Σύσκεψη διαχείρισης καταστροφής παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, που επέστρεψε εσπευσμένα από τις Βρυξέλλες, πραγματοποιήθηκε στην Πολιτική Προστασία, όπου αποφασίστηκε στρατηγική διαχείρισης ευθυνών.
Εκτός θέσης, όπως όλα δείχνουν, πιάστηκαν κυβέρνηση και Πολιτική Προστασία, αν και επισήμως το Μαξίμου αναγνωρίζει επιχειρησιακά, αλλά όχι δομικά λάθη. Η απομάκρυνση ωστόσο ήδη από πριν του Χρήστου Στυλιανίδη, καταδεικνύει αδυναμία ευθυγράμμισης του μηχανισμού σε ένα ενιαίο σχέδιο. Από μόνη της η ενεργοποίηση του πρωθυπουργού επί επιχειρησιακού ζητήματος δείχνει ότι το Μαξίμου είχε λάβει επικοινωνιακά και πολιτικά μηνύματα δυσαρέσκειας και κλιμακούμενης έντασης.
Υπ΄ αυτό το πρίσμα, η εσπευσμένη επιστροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη από τις Βρυξέλλες και η παρουσία του στην επιχειρησιακή σύσκεψη στόχο είχε να καταδείξει την κλιμάκωση του επιπέδου συναγερμού της κυβέρνησης και την εμπλοκή του ίδιου του πρωθυπουργού, παρέχοντας διαβεβαιώσεις επαγρύπνησης και πλήρους κινητοποίησης στην κοινωνία. Παράλληλα, έστειλε μηνύματα επιβεβαίωσης της εμπιστοσύνης, εσωτερικά, στο πρόσωπο του νέου υπουργού Βασίλη Κικίλια καθώς και για την εμπέδωση και εφαρμογή του υφιστάμενου σχεδιασμού από τον υφυπουργό Βαγγέλη Τουρνά.
Οι κινήσεις αυτές, απαντούν σε προβλήματα που άλλα έχουν γίνει ευρέως γνωστά, όπως η λανθασμένη εκτίμηση έντασης των ανέμων και άλλα που δεν έχουν ακόμη διαρρεύσει, όπως οι αντικρουόμενες οδηγίες από την Πολιτικη Προστασία και την αστυνομία για την εκκένωση περιοχών, που λίγο έλλειψε να οδηγήσουν σε νεκρούς. Προβλήματα υπάρχουν και στον διακλαδικό συντονισμό, με την Πυροσβεστική να λειτουργεί εντελώς ανεξάρτητα, να μην ενημερώνει εγκαίρως για ενέργειες πλησίον κατοικημένων περιοχών και την αστυνομία να διατάσσει εκκενώσεις ακόμα και προς περιοχές όπου διενεργούνται προληπτικές ρίψεις.
Στο πλαίσιο της επικοινωνιακής στρατηγικής διαχείρισης κρίσεων, έχει αποφασιστεί να ξεκινήσουν οι αναφορές στον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά προσεκτικά, χωρίς γενικεύσεις και με πολιτικά κριτήρια… Όπερ σημαίνει ότι εφόσον τεθεί το θέμα έγκαιρου καθαρισμού περιοχών και αποψίλωσης, καθώς και προετοιμασίας του υποστηρικτικού μηχανισμού, τότε θα δοθεί το πράσινο φως για επίρριψη ευθυνών σε δημάρχους, εφόσν αυτοί δεν κρίνονται κρίσιμοι, ενόψει αυτοδιοικητικών εκλογών. Υπό το ίδιο πρίσμα αποφεύγονται οι δημόσιες εκτιμήσεις καμένων στρεμμάτων, περιουσιών και αξίας, ενώ επισημαίνεται η αποτελεσματικότητα της στρατηγικής διαφύλαξης ανθρώπινης ζωής μέσω της προληπτικής εκκένωσης.
Κινητικότητα Μητσοτάκη
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέστρεψε νωρίτερα από τις Βρυξέλλες χθες, όπου έχει μεταβεί για να συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κοινότητας Χωρών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής. Αμέσως μετά την άφιξή του στην Αθήνα, μετέβη στο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων της Πολιτικής Προστασίας, όπου πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη.
Παράλληλα, ανέβαλε την προγραμματισμένη για σήμερα επίσκεψή του στο υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος και παραμένει σε ανοιχτή γραμμή με τον αρμόδιο υπουργό, Βασίλη Κικίλια και τον αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος, προκειμένου να ενημερώνεται για τις εξελίξεις.
