Κινήσεις που αναβαθμίζουν το γεωοικονομικό και γεωενεργειακό αποτύπωμα της Ελλάδας στα Βαλκάνια κάνει η ΔΕΗ, καθώς εξαγοράζει τις δραστηριότητες της Enel στη Ρουμανία και καθίσταται πλέον ο μεγαλύτερος παίχτης στην περιοχή
Ο μεγαλύτερος ενεργειακός παίκτης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη είναι πλέον η ΔΕΗ, μετά τη συμφωνία εξαγοράς των δραστηριοτήτων της Enel στη Ρουμανία.
Η διοίκηση της επιχείρησης ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Τετάρτης δεσμευτική συμφωνία με την ιταλική Enel για την εξαγορά του συνόλου των συμμετοχών που κατέχονται από την Enel και τις θυγατρικές της στη Ρουμανία έναντι 1,26 δισ. ευρώ περίπου (βάσει της συνολικής αξίας της επιχείρησης που ανέρχεται σε €1.900 εκατομμύρια περίπου). Το συνολικό αντίτιμο υπόκειται σε συνήθεις αναπροσαρμογές και περιλαμβάνει έναν μηχανισμό κερδών στο πλαίσιο μιας πιθανής επιπρόσθετης πληρωμής με βάση μια μελλοντική αύξηση της αξίας των δραστηριοτήτων της εμπορίας.
Η ολοκλήρωση της εξαγοράς αναμένεται να πραγματοποιηθεί μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2023 και θα υπόκειται σε ορισμένες προϋποθέσεις (conditions precedent) συνήθεις σε τέτοιου είδους συναλλαγές, συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της έγκρισης από τις αρμόδιες αρχές ανταγωνισμού.
Η εξαγορά αποτελεί ορόσημο για τη στρατηγική ανάπτυξης της ΔΕΗ, με την απόκτηση ενός σημαντικού χαρτοφυλακίου ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (τόσο έργων ΑΠΕ σε λειτουργία όσο και έργων σε διαδικασία ωρίμανσης), και δραστηριοτήτων διανομής και εμπορίας που κατέχουν κορυφαία θέση στην αγορά της Ρουμανίας. Η εξαγορά αποτελεί επίσης την πρώτη σημαντική επέκταση της ΔΕΗ στο εξωτερικό.
Τριμερής χρηματοδότηση
Η ΔΕΗ προτίθεται να χρηματοδοτήσει την εξαγορά μέσω συνδυασμού δανείων και ιδίων κεφαλαίων στον ισολογισμό της, εκ των οποίων 800 εκατομμύρια θα προέλθουν από ήδη εξασφαλισμένη δανειακή χρηματοδότηση διαθέσιμη με τη μορφή δανείου ύψους 485 εκατ. και διάρκειας 5 ετών από ελληνικές τράπεζες, καθώς και δανείου-γέφυρας (bridge facility) ύψους 315 εκατ. από διεθνείς τράπεζες.
Η Citigroup Global Markets Europe AG, η Goldman Sachs Bank Europe SE και η HSBC Continental Europe ενεργούν ως χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι και η Milbank LLP ως νομικός σύμβουλος της Δ.Ε.Η. στο πλαίσιο της Εξαγοράς.
Η τιμή
Παράλληλα, το τίμημα κρίνεται ως ιδιαίτερα συμφέρον, ιδιαίτερα μάλιστα εάν συγκριθεί με πρόσφατες συναλλαγές στην Ελλάδα. Για παράδειγμα:
Δίκτυο: Η ΔΕΗ πούλησε στη Macquarie 1,51 x RAB (σ.σ. ρυθμιζόμενη περιουσιακή βάση) και αγοράζει σε 0,82 x RAB
ΑΠΕ: Σύμφωνα με τα όσα περιλαμβάνει η συμφωνία εξαγοράς των ΑΠΕ της ΕΛΛΑΚΤΩΡ από τη MOH, η πώληση έγινε σε περίπου 12 x EBITDA. Η ΔΕΗ αγοράζει στα 5,48 x EBITDA.
