων, με τη χρήση τω προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας ως μοχλό πίεσης για την άνοδο των τιμών στα επώνυμα του ίδιου είδους. ήτοι, χρησιμοποιούν τα PL προϊόντα για να θέσουν το bases line των τιμών, επιβάλλοντας όρους ακόμα και σε εταιρίες που θέλουν να πουλήσουν φθηνότερα, επώνυμα προϊόντα.
Τί συμβαίνει στη Γερμανία
Οι τιμές των σούπερ μάρκετ στην Γερμανία, ALDI Su, Aldi Nord ένα από τα μεγαλύτερα και καλύτερα σούπερ μάρκετ στην Γερμανία, των Kaufland, REWE, Norma, Penny, EDEKA, Lidl, Rossmann είναι μέχρι τρεις φορές κάτω των τιμών στην Ελλάδα. Ενδεικτικές είναι οι τιμές επίσης προϊόντων Neutrogena και SEBA Med που εδώ πωλούνται μέσω φαρμακείων ως κάτι το ιδιαίτερο και στοιχίζουν περί τα 6 με 6,50 ευρώ με μία έκπτωση που δίνουν 5% ενώ στην Γερμανία πωλούνται από τα πολυκαταστήματα και οι τιμές στο ράφι κυμαίνονται για τα αντίστοιχα στα 2 ευρώ.
Τέλος έξω από κάθε σουπερ μάρκετ υπάρχουν μηχανήματα ανακύκλωσης που επιστρέφουν χρήματα για πλαστικές συσκευασίες, γυάλινες και κουτάκια αλουμινίου. Οι τιμές επιστροφής για κάθε συσκευασία ανάλογα με την σύσταση ξεκινά από 0,6 λεπτά του ευρώ αν είναι γυαλί, και φτάνει στα 0,25 λεπτά του ευρώ αν είναι πλαστικό και αλουμίνιο. Σε καμία περίπτωση η εκμετάλλευση των καταναλωτών στην Ελλάδα 33 συσκευασίας =1 ευρώ που προσφέρει ο οργανισμός ανακύκλωσης ώστε να καρπώνονται τους όγκους άλλες ομάδες.