Να ελέγξει ο ίδιος τη δυναμική των εξελίξεων, θα επιχειρήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δίνοντας ταυτόχρονα τον τόνο για την κυβενρητική πολιτικήτης επόμενης τετραετίας, έχοντας αποκτήσει ιδίοις όμασι εικόνα και αποτίμηση της κατάστσης που διαμορφώνεται από το πέρασμα της κακοκαιράς Daniel.
Να δώσει λύσεις σε υφιστάμενα προβλήματα που επιδεινώνονται εκθετικά μετά τις καταστροφές από τις φωτιές και τις πλημμύρες καλέιται ο Έλληνας πρωθυπουργός. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιστρέφοντας από τις πληγείσες, από την κακοκαιρία Daniel, περιοχές ξεκίνησε μπαράζ συσκέψεων, ζητώντας από το οικονομικό επιτελείο πλέγμα μέτρων για την αποκατάτσαση των ζημιών, την ανάταξη του οικονομικού ιστού της περιοχής και την πρόνοια έναντι πιθναών ελλείψεων σε προϊόντα την προσεχή διετία.
Ωστόσο, αν και ο πρωθυπουργός κοιτάζει την επόμενη ημέρα, οι εξελίξεις στον θεσσαλικό κάμπο εκτιμάται ότι θα κυριαρχίσουν στην ατζέντα προσεχώς. Οι νεκροί αυξάνονται διαρκώς και εκτιμάται ότι όταν υποχωρήσουν τα νερά θα εκτιναχθούν. Παράλληλα, ζήτημα εγείρεται με αντιπλημμυρικά έργα που δεν είχαν εκτελεστεί, με την εμπλοκή της “αμαρτωλής” πλέον ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, καθώς και με τη δυσλειτουργία του επιτελικού κράτους. Ειδικότερα, τα social media κατακλύζονται από την είδηση για την ανάληψη αντιπλημμυρικών έργων από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, τα οποία φαίνεται να μην έχουν ολοκληρωθεί -ούτε καν ξεκινήσει- ποτέ. Επίσης, ρίγη προκαλεί ανάρτηση του δημάρχου Παλαμά για την απουσία σωστικών μέσων που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο ανθρώπων, που διαψεύδει τις δηλώσεις του Νίκου Δένδια για έγκαιρη αποστολή σωστικών ελικοπτέρων. Πολλά είναι τα ερωτητικά που εγείρει και η χαμηλή διαθεσιμότητα εναέριων σωστικών μέσων.
Σε αυτά προστίθενται οι καταγγελίες για έλλειψη έγκαιρης ενημέρωσης για την εκκένωση περιοχών, ενώ αποφασίστηκε η απεμπόληση φραγμάτων εν μέσω της νύχτας, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι του Παλαμά και άλλων χωριών να πιαστούν κυριολεκτικά στον ύπνο. Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν για επιπλέοντα πτώματα. Επισήμως, υπάρχουν 4 αγνοούμενοι, στην πραγαμτικότητα όμως εκτιμάται ότι θα είναι πολλοί περισσότεροι, καθώς εκτός από τους κατοίκους, στην περιοχή ζούσαν Ρομά και μετανάστες κα αυτοί διέμεναν σε πρόχειρες κατασκευές στα χωράφια.
Για τον Κυριάκο μείζον ζήτημα είναι να αντιμετωπίσει την κοινωνική οργή πριν αυτή λάβει βίαιες διαστάσεις με διαδηλώσεις, βανδαλισμούς, νέο κύμα στα social media και αποκτήσει ορμή κοινωνικών αναταραχών, κάτι για το οποίο προειδοποιούν οι σύμβουλοί του.
Η διαχείριση της κρίσης
Το επιτελείου του Μεγάρου Μαξίμου συζητά το ενδεχόμενο διαγγέλματος του πρωθυπουργού για την καταστροφή, την επιχείρηση διάσωσης και τις επόμενες κινήσεις. Ακολούθως, θα τροφοδοτηθεί αίσθηση υπερινητικότητας του κρατικού μηχανισμού, με την αποστολή πολλαπλών επιτελείων στην περιοχή.
Παράλληλα, για να εμπεδωθεί ο θετικός ρόλος του ιδιωτικού τομέα, το Μαξίμου συζητά ήδη με κατασκευαστικές και άλλες εταιρίες για ένα κύμα έμπρακτης αλληλεγγύης με δωρεά υλικών και αποστολή μηχανημάτων και συνεργείων που θα συμβάλλουν, χωρίς κόστος, στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης στην αποκατάσταση της περιοχής, σε συνεργασία με τους δημάρχους και την περιφέρεια.
Ταυτόχρονα, θα κινητοποιηθεί η Ευρώπη, που συνεπάγεται την επίσκεψη στην Ελλάδα μελών της Κομισιόν και ξένων ηγετών, ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία αποδέσμευσης κοινοτικών κονδυλίων. Ο πρωθυπουργός θα δώσει εντολή στον υπουργό Οικονομικών να υποβάλλει αίτημα κατ εξαίρεση μέτρων στήριξης για τους πληγέντες. Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένεται η κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού, με κονδύλια τουλάχιστον 3 δισ. στον λογαριασμό για τις φυσικές καταστροφές. Ζητούμενο παραμένει η χρηματοδότηση του Ταμείου αυτού, χωρίς να υπάρχουν αξιόλογες δημοσιονομικές επιπτώσεις.