Εμπορία: Η εξαγορά της Watt & Volt από την Protergia έγινε στα 180€ / πελάτη. H ΔΕΗ αγοράζει προς 66,5€ / πελάτη.
Ο κ. Γεώργιος Στάσσης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, δήλωσε:
«Η εξαγορά αυτή είναι απολύτως συνεπής με όσα είχαμε παρουσιάσει τον Νοέμβριο του 2021 στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδίου μας, το οποίο προέβλεπε τη διεθνή επέκτασή μας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, και συνεπώς οι δραστηριότητες της Enel στη Ρουμανία αποτελούν την ιδανική επιλογή τόσο από γεωγραφική όσο και από επιχειρηματική άποψη. Πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία να αποκτήσουμε μια καθετοποιημένη εταιρεία ενέργειας με ελκυστική αποτίμηση, δρομολογώντας τη μετατροπή της ΔΕΗ στην κορυφαία εταιρεία καθαρής ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Είμαστε βέβαιοι ότι αυτή η σημαντική εξέλιξη θα συμβάλει στην ανάπτυξη και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ΔΕΗ τόσο σε διεθνές όσο και σε εγχώριο επίπεδο, με απώτερο αποτέλεσμα τη δημιουργία αξίας για τα ενδιαφερόμενα μέρη μας.»
Η ΔΕΗ θα πραγματοποιήσει τηλεδιάσκεψη την Πέμπτη 9 Μαρτίου 2023 στις 18:00 (Ώρα Κεντρικής Ευρώπης) / 19:00 (Ώρα Ελλάδος) προκειμένου να συζητήσει με θεσμικούς επενδυτές και αναλυτές τη συμφωνία εξαγοράς των δραστηριοτήτων της Enel στη Ρουμανία. Η σχετική παρουσίαση είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα της Δ.Ε.Η., στην ενότητα «Επενδυτικές Σχέσεις».
Η ΔΕΗ “είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός και προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα εξυπηρετώντας περίπου 5,7 εκατομμύρια τελικούς καταναλωτές. Επιπλέον, η Δ.Ε.Η. κατέχει το 51% των μετοχών του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε., που είναι ο αποκλειστικός κύριος και διαχειριστής του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Για περισσότερα από 70 χρόνια, η ΔΕΗ παραμένει στο προσκήνιο της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας και αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι της διαδικασίας εξηλεκτρισμού όλης της χώρας. Η ΔΕΗ είναι εισηγμένη εταιρεία και οι μετοχές της αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών, με χρηματιστηριακή αξία ύψους €3 δισεκατομμυρίων περίπου στις 8 Μαρτίου 2023”.
Αλλάζουν τα μεγέθη
Με την εξαγορά της Enel Romania η ΔΕΗ, σύμφωνα με τη διοίκηση, “ισχυροποιεί τη θέση της στην ευρύτερη περιοχή και καθίσταται ο μεγαλύτερος παίκτης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Επίσης αποκτά άμεση πρόσβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με αποτέλεσμα το φθηνότερο κόστος παραγωγής. Ουσιαστικά διπλασιάζει την παραγωγή της από ΑΠΕ (εξαιρουμένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών). Αντιμετωπίζει το ρυθμιστικό κίνδυνο από τους περιορισμούς που της επιβάλλονται στην Ελλάδα, όπου είναι υποχρεωμένη να μειώσει το μερίδιο αγοράς της. Με τον τρόπο αυτό διατηρεί και αυξάνει το μέγεθός της. Επιπλέον δίνει ένα γεωπολιτικό προβάδισμα στην Ελλάδα καθώς θα διαχειρίζεται μεγάλο μέρος των ενεργειακών πόρων και δικτύων μεταφοράς στην ευρύτερη περιοχή. Τέλος, με την κίνηση αυτή υλοποιεί το επενδυτικό της σχέδιο όπως μάλιστα είχε παρουσιαστεί στους επενδυτές πριν την επιτυχημένη Αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου το Νοέμβριο του 2021”.
Με τη συμφωνία εξαγοράς η ΔΕΗ αποκτά το σύνολο των συμμετοχών της ιταλικής Enel στη Ρουμανία και συγκεκριμένα:
1. ΔΙΚΤΥΟ.
