Νέα μεγάλων διαστάσεων σύγκρουση της ελίτ των Βρυξελών με τις εθνικές κυβερνήσεις και τους τραπεζίτες απειλεί να προκαλέσει η κατάθεση πρότασης από την Κομισιόν για την εκ βάθρων αναμόρφωση του πλαισίου διάσωσης-διάλυσης μη-συστημικών τραπεζών.
Το σχέδιο που αποσύρθηκε τον Μάρτιο την τελευταία στιγμή, για τη διάσωση-διάλυση των μη-συστημικών τραπεζών, επιχειρεί να επαναφέρει τώρα η Κομισιόν, με μικρές και επουσιώδεις διορθώσεις. Στόχος είναι να εκμεταλλευτεί το περιβάλλον κρίσης εμπιστοσύνης που δημιουργήθηκε στις ΗΠΑ για να προωθήσει την ατζέντα της που έχει τελματώσει και να πετάξει την “καυτή πατάτα” στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Το σχέδιο, προβλέπει αλλαγή στον τρόπο διάσωσης των μικρών τραπεζών με στόχο τη μείωση της έκθεσης των φορολογουμένων, προτεραιοποιώντας το καθεστώς bail-in αντί του bail-out καθώς και τη χρήση πόρων από τα εθνικά ταμεία εγγύησης καταθέσεων (συνεγγυητικό κεφάλαιο).
Η κριτική είναι έντονη, με αιχμή την προσπάθεια των Βρυξελλών να παρέμβουν στην εθνική νομοθεσία και για τους κινδύνους -ηθικούς και οικονομικούς- που απορρέουν από τέτοιες μεταρρυθμίσεις.
Το μείζον θέμα, όμως, που υποτιμάται, είναι ότι η μεταρρύθμιση αυτή επιχειρεί την οιωνεί εξίσωση μη-συστημικών με συστημικές τράπεζες στο ελεγκτικό πλαίσιο και αποτελεί το ελάχιστο αποτέλεσμα από την προσπάθεια προώθησης της τραπεζικής ένωσης. Η απόφαση της Κομισιόν να προωθήσει τη συγκεκριμένη νομοθεσία αποτελεί έμμεση παραδοχή της αδυναμίας να προχωρήσει το σχέδιο τραπεζικής ένωσης που έθεσε επί τάπητος η Γερμανία.
Η πρόταση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Τρίτη νέα πρόταση για τη ρύθμιση του ευρωπαϊκού τραπεζικού τομέα, η οποία καθιστά πιο δύσκολη τη διάσωση τραπεζών με χρήματα των φορολογουμένων.
Η πρόταση αποσκοπεί να διασφαλίσει ότι οι τράπεζες έχουν αρκετά «μαξιλάρια», συγκεκριμένα χρέος, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την άντληση ρευστότητας σε περιόδους κρίσης, έτσι ώστε να αποφευχθούν τα λεγόμενα «bail out».
«Η σημερινή πρόταση θα επιτρέψει στις αρχές να οργανώσουν μια συντεταγμένη έξοδο από την αγορά για πτωχευμένη τράπεζα οποιουδήποτε μεγέθους και επιχειρηματικού μοντέλου, με ένα μεγάλο εύρος εργαλείων» τονίζει σε ανακοίνωση η Κομισιόν.
Με βάση τους υφιστάμενους κανόνες, η πτώχευση μιας μεγάλης τράπεζας αντιμετωπίζεται από τον Ενιαίο Συμβούλιο Εκκαθάρισης, αλλά για τις μικρότερες τράπεζες μπορούν να χρησιμοποιηθούν διαφορετικές πολιτικές σε κάθε κράτος μέλος, συμπεριλαμβανομένης και της στήριξης τους με χρήματα των φορολογουμένων.
Η πρόταση φαίνεται να καθιστά πιο εύκολη την εκκαθάριση των μικρότερων τραπεζών με «bail-in» και γενικότερα πιο δύσκολη τη στήριξή τους με κρατικά χρήματα.
Ποιός θα πληρώσει το μάρμαρο;
Ειδικότερα, ο εκτελεστικός βραχίονας της Ε.Ε. προτείνει τη χρήση πόρων από τα εθνικά συστήματα προστασίας των καταθέσεων για τις μικρότερες τράπεζες που δεν έχουν επαρκή «μαξιλάρια». Στόχος είναι να περιοριστούν τυχόν «χτυπήματα» σε φορολογούμενους ή καταθέτες.
«Η πρότασή μας είναι να επιτρέψουμε σε αυτά τα σχήματα να συμβάλλουν στην απαιτούμενη χρηματοδότηση για τη μεταφορά όλων των καταθέσεων – ασφαλισμένων και ανασφάλιστων – από μια προβληματική τράπεζα σε μια υγιή τράπεζα» δήλωσε σε συνέντευξή τύπου ο Βλάντις Ντομπρόβσκις. «Αυτός ο “μηχανισμός γέφυρα” μπορεί να είναι ένας πιο αποτελεσματικός και φθηνός τρόπος για την αντιμετώπιση μιας τραπεζικής κρίσης και την προστασία των καταθετών, αντί να τους πληρώνουμε αφότου έχει πτωχεύσει μια τράπεζα» πρόσθεσε.
Η Κομισιόν διατηρεί αμετάβλητη την πανευρωπαϊκή προστασία των καταθέσεων ως 100.000 ευρώ.