Μέχρι στιγμής, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέφυγε τις νάρκες της απευθείας έκθεσης στη δημοσιότητα και έλεγξε απόλυτα το media stream με την παρουσία του, αναβάλλοντας την ομιλία του στο πλαίσιο της ΔΕΘ, ματαιώνοντας την επίσκεψη στον Έβρο και με διαρκείς αλλαγές στο πρόγραμμα επισκέψεων στις πληγείσες από την κακοκαιρία Daniel περιοχές. Επίσης, σε αυτό συνέβαλλε η υπερπληθωρισκή παρουσία του δημάρχου Βόλου, Αχελέα Μπέου, ο οποίος με γνωστά επικοινωνιακά σόου τράβηξε τα φώτα επάνω του.
Ο βουβός… θρίμαβος
Υπό άλλες συνθήκες, η χθεσινή αναβάθμιση από τον καναδικό οίκο DBRS που είναι αναγνωρισμένος από την ΕΚΤ και προφανώς θα είναι θρυαλλίδα και για άλλους οίκους που έχουν τη χώρα μας στις παρυφές της επενδυτικής βαθμίδας θα ήταν αιτία κυβερνητικού πανηγυρισμού. Εν προκειμένω, αυτή η διάθεση μετριάζεται, με δεδομένη την καταστροφή, της οποίας το τέλος δεν έχει ακόμα διαφανεί. Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν, πάντως, ότι πρόκειται για εξέλιξη που «αλλάζει το παιχνίδι» για την ελληνική οικονομία, η οποία θα έχει πρόσβαση σε σημαντικά φθηνότερο χρήμα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον τραπεζικό τομέα και την ιδιωτική οικονομία.
Η χρηματοδότηση του Ταμείου Φυσικών Καταστροφών θα είνα και η αφορμή με την οποία ο πρωθυπουργός θα αναφερθεί στον “άθλο” επίτευξης επενδυτικής βαθμίδας, καθώς θα επιτρέψει την ευκολότερη παροχή στήριξης στους πληγέντες.
Τα mega projects
Στο Μέγαρο Μαξίμου τελούν σε πλήρη επίγνωση ότι έχουν μπροστά τους δύο mega-projects, την ανάταξη του Έβρου, αλλά και την ανοικοδόμηση της Θεσσαλίας, η οποία έχει υποστεί συντριπτικές καταστροφές, με μακροπρόθεσμο κόστος. Άλλωστε, μεγάλο μέρος της αγροτικής παραγωγής της χώρας προέρχεται από τον κάμπο, κάτι που μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο στα ράφια και στους πάγκους της λαϊκής, τροφοδοτώντας το σπιράλ της ακρίβειας.
Αναδιάρθρωση εν λειτουργία και μίνι ανασχηματισμός
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δέχεται προτάσεις και πιέσεις για αναασχηματισμό. Ωστόσο, ο ίδιος έχει αποδείξει ότι δεν δρα εν θερμώ -εκτός από την περίπτωση Μηταράκη- και ότι δεν κάνει συχνούς ανασχηματισμούς.
Ενδεχομένως τώρα, στη σκιά των κααστροφών, της πρόδηλης ανεπάρκειας και δυσλειτουργίας του επιτελικού κράτους να αναγκαστεί να δράσει out of character. Η συζήτηση πάντως έχει ανοίξει και τα δημοσιεύματα θα αρχίσουν να αυξάνονται.
Ο πρωθυπουργός θα μπορούσε να επιλέξει να καρατομήσει πάλι επιτελείς, ενδεχομένως και υφυπουργούς, καθώς αυτοί επωμίζονται την επιχειρησιακή ευθύνη και έμειναν ακλώνιτοι στις θέσεις τους μετά τον εκλογικό ανασχηματισμό. Σε ένα τέτοιο σενάριο δεν αποκλείεται η απομάκρυνση του υφυπουργών στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και στο Πολιτικής Προστασίας. Παράλληλα, συζητείται το ενδεχόμενο αντικατάτσης του υφπουργού Άμυνας, τοποθέτησης νέου και ανάθεσής της ευθύνης των εξοπλιστικών. Βέβαια, στο τραπέζι πέφτει πάντα και το ενδεχόμενο έκτακτων κρίσεων, που θα οδηγούσαν στην αποπομπή του αρχηγού της Πυροσβεστικής, ενδεχομένως του Λιμενικού και σίγουρα του Αρχηγού ΓΕΣ. Σε κάθε περίπτωση αμετακίνητος μένει ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος.
Σε επίπεδο διοικητικής διάρθρωσης συζητείται η μετακίνηση της Πυροσβεστικής από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη στο Πολιτικής Προστασίας, καθώς και η συγκρότηση ειδικού σώματος εκτάκτων αναγκών. Σταθερά εξετάζεται το ενδεχόμενο διάσπασης της Πυροσβεστικής και αναβίωση της Δασικής Υπηρεσίας. Πολύ συζήτηση γίνεται και για τον ρόλο του υπουργείου Υποδομών.