Άμεσα και έμμεσα μηνύματα στο εγχώριο και διεθνές ακροατήριο έστειλε από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα επαναφέρει το προ-σεισμών κλίμα για να κερδίσει ψήφους.
Ρητορική που τον απομακρύνει από την ακροδεξιά και δίνει διαπιστευτήρια για ηγετικό του προφίλ χρησιμοποίησε ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Έδειξε αυτοσυγκράτηση, επιμονή στην σχεδιασθείσα κατεύθυνση και απείχε από διατυπώσεις που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι υπονομεύουν την προσπάθεια οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Ο Νίκος Δένδιας απέρριψε τις φωνές που καλούν σε σκλήρυνση της στάσης λόγω των εξάρσεων που προκαλεί η προεκλογική περίοδος και συγκυριακοί παράγοντες στην Τουρκία. Επίσης, απαντώντας σε ερωτήσεις αναγνώρισε την εγκατάλειψη του αντι-τουρκικού lobbying στην Ουάσιγκτον και τον de facto διαχωρισμό ελληνοτουρκικών και Κυπριακού.
Συνολικά, η στάση του Νίκου Δένδια σκιαγραφεί με σαφήνεια το νέο μονοπάτι που ακολουθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, επισημαίνει τα ρίσκα και αναγνωρίζει την ανεξαρτητοποίηση της εξωτερικής πολιτικής από την εσωτερική πολιτική ατζέντα.
Σημειολογικά, οι δηλώσεις αυτές, ενόψει εκλογών στην Ελλάδα, που μάλιστα κρίνονται από την ψήφο της ακροδεξιάς συνιστούν μήνυμα υψηλών τόνων, με αποδέκτη το διεθνή παράγοντα, έναντι του οποίου αναδεικνύεται ως “σταθερό χέρι”.
Οι δηλώσεις του Νίκου Δένδια
Ειδικότερα, σε ερώτηση της συντονίστριας, δημοσιογράφου του Star Channel και της Απογευματινής, Κατερίνας Τσαμούρη, για την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε νησιά του Αιγαίου ακόμη και με προεκλογικό σποτ στη γειτονική χώρα, ο κ. Δένδιας απάντησε ότι αυτά δεν τα παίρνει τοις μετρητοίς, καθώς στην Τουρκία έχουν μια δύσκολη προεκλογική εκστρατεία μπροστά τους, λέγοντας χαρακτηριστικά «δεν θα επαναφέρω το κλίμα της περιόδου προ σεισμών επειδή κάποιος αξιωματούχος τύπωσε ανοήτως τον χάρτη όπως τον τύπωσε. Έχω καθήκον να αφήσω παράθυρο ευκαιρίας ανοιχτό. Θα ήταν εύκολο και για μένα να σηκώσω το θέμα του χάρτη και να πάρω μερικές ψήφους, αλλά δεν θα το κάνω».
Παράλληλα πρόσθεσε ότι:
«Ούτε αφελής είμαι, ούτε αιθεροβάμων. Ούτε θα μετακινηθούμε από τις πάγιες ελληνικές θέσεις. Έχω δει όμως κι άλλα στοιχεία στην τουρκική συμπεριφορά και έχουμε την υποχρέωση να δώσουμε μια ευκαιρία».
Αποστάσεις από το αντι-τουρκικό λόμπι στην Ουάσιγκτον
Κληθείς να σχολιάσει τη στάση της Άγκυρας απέναντι στην Ουάσιγκτον, είπε ότι οι ΗΠΑ θα κρίνουν με ποιους όρους πρέπει να δώσουν πολεμικό υλικό και σε ποια χώρα. «Δεν θα τους το υποδείξω εγώ. Το Κογκρέσο κάνει ενδελεχή έρευνα για την τήρηση των όρων πριν εγκρίνει πολεμικό υλικό», σημείωσε.
Η συζήτηση περιστράφηκε και γύρω από τη στήριξη της Ελλάδας προς την Τουρκία σχετικά με την υποψηφιότητά της στον IMO, με τον κ. Δένδια να επισημαίνει ότι «πρέπει να έχουμε γενναιότητα, να γίνονται βήματα και από τις δύο πλευρές. Αν δεν είμαστε διατεθειμένοι να πάρουμε ρίσκο σε ο,τιδήποτε, δεν θα πάμε πουθενά». Τόνισε, παράλληλα, τη σημασία της ανοιχτής στήριξης της Τουρκίας προς την Ελλάδα για το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και μάλιστα με τη συγκεκριμένη ατζέντα της χώρας μας για το διεθνές δίκαιο, λέγοντας ότι θα ήταν εγκληματικό να μην το δοκιμάσουμε.
Απομάκρυνση από την Κύπρο
Σημείωσε ότι ο ίδιος είχε ενημερώσει τον Νίκο Χριστοδουλίδη για τη στάση της Ελλάδας, τονίζοντας ότι η Κύπρος από την πλευρά της δεν θα μπορούσε να ψηφίσει την τουρκική υποψηφιότητα, καθώς η Άγκυρα δεν επιτρέπει σε σκάφη με σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας να πηγαίνουν στα λιμάνια της. «Η Ελλάδα έπραξε σωστά, το ίδιο και η Κύπρος», είπε χαρακτηριστικά.
Κάνοντας απολογισμό της κυβέρνησης στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, είπε ότι συνολικά καταθέτει καλή απολογία, φέρνοντας ως παράδειγμα τις συμφωνίες για ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο μετά από δεκαετίες διαπραγματεύσεων, την καταρχήν συμφωνία με την Αλβανία, τις αμυντικές συμφωνίες με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ και τις εξαιρετικές σχέσεις με το Ισραήλ.
Πρόβλημα με Σερβία, πρόοδος με Αλβανία
Συγκεκριμένα για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Αλβανία, ο υπουργός Εξωτερικών εκτίμησε ότι θα υπάρξουν εξελίξεις μέσα στο 2023, καθώς η αλβανική πλευρά ετοιμάζεται να υπογράψει έγγραφο πληρεξουσίου.
Για την ουδέτερη στάση της Ελλάδας στην ψηφοφορία σχετικά με την ένταξη του Κοσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης και στη συνέχεια την αντίδραση της Σερβίας, ο Υπουργός Εξωτερικών είπε: «την πονάμε τη Σερβία. Οι σχέσεις μας είναι ιστορικές. Ψηφίζουμε για να διευκολύνουμε το ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής. Η Ελλάδα δεν έχει ιδιοτελή ατζέντα. Δεν επιδιώκουμε την επικυριαρχία. Η μόνη μας ατζέντα είναι η σταθερότητα και η οικονομική ανάπτυξη στα Βαλκάνια».
Τέλος, για τη διαφορετική στάση της Κύπρου σε αυτό το θέμα, σημείωσε ότι η Λευκωσία καταψήφισε γιατί υπήρχε η αντίληψη ότι η περίπτωση του Κοσόβου έχει αναλογίες με την κατεχόμενη Κύπρο, σημειώνοντας ωστόσο ότι οι δύο αυτές περιπτώσεις είναι ξεχωριστές.
