Στο πολιτικό ρινγκ μεταφέρεται πλέον η αντιπαράθεση για τα αίτια και τις ευθύνες του πολύνεκρου δυστυχήματος στα Τέμπη, με την αντιπολίτευση να εγκαλεί την κυβέρνηση για προσπάθεια επικοινωνιακής διαχείρισης και πολιτικής συγκάλυψης, αντιδρώντας στο μπαράζ ανακοινώσεων, δηλώσεων και ενεργειών, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται η συγγνώμη του Κυριάκου Μητσοτάκη, οι αποπομπές και η προσπάθεια δημιουργίας επιτροπής διερεύνησης εκ των ενόντων.
Σύγκρουση με αφορμή την επιτροπή διερεύνησης, τη δήλωση του πρωθυπουργού και με φόντο τη δυναμική των εξελίξεων αναφορικά με τις εκλογές, είχαν τα κόμματα στην Ελλάδα, με την αντιπολίτευση να απομονώνει την κυβέρνηση, κατηγορώντας την για επικοινωνιακή διαχείριση και προσπάθεια πολιτικής συγκάλυψης των αιτιών του ατυχήματος στα Τέμπη.
Την Κυριακή και ενώ είχε προγραμματιστεί συλλαλητήριο στη Βουλή για το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη που έχει στοιχίσει τη ζωή σε 57 ανθρώπους, ο Έλληνας πρωθυπουργός δημοσίευσε δήλωσή του στο Facebook, η οποία σε μεγάλο βαθμό αντιφάσκει με το διάγγελμά του. Παράλληλα, μετά από κατακραυγή, παραιτήθηκε και μέλος της επιτροπής διερεύνησης, Θανάσης Ζηλιασκόπουλος, ο οποίος είχε διατελέσει επικεφαλής του ΟΣΕ επί 5ετία.
Μετά τη νέα παρέμβαση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ακολούθησε η δήλωση της εκπροσώπου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Πόπης Τσαπανίδου, για την ανάρτηση του κ. Μητσοτάκη, η οποία χαρακτηρίζει την ανάρτηση επικοινωνιακό κατασκεύασμα και την ενσυναίσθηση …”στημένη”.
Το ΠΑΣΟΚ, από την πλευρά του, καλεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αναλάβει προσωπικά τις ευθύνες που του αναλογούν, ενώ τον κατηγορεί για διακυβέρνηση από “παρέα ημέτερων”, υποστηρίζοντας ότι το επιτελικό κράτος είναι επικοινωνιακό κατασκεύασμα.
Καθώς η ένταση διαχέεται στα social media, στο πολιτικό σκηνικό και στην κοινωνία, πυροδοτείται μια αλληλουχία ανακτατάξεων, η οποία δεν προσφέρεται για άμεση ανάλυση. Επειδή στις αντιδράσεις μέσω social media συμμετέχουν -εκτός από troll και fake accounts- και ανήλικοι, ακόμα δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί ο αντίκτυπος στο εκλογικό σώμα. Υπ αυτό το πρίσμα, τα κόμματα θα κινηθούν επιθετικά για να καναλιζάρουν και να ελέγξουν τη δυναμική της αντίδρασης.
Auditor’s note
Η κοινωνική οργή που συσσωρεύεται λαμβάνεται υπόψη ως καίρια μεταβλητή στην εξίσωση του εκλογικού αποτελέσματος, καθώς ενεργοποιείται μεγάλο μέρος της νεολαίας. Με τις εκλογές να καθυστερούν -κατ ανάγκη- λόγω των μνημόσυνων για τα θύματα που θα πέσουν το Σάββατο 8 Απριλίου, πολλά αναμένεται να αλλάξουν. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις που καταγράφουν το ύψος της έντασης, δείχνουν ταυτόχρονη, αλλά με διαφορετικές ταχύτητες, αποδυνάμωση ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ και άνοδο της αριστερής αντισυστημικής ψήφου σε ΚΚΕ και ΜέΡΑ25. Αν και ο χρόνος είναι πυκνός, η δυναμική των εξελίξεων φαίνεται αναπόδραστη. Όπερ σημαίνει ότι ακόμα και η διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων να περιοριστεί ουσιαστικά, η σύσταση συγκυβέρνησης από το δεύτερο και το τρίτο κόμμα είναι πρακτικά αδύνατη, εκτός αν κάτι τέτοιο διευκολυνθεί από τη στάση που θα τηρήσουν άλλα κόμματα του κοινοβουλίου.Τέτοια συναίνεση θα μπορούσε να δοθεί στη βάση πολιτικής συμφωνίας για εκ νέου αλλαγή του εκλογικού νόμου σε απλή αναλογική, αλλά με ενισχυμένη πλειοψηφία από τις επόμενες εκλογές. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, σημαίνει ότι μικρά κόμματα θα μπουν στη βουλή και ότι τα υφιστάμενα θα ενισχύσουν τη δύναμή τους, τόσο που δεν θα θέλουν να τη χάσουν.
