Την απόφασή της να διακόψει την αποστολή εξοπλισμών στην Ουκρανία ανακοίνωσε η Πολωνία, απόφαση που ακολουθεί την κλιμάκωση της αντιπαράθεσης των δύο χωρών για τα σιτηρά.
Η Πολωνία είπε ότι σταμάτησε να προμηθεύει όπλα στην Ουκρανία, κλιμακώνοντας περαιτέρω τη διαμάχη για τις αποστολές σιτηρών που απειλεί να σπάσει μια βασική συμμαχία στον αγώνα του Κιέβου κατά της Ρωσίας.
Οι εξελίξεις ανεβάζουν το γεωπολιτικό ρίσκο, σε βαθμό που θεωρείται βέβαιο ότι θα προκαλέσουν παρέμβαση των ΗΠΑ και της ΕΕ για την εξομάλυνση της κατάστασης. Παράλληλα, όμως, αποκαλύπτει με τον πλέον γλαφυρό τρόπο τις εντελώς ιδιοτελείς επιδιώκεις και την επικράτηση μικροπολιτικών ακόμη και στα μείζονα.
«Δεν μεταφέρουμε πλέον όπλα στην Ουκρανία, γιατί τώρα εξοπλίζουμε την Πολωνία με πιο σύγχρονα όπλα.
Ο πρωθυπουργός Mateusz Morawiecki δήλωσε σε συνέντευξή του στην τηλεόραση Polsat, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το εάν η Βαρσοβία θα συνεχίσει να υποστηρίζει το Κίεβο παρά τη διαφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών.
Είπε ότι η κυβέρνησή του δεν έχει καμία πρόθεση «να διακινδυνεύσει την ασφάλεια της Ουκρανίας» και δεν θα παρεμβαίνει στις αποστολές όπλων από άλλες χώρες μέσω του στρατιωτικού κόμβου που έχει αναπτυχθεί στην πόλη Rzeszow. Σημείωσε ότι και η Πολωνία επωφελείται οικονομικά από τη διαμετακόμιση.
Κλυδωνίζεται η αντιρωσική συμμαχία
Η διαμάχη έριξε ξαφνικά αμφιβολίες για την ενότητα που είχε καθορίσει τη σχέση των γειτόνων πριν από τη διαμάχη για τα σιτηρά, μια φιλία που φαινόταν να αποτελεί την επιτομή της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης με την Ουκρανία ενάντια στη ρωσική εισβολή.
Δεν υπήρξε άμεση απάντηση από το Κίεβο στα σχόλια του Morawiecki.
«Δεν είμαι σίγουρος ότι θα έχει σημαντικό αντίκτυπο» στην πολεμική προσπάθεια, είπε ο Peter Schroeder, πρώην αναλυτής της Ρωσίας στην Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ και τώρα βοηθός ανώτερος συνεργάτης στο Κέντρο για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια. «Ο πιο σημαντικός ρόλος της Πολωνίας ήταν ως σημείο μεταφόρτωσης για τη μεταφορά όπλων από όλο το ΝΑΤΟ και άλλες χώρες στην Ουκρανία», είπε. «Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι αυτό θα συνεχιστεί».
Η Πολωνία είναι μια ζωτικής σημασίας οδός για την αποστολή όπλων στην Ουκρανία από τους συμμάχους της στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Διευρύνεται η συύγκρουση
Η ανακοίνωση του Morawiecki ήρθε λίγες ώρες αφότου η Πολωνία κάλεσε τον πρεσβευτή της Ουκρανίας και απείλησε να επεκτείνει την απαγόρευση σιτηρών σε άλλες εισαγωγές από τη γείτονά της.
Η κυβέρνηση της Βαρσοβίας αντέδρασε στα σχόλια του Volodymyr Zelenskiy στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών την Τρίτη, όπου ο Ουκρανός ηγέτης κατηγόρησε ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι προσποιούνται την αλληλεγγύη με το κατεστραμμένο από τον πόλεμο έθνος του και κατευνάζουν τη Ρωσία.
Ενώ ο Zelenskiy δεν ξεχώρισε την Πολωνία, η γλώσσα του προκάλεσε μια οργισμένη απάντηση εκεί.
Το κυβερνών Κόμμα Νόμος & Δικαιοσύνη βράζει μετά από προηγούμενες επικρίσεις από το Κίεβο σχετικά με την απόφασή του να παρατείνει μονομερώς την απαγόρευση εισαγωγών ουκρανικών σιτηρών – μια κίνηση που θεωρείται προεκλογική έκκληση προς τους Πολωνούς ψηφοφόρους της υπαίθρου.
Έπειτα από μια πρώτη αντιπαράθεση μεταξύ του Ζελένσκι και του Πολωνού ομολόγου του, Αντρέι Ντούντα, την Τρίτη, ο Morawiecki απείλησε να προσθέσει περισσότερα προϊόντα στην απαγόρευση των σιτηρών εάν κλιμακώσει το Κίεβο.
Ο Ντούντα επιτέθηκε στον Ζελένσκι την Τρίτη στη Νέα Υόρκη, συγκρίνοντας την αντίδραση της Ουκρανίας στην απαγόρευση των σιτηρών με εκείνη ενός πνιγμένου, ο οποίος «μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνος, γιατί μπορεί να σε παρασύρει στα βάθη» και «να πνίξει τους διασώστες».
Στενεύουν τα περιθώρια
Μια περαιτέρω επιδείνωση θα μπορούσε να έχει άμεσες επιπτώσεις στον πόλεμο, καθώς η Πολωνία είναι ο πρωταρχικός προορισμός για τους πρόσφυγες και η πύλη για περίπου το 90% του συνόλου της δυτικής βοήθειας και στρατιωτικού εξοπλισμού που κατευθύνεται προς το Κίεβο.
Το τάιμινγκ είναι επίσης ένα πλήγμα για την Ουκρανία, καθώς ο πόλεμος των λέξεων άναψε τη στιγμή που ο Ζελένσκι πίεζε την υπόθεσή του στη Νέα Υόρκη για περισσότερη παγκόσμια υποστήριξη και οι ουκρανικές δυνάμεις προχωρούν σε μια σκληρή αντεπίθεση για να ανακαταλάβουν τα κατεχόμενα εδάφη.
Για την Πολωνία, το ζήτημα είναι πολιτικό. Το κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη, που επιδιώκει τρίτη θητεία στην αναμέτρηση του επόμενου μήνα, είναι απρόθυμο να αποξενώσει την αγροτική του βάση, ενώ η αυξανόμενη δυσαρέσκεια για το κόστος υποστήριξης της Ουκρανίας έχει τονώσει τους αντιπάλους του κόμματος στην ακροδεξιά.