Δεκαέξι σχεδόν ώρες μετά τη σύγκρουση των τρένων λίγο έξω από τη Λάρισα και ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί ο απεγκλωβισμός όλων των επιβαινόντων και ενώ τα συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων και στη χώρα καταφθάνουν από παντού, στην Ελλάδα ξεσκεπάζεται απόθυμα και διστακτικά η υπόθεση παρακμής του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας.
Η κατάσταση παραμένει εκτός ελέγχου, με την αστυνομία να διεξάγει έρευνες υπό την εποπτεία της Εισαγγελίας Εφετών Λάρισας, επικεντρώνοντας στον σταθμάρχη, στον οποίο απαγγέλθηκαν κατηγορίες ακόμα και για ανθρωποκτονία εξ αμελείας, ενώ δεν υπάρχουν αναφορές για την ενεργοποίηση της Ανεξάρτητης Αρχής Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων, ούτε οι αρχές έχουν κινηθεί προς αναζήτηση ευθυνών για την κατάσταση του δικτύου μέσω της ίδιας αυτόφωρης διαδικασίας.
Το περιορισμένο -έως τώρα- εύρος ερευνών από τις αρχές, εγείρει εύλογα ερωτηματικά για ενδεχόμενη προσπάθεια συγκάλυψης ή ακόμα και αποπροσανατολισμού. Την ίδια ώρα δημοσιεύματα αποκαλύπτουν ότι η Κομισιόν είχε παραπέμψει την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την αποτυχία της χώρας να ανταποκριθεί στην αναβάθμιση των απαιτήσεων ασφαλείας, Επίσης, αίσθηση έχει προκαλέσει η επιστολή παραίτησης του επικεφαλής συντήρησης, ο οποίος καταγγέλλει τις ελλείψεις, τα προβλήματα και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για ατυχήματα. Σε αντίστοιχες καταγγελίες έχουν προβεί κατ επανάληψη και ενώσεις εργαζομένων.
Το Crisis Monitor έχει εγκαίρως επισημάνει τα προβλήματα με το υφιστάμενο πλαίσιο διερεύνησης, την αδυναμία -λόγω έλλειψης εμπειρογνωμόνων- να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα και τα προβλήματα αξιοπιστίας και εγκυρότητας που θα αντιμετώπιζε ενδεχόμενο πόρισμα από την -ανενεργή ακόμα- Ανεξάρτητη Αρχή Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων.
Ο απολογισμός
Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση της Πυροσβεστικής, ο αριθμός των νεκρών παραμένει στους 36, όμως υπάρχουν και επιβεβαιωμένες πληροφορίες για τέσσερις σορούς που έχουν ανασυρθεί από τα συντρίμμια, αλλά και ο εκπρόσωπος της Πυροσβεστικής ανέφερε ότι «ο αριθμός αναμένεται να ανέβει».
Παράλληλα, 72 άνθρωποι νοσηλεύονται στα νοσοκομεία, οι έξι εκ των οποίων είναι σε σοβαρή κατάσταση.
Αυτή την ώρα, τα σωστικά συνεργεία επιχειρούν στο δεύτερο βαγόνι και αφαιρούνται τμηματικά τα κομμάτια του τρένου για να ολοκληρωθούν οι έρευνες. Στη συνέχεια, θα συνεχίσουν στο τρίτο βαγόνι.
Όπως αναφέρουν οι αρχές υπάρχουν επτά απανθρακωμένες σοροί, η αναγνώριση των οποίων θα πάρει μέρες.
Τα γεγονότα
Όπως έχει γίνει γνωστό, η επιβατηγός αμαξοστοιχία IC 62 (Intercity) που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα – Λάρισα – Θεσσαλονίκη, συγκρούστηκε με εμπορική αμαξοστοιχία που κατευθυνόταν από Θεσσαλονίκη προς Λάρισα.
Ο σταθμάρχης στη Λάρισα κατέθεσε ότι πάτησε το κουμπί για την ενεργοποίηση του αυτόματου συστήματος αλλαγής των γραμμών, αλλά όπως αναφέρει, το σύστημα δεν δούλεψε.