Το Crisis Montior έχει εγκαίρως επισημάνει την αύξηση του πολιτικού ρίσκου, σε βαθμό που πλέον επηρεάζει και το Χρηματιστήριο, το οποίο αναγκάζεται να αρχίσει να αποτιμά το ενδεχόμενο δυσκυβερνησίας, εμπεδώνοντας και βαθμό πολιτικών ανακατατάξεων που δεν υπολόγιζε μέχρι τώρα, με βάση τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων.
Το playbook διαχείρισης κρίσεων
Μεγάλες σε ένταση, παλμό και συμμετοχή ήταν οι κινητοποιήσεις για το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, με τη στάση της αστυνομίας να προκαλεί αλγεινή εντύπωση, εγείροντας ερωτηματικά για το ενδεχόμενο κυβερνητικά καθοδηγούμενης προσπάθεια προληπτικής καταστολής και απονεύρωσης των αντιδράσεων. Την αίσθηση αυτή εντείνουν επίσης, η εκτεταμένη και εξαιρετικά βίαιη καταστολή, σε συνδυασμό με αναρτήσεις φιλοκυβερνητικών δημοσιογράφων και media για τη δράση μπαχαλάκηδων.
Συνδυαστικά, τα παραπάνω μοιάζουν με κινήσεις βγαλμένες από το playbook διαχείρισης κρίσεων, που έχει στο παρελθόν χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητστοάκη. Ενεργοποιώντας την “απειλή” των μπχαλάκηδων η κυβέρνηση φαίνεται να προσπαθεί να ενεργοποιήσει τα συντηρητικά αντανακλαστικά των “νοικοκυραίων”, ώστε να περιορίσει παθητικά και από φόβο τις εκφράσεις αγανάκτησεις στα social media και τη διάχυση της ορμής που δημιουργείται εκεί στην κοινωνία.
Οι διαδηλώσεις
Στο κάλεσμα των σωματείων των σιδηροδρομικών ανταποκρίθηκαν δεκάδες χιλιάδες κόσμου, εργαζόμενοι/ες και νέες/οι, που κατέκλυσαν ασφυκτικά τον χώρο μπροστά στη βουλή και σταδιακά επεκτείνονταν και στην κάτω πλατεία, στην Όθωνος και μπροστά στη Μεγάλη Βρετάνια, προς την Πανεπιστημίου και τον Εθνικό Κήπο σε ένα συμπαγές σώμα.
Προς το τέλος του συλλαλητηρίου κι ενώ οι σιδηροδρομικοί αποχωρούσαν προς τον εθνικό κήπο και άλλα μπλοκ με πορεία προς Προπύλαια-Ομόνοια η αστυνομία άρχισε «επιχειρήσεις» και καταστολή στο Σύνταγμα πετώντας μαζικά χημικά και βομβίδες κρότου-λάμψης. Μάλιστα κυνήγησαν πολίτες που έφευγαν προς τους σταθμούς του μετρό, προκαλώντας και επιχειρώντας να τρομοκρατήσουν. Όπως δείχνουν βίντεο, έπεσαν με ορμή σε μπλοκ διαδηλωτών χωρίς καμιά πρόκληση και άρχισαν να χτυπάνε αδιακρίτως νέους και μεγαλύτερους.