Ουγγαρία και Πολωνία μπλοκάρουν -για άλλη μια φορά- τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, με αιχμή του δόρατος το Μεταναστευτικό. Αν και στην πραγματικότητα η νέα ντιρεκτίβα για το Μεταναστευτικό έχει υιοθετηθεί, Μοραβέτσκι και Όρμπαν επέλεξαν να προκαλέσουν αναστάτωση διαδηλώνοντας την αντίθεσή τους στον τρόπο με τον οποίο πέρασε τελικά η συμφωνία.
Με τον γνωστό πλέον ακροδεξιό ηγετικό ακτιβισμό οι πρωθυπουργοί Ουγγαρίας και Πολωνίας προκαλούν αναστάτωση στη Σύνοδο Κορυφής με στόχο όχι ουσιαστικές αλλαγές στη συμφωνία για το μεταναστευτικό αλλά την ενσωμάτωση στο κείμενο των συμπερασμάτων λαϊκιστικών ακροδεξιών κορωνών, που στόχο έχουν να ικανοποιήσουν το ακροατήριο στο εσωτερικό και να αλλοιώσουν την προσπάθεια της ΕΕ να διατηρήσει το φύλο συκής στη συμφωνία που δεν είναι άλλο από την στρογγυλεμένη γλώσσα.
Αν και η συμφωνία για το μεταναστευτικό προβλέπει κάποια συμβολή των υπολοίπων χωρών στην κατανομή του βάρους των μεταναστών, αυτό είναι περιορισμένο εν συγκρίσει με τα statndards που είχαν τεθεί, αλλά ποτέ ουσιαστικά δεν εφαρμόστηκαν. Αντ’ αυτού προβλέπει μηχανισμό αποζημιώσεων στις χώρες εισόδου, με επιβάρυνση των χωρών που δεν απορροφούν τους πρόσφυγες.
Ανεξαρτήτως των συμπερασμάτων η συμφωνία για το Μεταναστευτικό έχει εγκριθεί κατά πλειοψηφία και εφαρμόζεται. Αυτό που κάνουν τώρα Όρμπαν και Μοραβέτσκι δεν είναι τίποτα περισσότερο από διαμαρτυρία για τον τρόπο που πέρασε η συμφωνία και με στόχο να δείξουν στο εσωτερικό ακροατήριο ότι διαθέτουν πυγμή και τη χρησιμοποιούν.
Τί ακριβώς συνέβη
Ενώ τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για την Ουκρανία είχαν υιοθετηθεί, ο Όρμπαν έθεσε βέτο στην έγκριση των συμπερασμάτων, εφόσον δεν συμπεριληφθεί η διατύπωση που πρότεινε ο Πολωνός πρωθυπουργός Μοραβέτσκι, η οποία δίνει το δικαίωμα στις χώρες να επιλέγουν ποιούς μετανάστες θα υποδέχονται από τις χώρες εισόδου. Τη θέση αυτή απέρριψε αναφανδόν ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις του προέδρου του Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ καθώς και των Σολτς και Μακρόν με τους Όρμπαν και Μοραβέτσκι.
Τελικά, στη 01:30 ώρα Βρυξελλών (02:30 ώρα Ελλάδος) οι ηγέτες αποφάσισαν να διακόψουν για το πρωί της Παρασκευής στις 10:30.
Σύμφωνα με το προσχέδιο των συμπερασμάτων, υπάρχουν δύο παράγραφοι που αφορούν στο μεταναστευτικό.
Ειδικότερα, αναφέρεται ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει τη βαθιά του θλίψη για την τρομερή απώλεια ζωών ως αποτέλεσμα της πρόσφατης τραγωδίας στη Μεσόγειο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει προσηλωμένη στην κατάρριψη του επιχειρηματικού μοντέλου των διακινητών , συμπεριλαμβανομένης της εργαλειοποίησης, και στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της παράτυπης μετανάστευσης, ώστε να αντιμετωπίζονται καλύτερα οι μεταναστευτικές ροές και να αποφεύγεται η επιβίβαση των ανθρώπων σε τέτοια επικίνδυνα ταξίδια.
Επίσης, επισημαίνεται ότι η μετανάστευση είναι μια ευρωπαϊκή πρόκληση που απαιτεί ευρωπαϊκή απάντηση. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέτασε τη μεταναστευτική κατάσταση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και εντός της ΕΕ με συνολικό τρόπο και σημείωσε το έργο που έχει αναληφθεί μέχρι στιγμής στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής απάντησης.
Η Προεδρία του Συμβουλίου και η Επιτροπή ενημέρωσαν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τη σταθερή πρόοδο στην εφαρμογή των συμπερασμάτων του της 9ης Φεβρουαρίου 2023, με έμφαση στις εξωτερικές πτυχές της μετανάστευσης και στους μηχανισμούς χρηματοδότησής τους. Μετά την πρόσφατη επιστολή της Επιτροπής, και με βάση τη μέχρι τώρα πρόοδο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να ενταθούν οι εργασίες σε όλους τους τομείς δράσης, κατά μήκος όλων των μεταναστευτικών οδών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συνεχίσουν να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς και να διασφαλίζουν την εφαρμογή των συμπερασμάτων του και να υποβάλουν σχετικές εκθέσεις. Καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να εργάζεται για τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην επιστολή της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εξετάζει τις εργασίες αυτές.
Πολωνία και Ουγγαρία είχαν ταχθεί κατά της πολιτικής συμφωνίας σε δύο πυλώνες του Συμφώνου για το Μεταναστευτικό και το Άσυλο, που είχε επιτευχθεί στο Συμβούλιο των Υπουργών Εσωτερικών στις αρχές Ιουνίου.
Νωρίτερα, υιοθετήθηκαν τα συμπεράσματα της Συνόδου για την Ουκρανία.