Τις τρεις από τις συνολικά οκτώ εταιρείες διανομής της χώρας
E-Distribute Muntenia Sud, που ηλεκτροδοτεί την περιοχή Muntenia συμπεριλαμβανομένου και του Βουκουρεστίου,
E- Distribute Banat με δίκτυα διανομής στην ομώνυμη περιοχή όπου βρίσκεται η βιομηχανική ζώνη της χώρας,
E- Distribute Dobrogea, διανέμει ρεύμα στην ομώνυμη τουριστική περιοχή).
Συνολικά αποκτά τη διαχείριση ενός δικτύου διανομής πάνω από 130.000 χιλιόμετρα, που διανέμει περίπου 16 τεραβατόρες (TWh).
2. ΑΠΕ
Σημαντικά έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
534 MW ΑΠΕ εν λειτουργία: 8 αιολικά πάρκα εγκατεστημένης ισχύος 499 MW και 4 φωτοβολταϊκά πάρκα εγκατεστημένης ισχύος 36 MW,
5,4 GW έργα σε ανάπτυξη: αποκτά και μια δεξαμενή έργων περίπου 5,4 GW σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης, εκ των οποίων 2,3 GW αφορούν σε αιολικά και 3,1 GW σε φωτοβολταϊκά.
3. Εμπορία/ Προμήθεια
Τις δύο εταιρείες προμήθειας, τις Enel Energie Muntenia και Enel Energie, με 3,2 εκατ. πελάτες και πωλήσεις 11 TWh.
Την Enel-X, εταιρεία υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας, όπως η ανάπτυξη δικτύου ηλεκτροκίνησης, υπηρεσίες συντήρησης και επισκευών και ενεργειακές λύσεις, με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τη διοίκηση της επιχείρησης, “η εξαγορά δίνει τη δυνατότητα στη ΔΕΗ να διεισδύσει σε μια μεγάλη και ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά, συνδεδεμένη με την Ελλάδα. Η Enel Romania είναι η μεγαλύτερη εταιρεία ΑΠΕ και η δεύτερη στην παροχή και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα. Ταιριάζει απόλυτα στη στρατηγική της ΔΕΗ και την κατατάσσει σε ηγέτιδα δύναμη στην περιοχή”.
Τι είναι ο μηχανισμός earn out
Η συμφωνία αγοράς, όπως συνηθίζεται σε τέτοιου είδους συναλλαγές, περιλαμβάνει πρόβλεψη για πιθανή επιπρόσθετη πληρωμή (Earn-out), βάσει συγκεκριμένου μηχανισμού, σε περίπτωση που η δραστηριότητα της Εμπορίας της Enel Ρουμανίας αποκτήσει στα επόμενα 2 έτη, αξία μεγαλύτερη από αυτή που έχει ενσωματωθεί στο αντίτιμο των 66,5€/πελάτη. Πρόκειται στην ουσία για ένα μηχανισμό διαμοιρασμού της όποιας επιπρόσθετης αξίας δημιουργηθεί στην εν λόγω δραστηριότητα μεταξύ της ΔΕΗ και της Enel αποκλειστικά για τα επόμενα δύο χρόνια, πέραν της συμφωνημένης. Το μέγεθος της επιπρόσθετης πληρωμής αυξάνει όσο αυξάνει και η επιπρόσθετη αξία. Με άλλα λόγια, είναι μία συμφωνία win-win και για τις δύο πλευρές, η οποία αποδεικνύει ότι το τίμημα που πέτυχε η ΔΕΗ είναι εξαιρετικά συμφέρον. Σε κάθε περίπτωση, μία τέτοια επιπρόσθετη πληρωμή, αν τελικά προκύψει θα είναι μικρή και δεν θα επηρεάσει τα οικονομικά της συναλλαγής.
Δικαστική εκκρεμότητα της Enel στην Ρουμανία με για την επιβολή φόρου σε υπερκέρδη των ΑΠΕ
Tο θέμα με τη φορολόγηση των υπερκερδών και τη δικαστική διεκδίκηση αφορά στο παρελθόν και έχει αντιμετωπιστεί με το πλαφόν στις τιμές. Κατά συνέπεια, έχει ήδη τιμολογηθεί στη συναλλαγή και δεν αναμένεται να επηρεάσει μελλοντικά.
