Ένα ιδιαίτερα σύνθετο περιβάλλον κινδύνων καλούνται να διαχειριστούν οι ασφαλιστικές εταιρίες, διεθνώς και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, καθώς η οικονομία επιβραδύνει, ο πληθωρισμός συνεχίζει να “καίει” και το κόστος του χρήματος αυξάνεται. Το περιβάλλον είναι πρωτόγνωρο, οδηγώντας σε ανακατάταξη των κινδύνων και καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη νέας κουλτούρας risk management στην ασφαλιστική αγορά.
Συνεχείς μάχες με τους κινδύνους της αγοράς δίνουν οι ασφαλιστικές ζωής και οι ασφαλιστικές κατά ζημιών και ζωής, εν αντιθέσει με τις ασφαλιστικές κατά ζημιών που για αυτές ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο ασφαλιστικός. Οι κίνδυνοι των ασφαλιστικών ζωής ως εκ της φύσεως των προϊόντων που διαθέτουν, είναι περισσότερο μακροχρόνιοι και εμπεριέχουν συνήθως μεγαλύτερο επιτοκιακό κίνδυνο και εν γένει κίνδυνο αγοράς.
Συνδυαστικά, οι ασφαλιστικές βγαίνουν ωφελημένες από την αύξηση των επιτοκίων καθώς τα αποκτούν ακούραστες ροές από τα fixed income προϊόντα, παράλληλα όμως, η οικονομική επιβράδυνση εντείνει τους κινδύνους από ασφαλίσεις κατά ζημιών, ενώ υψηλός παραμένει και ο κίνδυνος αθέτησης αντισυμβαλλομένου. Ο λειτουργικός κίνδυνος είναι επίσης υψηλός, καθώς οι νέες προκλήσεις δημιουργούν ανάγκη αναδιάταξης, προοπτική η έγκαιρη επίτευξη της οποίας αποτελεί διαρκές στοίχημα.
Πρόκειται για μια διαρκή μάχη -που πολλές φορές κρίνει και την εσωτερική ανέλιξη στελεχών- μεταξύ των risk managers και των τμημάτων παραγωγής ασφαλίστρων. Καθώς το περιβάλλον διαφοροποιείται οι ασφαλιστικές αναζητούν τα οριακά σημεία που θα τους επιτρέψουν να λειτουργούν με ικανά περιθώρια και χωρίς να καίνε ρευστότητα. Αυτό δεν είναι πάντα εφικτό, ιδιαίτερα σε μια αγορά που είναι σταθερά παγιδευμένη σε χαμηλά ποσοστά ασφαλίσεων και με πολλά στεγανά.
Οι κίνδυνοι
Στις ασφαλίσεις κατά ζημιών, οι ασφαλιστικοί κίνδυνοι είναι κυρίως βραχυχρόνιοι, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται εύλογος χρόνος μέχρι τον πλήρη διακανονισμό των απαιτήσεων ασφάλισης, και αφορούν κυρίως καταστροφικούς κινδύνους, όπως σεισμού ή πυρκαγιάς. Επιπλέον, τόσο για τις εργασίες ασφαλίσεων ζωής όσο και για τις ασφαλίσεις κατά ζημιών, σημαντικοί θεωρούνται ο κίνδυνος αθέτησης αντισυμβαλλομένου, καθώς και ο λειτουργικός κίνδυνος, ο οποίος συνδέεται συνολικά με την, επιτυχή ή μη, επιχειρησιακή λειτουργία της ασφαλιστικής επιχείρησης.
Το 2022 τόσο ο κίνδυνος αγοράς, ο οποίος αφορά κυρίως τους κινδύνους μετοχών και πιστωτικών περιθωρίων, όσο και ο ασφαλιστικός κίνδυνος παρουσίασαν μικρή μείωση σε σύγκριση με το 2021.
Ασφαλιστικές Ζωής – μειωμένα τα οφέλη από την διαφοροποίηση
Στις δύο (2) ασφαλιστικές επιχειρήσεις που ασκούν αποκλειστικά ασφαλίσεις ζωής, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο κίνδυνος αγοράς, με ποσοστό 85,99%, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος (2021:74,34%), ενώ ο αμέσως επόμενος σε μέγεθος κίνδυνος είναι ο ασφαλιστικός, με 14,56% από 36,11% κατά το προηγούμενο έτος.
Ο κίνδυνος αθέτησης αντισυμβαλλομένου μειώθηκε σε 4,44% από 7,52% το προηγούμενο έτος, ενώ ο λειτουργικός κίνδυνος αυξήθηκε σε 6,64% από 4,99% το προηγούμενο έτος. Τέλος, ο κίνδυνος ασθενείας κινήθηκε σε αντίστοιχα επίπεδα με το προηγούμενο έτος, ήτοι 4,17% για το 2022 έναντι 3,82% για το 2021. Τέλος, τα οφέλη από τη διαφοροποίηση των κινδύνων μειώθηκαν σημαντικά σε σχέση με το προηγούμενο έτος σε ποσοστό 15,80% για το 2022, έναντι 26,77% για το 2021.
Ασφαλιστικές κατά Ζημιών – σε χαμηλά επίπεδα ο λειτουργικός κίνδυνος
Στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις κατά ζημιών, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο ασφαλιστικός, ο οποίος συνεισφέρει κατά 61,78%, από 58,87% το 2021 και 61,06% το 2020, στη διαμόρφωση του προφίλ κινδύνου τους, ενώ αμέσως επόμενος σε μέγεθος είναι ο κίνδυνος αγοράς, ο οποίος συνεισφέρει στη διαμόρφωση του προφίλ κινδύνου τους κατά 44,92%, από 52,26% το 2021 και 46,24% το 2020. Ο επόμενος κατά σειρά σημαντικότητας κίνδυνος είναι ο κίνδυνος αθέτησης αντισυμβαλλομένου, με συνεισφορά 13,27%, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος, από 9,38% το 2021, ενώ ο λειτουργικός κίνδυνος παραμένει αρκετά μικρός, περίπου στο 6,07% από 5,72% το προηγούμενο έτος.
Ασφαλιστικές κατά Ζημιών και Ζωής – σε υψηλά επίπεδα ο κίνδυνος αντισυμβαλλόμενου
Στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις που ασκούν ταυτόχρονα ασφαλίσεις ζωής και κατά ζημιών, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι αυτός της αγοράς, καθώς συνεισφέρει κατά 44,12% -μειωμένο από το από 48,46% το προηγούμενο έτος-, ενώ οι ασφαλιστικοί κίνδυνοι κατά ζημιών, ζωής και ασθενείας συνεισφέρουν με ποσοστό 33,52%, 22,55% και 23,37%, με τα αντίστοιχα ποσοστά για το προηγούμενο έτος να είναι 32,01%, 25,52% και 20,78%.
Επιπλέον, ο κίνδυνος αθέτησης αντισυμβαλλομένου κινείται σε υψηλά επίπεδα ήτοι 11,29%, οριακά αυξημένος σε σχέση με το προηγούμενο έτος (2021: 8,74%). Τα οφέλη από τη διαφοροποίηση είναι αρκετά σημαντικά και μειώνουν τον κίνδυνο κατά 42,75%, καθώς οι επιχειρήσεις αυτές έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες ανάληψης ασυσχέτιστων ή και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αρνητικά συσχετισμένων κινδύνων.