Οι γνωστές διαρροές
Όπως σημειώνουν κυβερνητικές πηγές, «σε κάθε σχεδιασμό απόλυτη και πρώτη προτεραιότητα είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Κάτι που απαιτεί σχεδιασμό και συντονισμό ώστε να μην παρατηρηθούν τραγικά φαινόμενα που είδαμε στο παρελθόν. Και μέχρι σήμερα, οι επιχειρήσεις αυτές έγιναν με πλήρη συντονισμό και αποτελεσματικότητα».
Επισημαίνουν δε ότι «ο έγκαιρος σχεδιασμός πρόληψης και προετοιμασίας της αντιπυρικής περιόδου αποτελεί πρακτική που ξεκίνησε το 2022 και συνεχίστηκε και το 2023». Φέτος οι συσκέψεις προετοιμασίας ξεκίνησαν νωρίτερα, από τα τέλη Ιανουαρίου. Η προετοιμασία, κατά τις ίδιες πηγές, περιλάμβανε ενίσχυση των διαθέσιμων μέσων, σχέδιο έγκαιρο καθαρισμό οικοπέδων και αγροτεμαχίων από τους δήμους και καλύτερη συνεργασία μεταξύ των φορέων.
Διάχυση ευθυνών
Ειδικά πάντως όσον αφορά τους δήμους, ήδη έχουν αρχίσει να τίθενται ερωτήματα για το κατά πόσο ανταποκρίθηκαν στις υποχρεώσεις τους. «Φέτος έχουν διατεθεί από το υπουργείο Εσωτερικών από τον Μάρτιο 25 εκατομμύρια ευρώ σε Δήμους και συνδέσμους Δήμων για να αντιμετωπίσουν θέματα της αντιπυρικής περιόδου έναντι 18,4 εκατ. ευρώ που ήταν μέχρι το 2021. Έχουμε δηλαδή αυξήσει κατά 36% το ποσό που δινόταν», ανέφερε (στον ΣΚΑΪ) ο βουλευτής Ανατολικής Αττικής της ΝΔ και πρώην αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών (αρμόδιος για την Τοπική Αυτοδιοίκηση), Στέλιος Πέτσας. «Όταν τελειώσει η αντιπυρική περίοδος θα έχουμε και πλήρη απολογισμό για το που πήγαν αυτά τα χρήματα», πρόσθεσε με νόημα.
Ξεκίνησαν αλλά δεν… πρόλαβαν
Στην κυβέρνηση επικαλούνται το Πρόγραμμα ANTINERO II που υλοποιείται από φέτος με στόχο να καθαριστούν 65.000 στρέμματα οικοπέδων και αγροτεμαχίων από τους Δήμους, με ειδική πρόβλεψη να έχει ληφθεί για τους αρχαιολογικούς χώρους. Όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, «υπάρχουν Δήμοι που δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους περί προληπτικών καθαρισμών και προστασίας των αρχαιολογικών χώρων. Επίσης, υπάρχει ζήτημα για τον τρόπο με τον οποίο οι Δήμοι αξιοποιούν τη χρηματοδότηση, ενώ καθυστερήσεις εντοπίζονται και στην εκπόνηση ειδικών σχεδίων εκκένωσης».
Γρίφος η έκταση της καταστροφής
Την ίδια ώρα, ξεκίνησαν ήδη οι καταγραφές των ζημιών στην Αττική από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Από το πρωί της Τρίτης, ξεκίνησαν οι αυτοψίες και καταγραφές των ζημιών σε κτίρια και επιχειρήσεις.
Πριν από την έναρξη της διαδικασίας αυτοψιών από τα αρμόδια κλιμάκια προηγήθηκε επίσκεψη στις πληγείσες περιοχές και συντονιστική σύσκεψη στο κινητό κέντρο επιχειρήσεων «Όλυμπος» του Υπουργού Επικρατείας, Άκη Σκέρτσου, και του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστου Τριαντόπουλου, με την ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος, υπηρεσιακούς παράγοντες και αυτοδιοικητικούς φορείς.
Η κυβέρνηση σχεδιάζει την άμεση έκδοση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου έτσι ώστε όλες οι εκτάσεις που κάηκαν από τις πυρκαγιές να κηρυχθούν αυτόματα αναδασωτέες σύμφωνα με τις συνταγματικές επιταγές. «Επομένως δεν υπάρχει κανένα κίνητρο πυρκαγιάς ή «αποχαρακτηρισμού» της δασικής έκτασης όπως φαντάζονται μερικοί που αρέσκονται σε μυθεύματα», σημειώνουν αρμόδιες πηγές.