Προσδοκίες για μεγαλύτερο σε ένταση και διάρκεια boost από το Ταμείο Ανάκαμψης καλλιεργεί η ελληνική κυβέρνηση, ανεβάζοντας τον πήχη των υπό διεκδίκηση κεφαλαίων στα 36 δισ., συμπεριλαμβάνοντας ευρύ φάσμα ενεργειακών έργων, με έμφαση στην αποθήκευση και αντιπυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων μετά τις μεγάλες καταστροφές.
Η ελληνική κυβέρνηση με νέο φάκελο που υπέβαλλε στην Κομισιόν διεκδικεί 5,8 δισ. περισσότερους πόρους, τους οποίος θα διοχετεύσει κυρίως σε έργα που προάγουν την ενεργειακή αυτονομία της χώρας, χωρίς όμως να εντάσσει σε αυτά έργα αποθήκευσης φυσικού αερίου, που είναι το μεταβατικό καύσιμο.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό -που θα τεθεί σε διαπραγμάτευση, η ελληνική κυβέρνηση διεκδικεί επιπλέον 5 δισ. που θα διοχετεύσει στον ιδιωτικό τομέα, μέσα από τα οποία στοχεύει να αναπτύξει την ενεργειακή ικανότητα, να αντιμετωπίσει πτυχές του δημογραφικού και να απαντήσει σε κλιματολογικές προκλήσεις. Τα έργα και οι επενδύσεις αυτές εκτιμάται ότι θα αποτελέσουν πόλο έλξης για διεθνή κεφάλαια τα οποία θα επιδιώκουν να καρπωθούν αποδόσεις, μέσω των εταιριών που θα τα αναλάβουν.
Η προοπτική που δημιουργείται από το νέο επενδυτικό σχέδιο αναμένεται να συμβάλλει στην ενίσχυση της δυναμικής των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων, με τα κεφάλαια να διοχετεύονται σε εταιρίες μεγάλου μεγέθους, μέσω του χρηματιστηρίου, ιδιωτικών τοποθετήσεων και αυξήσεων κεφαλαίου. Το ζήτημα, που θα διαπραγματευτεί η ελληνική κυβέρνηση με την Κομισιόν είναι ο αναπτυξιακός πολλαπλασιαστής των έργων, σε όρους θέσεων εργασίας, κατά κεφαλή εισοδήματος και αγοραστικής δύναμης, καθώς και ο δημοσιονομικός αντίκτυπος.
Στόχος τα 36 δισ.
Συνολικά, η Ελλάδα διεκδικεί 36 δισ. ευρώ (18,22 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 17,7 δισ. ευρώ σε δάνεια) από το Ταμείο Ανάκαμψης. Εφόσον εγκριθεί το αναθεωρημένο σχέδιο, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης για την Ελλάδα αυξάνονται κατά €5,8 δισ. στα 36 δισ.
Το αναθεωρημένο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μέσα από το REPowerEU ενισχύει χρηματοδοτικά τις δράσεις ενεργειακής απόδοσης για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και το Δημόσιο και τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ. Ανοίγει το δρόμο για την παραγωγή βιομεθανίου και πράσινου υδρογόνου και την τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 μέσα από πιλοτικά έργα και μεταρρυθμίσεις που διαμορφώνουν το πλαίσιο αδειοδότησης και λειτουργίας.
Η ελληνική πρόταση τόσο για την αναθεώρηση του ” παλιού” Ελλάδα 2.0. όσο και της πρότασης για επενδύσεις μέσω του RepowerEU θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης της Ελλάδας με την Commission ώστε να οριστικοποιηθεί το ελληνικό πρόγραμμα που θα πρέπει να εκτελεστεί μέχρι και το μέσα του 2026
Οι άξονες
Στο επίκεντρο της αναθεώρησης βρίσκεται η νέα δέσμη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο του REPowerEU με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση €795 εκατ. που στοχεύει στην ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης και το αίτημα για επιπλέον δάνεια €5 δισ. που θα προστεθούν στο υφιστάμενο δανειακό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης.
Στο Αναθεωρημένο “Ελλάδα 2.0” δίνεται έμφαση στην πρόληψη φυσικών καταστροφών. Επεκτείνεται σημαντικά το πρόγραμμα καθαρισμού δασών και διάνοιξης δασικών οδών και ζωνών Anti-nero, προστίθεται πρόγραμμα προσεισμικού ελέγχου σε δημόσια κτίρια και γίνεται επέκταση της δράσης Έξυπνες Γέφυρες.
Στις μεταρρυθμίσεις του REPowerEU περιλαμβάνονται επίσης η βελτιστοποίηση χρήσεων γης για την ανάπτυξη ΑΠΕ, η αύξηση χωρητικότητας δικτύου και αποθήκευσης ενέργειας για την προώθηση σχετικών επενδύσεων κ.ά.
Επιπλέον 5 δισ. στον ιδιωτικό τομέα
Το αίτημα για επιπλέον δάνεια €5 δισ. που κατευθύνονται στην ιδιωτική οικονομία ανταποκρίνεται στην υψηλή ζήτηση που παρουσιάζει το δανειακό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης, στο οποίο έχουν ήδη υποβληθεί 500 επενδυτικά σχέδια συνολικού π/υ €18,1 δισ. με το 60% να προέρχονται από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, διευρύνοντας έτσι τις δυνατότητες και το εύρος χρηματοδότησης επενδύσεων.
Επιπλέον, δημιουργείται ένα σημαντικό εργαλείο στεγαστικής πολιτικής με το πρόγραμμα στέγασης για νέους και ζευγάρια 18-39 ετών. Καθώς το Ταμείο Ανάκαμψης στοχεύει στο συνδυασμό επενδύσεων με συνεκτικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβάνονται σημαντικές μεταρρυθμίσεις για τη φορολογική πολιτική (ηλεκτρονικές πληρωμές, ψηφιακό χαρτόσημο, βελτίωση της επιχειρησιακής λειτουργίας της ΑΑΔΕ), για το πρόγραμμα του Προσωπικού γιατρού και το Κτηματολόγιο. Ταυτόχρονα, έργα που χρήζουν περαιτέρω ωρίμανσης προβλέπεται να μεταφερθούν προς υλοποίηση από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το ΕΣΠΑ.