Απευθείας τηλεφωνική επικοινωνία είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ και Ρωσίας την Κυριακή, με πρωτοβουλία του Άντονι Μπλίνκεν και θέμα την σύλληψη του δημοσιογράφου της Wall Street Journal για κατασκοπεία. Αν και οι συνθήκες καταμαρτυρούν την επιδείνωση των διμερών, οι κινήσεις επιβεβαίωσαν την ύπαρξη και λειτουργικότητα του διαύλου επικοινωνίας και μάλιστα στο ανώτατο επίπεδο.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν έκανε μια σπάνια κλήση την Κυριακή στον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, ζητώντας την άμεση απελευθέρωση δημοσιογράφου της Wall Street Journal που συνελήφθη την περασμένη εβδομάδα και κρατείται με την κατηγορία της κατασκοπείας.
«Ο υπουργός Blinken εξέφρασε τη σοβαρή ανησυχία των Ηνωμένων Πολιτειών για την απαράδεκτη κράτηση ενός Αμερικανού πολίτη δημοσιογράφου από τη Ρωσία», ανέφερε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Η Ρωσία είπε ότι το τηλεφώνημα – επικεντρώθηκε στον δημοσιογράφο Έβαν Γκέρσκοβιτς, 31 ετών με καταγωγή από το Νιου Τζέρσεϊ.
Ο Λαβρόφ είπε στον Μπλίνκεν ότι ο Αμερικανός «πιάστηκε επ αυτοφώρω ενώ προσπαθούσε να λάβει απόρρητες πληροφορίες, συλλέγοντας δεδομένα που συνιστούν κρατικά μυστικά, υπό το πρόσχημα του δημοσιογραφικού καθεστώτος», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών. Η τύχη του «θα καθοριστεί από το δικαστήριο», σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Ο Γκέρσκοβιτς είναι ο πρώτος Αμερικανός δημοσιογράφος που συνελήφθη και κατηγορείται για κατασκοπεία από τη Ρωσία μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, σηματοδοτώντας μια περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης εν μέσω της κρίσης σχετικά με την εισβολή του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία πριν από περισσότερο από ένα χρόνο. Η εφημερίδα αρνήθηκε τους ισχυρισμούς της Ρωσίας και ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου.
Ο Λαβρόφ επέστησε την προσοχή του Μπλίνκεν στην «ανάγκη σεβασμού των αποφάσεων των ρωσικών αρχών» που ελήφθησαν σύμφωνα με τους ρωσικούς νόμους και τις «διεθνείς υποχρεώσεις», σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, η οποία κατηγόρησε τα αμερικανικά και δυτικά μέσα ενημέρωσης για κλιμάκωση της «διαφημιστικής εκστρατείας» για σύλληψη δημοσιογράφου.
Από την πλευρά του, ο Μπλίνκεν ζήτησε από το Κρεμλίνο να απελευθερώσει επίσης τον πρώην πεζοναύτη των ΗΠΑ, Paul Whelan, ο οποίος συνελήφθη στη Ρωσία το 2018 και αργότερα καταδικάστηκε σε 16ετή φυλάκιση.
Η Έμα Τάκερ, η αρχισυντάκτρια της Wall Street Journal, εξέφρασε την ελπίδα ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα ορίσει επισήμως τον Γκέρσκοβιτς ως άδικα κρατούμενο.
Εδραίωση διαύλων επικοινωνίας
Ενώ η Ρωσία παρουσίασε το κάλεσμα ως περιεκτικό, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι ο Μπλίνκεν και ο Λαβρόφ συζήτησαν επίσης «τη σημασία της δημιουργίας ενός περιβάλλοντος που θα επιτρέπει στις διπλωματικές αποστολές να εκτελούν το έργο τους».
Στα Ηνωμένα Έθνη, η Ρωσία έχει προγραμματιστεί να προεδρεύσει σε συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας τη Δευτέρα, ως μέρος της τακτικής μηνιαίας εκ περιτροπής προεδρίας του σώματος για τον Απρίλιο – μια προοπτική που έχει προκαλέσει ανησυχία και οργή στην Ουκρανία και σε πολλούς από τους συμμάχους της.
Δεν πήγε καλά το τετ-α-τετ στους G-20
Στις αρχές Μαρτίου, Μπλίνκεν και Λαβρόφ είχαν μια ολιγόλεπτη συνάντηση στην Ινδία στο πλαίσιο συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών των G-20.
Ο Μπλίνκεν ζήτησε από τον Λαβρόφ να τερματίσει η Ρωσία την εισβολή στην Ουκρανία και να εμπλακεί σε «ουσιαστική διπλωματία που μπορεί να παράγει μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη».
Η Ρωσία χλεύασε την κίνηση του μπλίνκεν. Ο Λαβρόφ «αγνοούσε με τον συνήθη τρόπο του» όσα του είπε ο Μπλίνκεν για τις απόψεις των ΗΠΑ για τις τρέχουσες κρίσεις, οι οποίες «δεν ήταν τίποτα ενδιαφέρον», είπε τότε η εκπρόσωπος του Λαβρόφ, Μαρία Ζαχάροβα.
Ο Μπλίνκεν πλησίασε τον Λαβρόφ και «δεν τον απωθήσαμε», είπε.