Οι προοπτικές
H είσοδος της ΔΕΗ στη Ρουμανία, σε μία ώριμη αγορά, της δίνει πρόσβαση σε έναν πολύ σημαντικό, στρατηγικό ενεργειακό διάδρομο, που ξεκινά από την Ελλάδα, περνά από τη Βουλγαρία και καταλήγει στη Ρουμανία, κάτι που δεν ίσχυε για την ιταλική Enel. Με την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την άρση των περιορισμών στις διασυνοριακές συναλλαγές, οι εθνικές αγορές είναι συνδεδεμένες και το ρεύμα πωλείται ελεύθερα μεταξύ των χωρών.
Η συναλλαγή θα προσθέσει ένα EBITDA της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ στο συνολικό EBITDA του Ομίλου ΔΕΗ, ενώ οι συνέργειες που θα δημιουργηθούν είναι της τάξεως των 200-250 εκατ. ευρώ σε ορίζοντα 4ετίας.
Οι συνέργειες των δύο εταιρειών είναι ο προφανής λόγος. Ωστόσο οι ρυθμοί ανάπτυξης της ρουμανικής οικονομίας (2,5% φέτος παρά τον αυξημένο πληθωρισμό και 3% το 2024) και η εντατική εκβιομηχάνιση της χώρας, αποτελούν εχέγγυο για τη μελλοντική πορεία της επένδυσης. Επιπλέον, το γεγονός ότι η εξαγορά λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο “ισχνών αγελάδων”, δίνει τη δυνατότητα στη ΔΕΗ να επιτύχει καλύτερη τιμή εξαγοράς.
Η Enel αποεπενδύει
Η διεθνής ενεργειακή κρίση βρήκε την μητρική Enel υπό το βάρος ενός πολύ υψηλού χρέους να αναγκάζεται να αποεπενδύει από θυγατρικές της σε διάφορες αγορές. Έχει ήδη πουλήσει assets στη Χιλή, καθώς και τη δραστηριότητα στη Ρωσία, και είναι σε διαδικασία πώλησης τόσο της δραστηριότητα της Ρουμανίας όσο και της Ελλάδας, της Αργεντινής και του Περού. Χρειάζεται τα χρήματα για να αντιμετωπίζει τις πιέσεις στην Ιταλική αγορά. Αντίθετα η ΔΕΗ έχει καταφέρει να εξυγιάνει τα οικονομικά της και να αναζητά ευκαιρίες επένδυσης, σύμφωνα και με το πλάνο για το οποίο δεσμεύτηκε στη διεθνή επενδυτική κοινότητα κατά την ΑΜΚ.
Η δύναμη της ΔΕΗ γίνεται δύναμη της Ελλάδας
Η είσοδος της ΔΕΗ στη Ρουμανία είναι στρατηγικής σημασίας τόσο για την επιχείρηση όσο και για τη χώρα. Οι επενδύσεις των ελληνικών τραπεζών στα Βαλκάνια, στην περίοδο που προηγήθηκε της οικονομικής κρίσης, όχι μόνο δεν είχαν άδοξο τέλος, αλλά αποτέλεσαν το πρώτο ισχυρό στήριγμα για τα εγχώρια ιδρύματα. Τα έσοδα από την πώλησή τους, ήταν ένα πρώτο ανάχωμα στις επιπτώσεις από την αλματώδη αύξηση των NPL’s και από το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων. Μετά από μία δεκαετία κατά την οποία οι ελληνικές επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να αποεπενδύσουν από σημαντικά και κερδοφόρα assets τους προκειμένου να επιβιώσουν στην Ελλάδα εν μέσω οικονομικής κρίσης, η ΔΕΗ είναι πρώτη επιχείρηση που ανοίγει ξανά το δρόμο για τη δυναμική είσοδο στη ΝΑ Ευρώπη. Η δύναμη της ΔΕΗ γίνεται δύναμη για τη χώρα.