Τα δύο τρένα, όπως έγινε γνωστό, βρίσκονταν στην ίδια γραμμή για 12 λεπτά. Σε αυτό το χρονικό διάστημα όφειλε να ενεργοποιηθεί αυτόματα η σήμανση, ώστε τα τρένα να σταματήσουν σε απόσταση 500 μέτρων μεταξύ τους και να αποφευχθεί η σύγκρουση. Ωστόσο, όπως προκύπτει, κανένας μηχανοδηγός δεν είδε τέτοια σήμανση με αποτέλεσμα αμφότεροι να συνεχίσουν.
Υπάρχουν μαρτυρίες για καθυστερήσεις και αλλαγές γραμμών, ακόμα και για βλάβη στην αμαξοστοιχία IC62, οι οποίες όμως δεν έχουν βάση στη συγκεκριμένη έρευνα, καθώς δεν εκτροχιάστηκε το τρένο από αδυναμία να φρενάρει, ή από πρόβλημα στην κίνησή του, αλλά από σύγκρουση χωρίς να προλάβει να φρενάρει.
Τα ερωτηματικά
Το ζήτημα, όπως προσδιορίζεται από τα γεγονότα, εστιάζεται τελικά, στο εάν πρόκειται για ανθρώπινο λάθος ή αν το δυστύχημα είναι αποτέλεσμα σειράς λαθών και τεχνικών ελλείψεων.
Επίσης, γίνεται μία έρευνα, υπάρχει ένα κομβικό σημείο, μια καθυστέρηση του επιβατικού τρένου στον Παλαιοφάρσαλο, για ένα πρόβλημα στη λειτουργία της ηλεκτροκίνησης.
Στελέχη του ΟΣΕ και οι μηχανοδηγοί της Hllenic Train έχουν κατ επανάληψη καταγγείλει τα προβλήματα, τις ελλείψεις και τους απορρέοντες κινδύνους από την υφιστάμενη κατάταση του σιδηροδρομικού δικτύου. Αν σε αυτά προστεθεί και η παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, για την αποτυχία να της να υιοθετήσει αποτελεσματικά και έγκυρα τα standards ασφάλειας σιδηροδρομικών μεταφορών, τότε, σκιαγραφείται πλαίσιο και πολιτικών ευθυνών, που εφόσον οι καθυστερήσεις είναι μεγάλες, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι προκάλεσαν το ατύχημα.
Σε δεύτερο στάδιο αναμένεται και δικαστική σύγκρουση ΟΣΕ- Hellenic Train, η οποία θα μπορούσε να λάβει διαστάσεις και διπλωματικής και πολιτικής κρίσης στις ήδη δυσλειτουργικές σχέσεις Ελλάδας – Ιταλίας.
Η έρευνα
Σε βάρος του 59χρονου σταθμάρχη που συνελήφθη για το δυστύχημα των Τεμπών, σχηματίστηκε δικογραφία, στην οποία περιλαμβάνονται και ανωμοτί καταθέσεις, δηλαδή ως ύποπτοι κατέθεσαν διάφοροι παράγοντες, που έχουν σχέση με το δυστύχημα -τουλάχιστον δύο, ένας εκπρόσωπος της εταιρείας και ο κλειδούχος.
Ο σταθμάρχης, όμως, απολογήθηκε προανακριτικά καθώς συνελήφθη ως ο βασικός υπεύθυνος για το τραγικό δυστύχημα. Ο ίδιος στην απολογία του υποστήριξε ότι πάτησε κανονικά το κουμπί, γιατί το σύστημα διαχωρισμού των τρένων είναι αυτοματοποιημένο, αλλά το σύστημα δεν λειτούργησε.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην απολογία του δήλωσε: «Πάτησα κανονικά το κουμπί, καθώς το σύστημα είναι αυτοματοποιημένο για να αλλάξει η γραμμή. Έτσι, κάθε τρένο θα έμπαινε σε διαφορετική τροχιά, όμως το σύστημα δεν λειτούργησε».
Βέβαια, υπάρχει μία κατηγορία, που αναφέρει πως θα έπρεπε ο ίδιος ιδίοις όμμασι να δει εάν άλλαξε, εάν λειτούργησε αυτό το αυτοματοποιημένο σύστημα, προκειμένου να μπει στις κανονικές ράγες το τρένο. Μάλλον αυτό δεν το είδε. Εκεί υπάρχει το ζήτημα, το οποίο υποστηρίζει ο σταθμάρχης.
Μετά την προανακριτική απολογία του, ο σταθμάρχης θα απολογηθεί και ενώπιον του εισαγγελέα, ο οποίος αναμένεται να ασκήσει τις σχετικές διώξεις.