Ανοδικά κινούνται οι τιμές του πετρελαίου διεθνώς, χωρίς ωστόσο ενδείξεις μεγάλου πανικού, αλλά με πρόδηλη ανησυχία για το ενδεχόμενο διάχυσης της έντασης και διεύρυνσης του πολέμου αντιπροσώπων με την πιο άμεση εμπλοκή του Ιράν.
Κέρδη έως και 5% κατέγραψαν οι τιμές του πετρελαίου όταν άνοιξαν οι αγορές τη Δευτέρα, μετά από δύο ημέρες σκληρών συγκρούσεων στη Λωρίδα της Γάζας και το Ισραήλ, σε ένα ξέσπασμα έντασης που το Ισραήλ χαρακτηρίζει επισήμως πόλεμο και με ενδείξεις εμπλοκής του Ιράν στο πλευρό της Χαμάς να είναι έκδηλες, αλλά να μην αναγνωρίζονται ακόμη επισήμως.
Οι αγορές αξιολογούν τώρα τις δυνητικές επιπτώσεις όχι μόνο στη Μέση Ανατολή, όπου παράγεται το 35% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου, αλλά και στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, καθώς και στο διεθνές γεωπολιτικό και γεωοικονομικό στερέωμα. Η εισβολή της Χαμάς, η αποτυχία CIA και Μοσάντ, ο κίνδυνος για νέες μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη και ο αντίκτυπος των εξελίξεων στην εσωτερική πολιτική σκηνή στις ΗΠΑ, ενόψει εκλογών, αποτελούν ζητήματα που προσπαθούν να αποτιμήσουν οι αγορές.
Το West Texas Intermediate σκαρφάλωσε έως τα 86 δολάρια το βαρέλι, ενώ αργότερα παρέδωσε κάποια από τα αρχικά του κέρδη, διατηρώντας όμως άνοδο της τάξης του 3%, καθώς το premium κινδύνου πολέμου επέστρεψε στις αγορές. Αντιστοίχως το Brent κινείται ανοδικά με κέρδη τς τάξης του 3% στα 87,21 δολάρια το βαρέλι.
Ο αριθμός των νεκρών και από τις δύο πλευρές μετά τα χτυπήματα της Χαμάς κατά του Ισραήλ το Σαββατοκύριακο ξεπέρασε τους 1.100 καθώς οι μάχες συνεχίζονταν για τρίτη ημέρα, ενώ οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι έστελναν πολεμικά πλοία στην περιοχή, σε μια κίνηση που αξιολογείται ως επίδειξη ισχύος στην περιοχή.
Οι κίνδυνοι
Τα τελευταία γεγονότα στο Ισραήλ δεν αποτελούν άμεση απειλή για τις ροές πετρελαίου, αλλά υπάρχει ο κίνδυνος η σύγκρουση να εξελιχθεί σε έναν πιο καταστροφικό πόλεμο αντιπροσώπων, εμπλέκοντας τις ΗΠΑ και το Ιράν. Οποιαδήποτε αντίποινα κατά της Τεχεράνης εν μέσω αναφορών ότι εμπλέκεται στις επιθέσεις θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη διέλευση πλοίων μέσω του στενού του Ορμούζ, ενός ζωτικού αγωγού που το Ιράν είχε προηγουμένως απειλήσει να κλείσει.
«Ενώ το χειρότερο σενάριο ενός περιφερειακού πολέμου πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, δεν είναι το βασικό», δήλωσε στο Bloomberg η Βαντάνα Χάρι, ιδρύτρια της εταιρίας ανάλυσης Vanda Insights με έδρα τη Σιγκαπούρη. «Η εγκράτεια και τα πιο ήρεμα μυαλά θα επικρατήσουν καθώς θα υπάρχουν μόνο ηττημένοι παντού σε έναν ευρύτερο πόλεμο», κατέληξε.
Η εικόνα της αγοράς
Τα futures του WTIkai toy Brent κατέγραφαν απώλειες αυτόν τον μήνα —πέφτοντας κατά περίπου 10 δολάρια το βαρέλι πριν από την επίθεση στο Ισραήλ— καθώς οι ανησυχίες για τα υψηλά επιτόκια και την επιβράδυνση της ανάπτυξης υπονομεύουν τη ζήτηση.
Αυτοί οι φόβοι επισκίασαν την ανοδική τάση που προκάλεσε ένα απότομο ράλι το τρίτο τρίμηνο, καθώς οι φυσικές ισορροπίες έγιναν πιο σφιχτές λόγω των παρατεταμένων περικοπών της παραγωγής αργού από τη Σαουδική Αραβία.
Η νέα εξίσωση του φόβου
Ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς περιορίζει τις προσδοκίες ότι η Σαουδική Αραβία θα μειώσει ή θα εξαλείψει τα μέτρα μείωσης της παραγωγής κατά 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα, αναφέρει η Citigroup. Από την άλλη πλευρά, εντείνονται οι κίνδυνοι επίθεσης του Ισραήλ στο Ιράν, σύμφωνα με τους αναλυτές της τράπεζας.
Οι επιθέσεις έρχονται μετά από μήνες αποκλιμάκωσης της έντασης μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης, με τις αποστολές αργού από το Ιράν να ανακάμπτουν σε υψηλό πενταετίας με τη σιωπηρή ευλογία της Αμερικής. Σε ένα ακραίο σενάριο, το Ιράν θα μπορούσε να αντεπιτεθεί και να βάλει στόχο τα στενά του Ορμούζ, αν εφόσον τελικά απομονωθεί. Τα Στενά του Ορμούζ, είναι ζωτικής σημασίας για τη μετακίνηση σχεδόν 17 εκατομμυρίων βαρελιών αργού και μαζούτ κάθε μέρα.
«Εάν το Ισραήλ εμπλέξει άμεσα το Ιράν, πιστεύουμε ότι θα είναι πιθανόν δύσκολο για την κυβέρνηση Μπάιντεν να συνεχίσει να επιμείνει στην στρατηγική ανοχής για τη χαλάρωση των κυρώσεων.
Η RBC Capital Markets, αναφέρει σε σημείωμα ότι :«Αναμένουμε ότι οι επικριτές στο Κογκρέσο και αλλού θα υποστηρίξουν ότι ο Λευκός Οίκος παρέχει στο Ιράν τα οικονομικά μέσα για να υποστηρίξει τέτοιους κακόβουλους παράγοντες».
Παρά τη νευρικότητα που επικρατεί πλέον, οι αναλυτές δεν βλέπουν την αγορά να τοποθετείται έναντι ουσιαστικών αλλαγών στα θεμελιώδη, γεγονός που καταδεικνύει ότι σταδιακά θα επικρατήσουν οι πιο ψύχραιμοι, εκτός αν αλλάξουν άρδην τα δεδομένα στο πεδίο.