Μπορεί οι σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας να είναι σταθερά τεταμένες τα τελευταία χρόνια και η κρίση με το αερόστατο να απειλεί να τις επιδεινώσει περαιτέρω, η κατάσταση όμως είναι διαφορετική από εμπορική σκοπιά: Το διμερές εμπόριο βρίσκεται σε τροχιά συναλλαγών ρεκόρ και μάλιστα παρά τις κυρώσεις που επηρεάζουν ιδιαίτερα τον τομέα της τεχνολογίας.
Προβληματισμό προκαλεί η κρίση στις σχέσεις Ουάσιγκτον – Πεκίνου σχετικά με το κινεζικό αερόστατο και την κατάρριψή του από αμερικανικό μαχητικό F-35, ενώ βρισκόταν σε ύψος 60,000 ποδών πάνω πυρηνικές εγκαταστάσεις. Το Πεκίνο, εγκατέλειψε την αρχικά κατευναστική έως και απλογιτική στάση που είχε υιοθετήσει, περνώντας στην αντεπίθεση.
Δεν είναι ακόμα σαφές αν η μετατόπιση του Πεκίνου έχει στόχο να ανακόψει την διαφαινόμενη υπέρβαση που επιχειρούν οι ΗΠΑ, ή αν αποτελεί όντος απάντηση, που θα σηματοδοτήσει κλιμάκωση της αντιπαράθεσης.
Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ κινούνται για την ανάκτηση των συντριμμιών από το αερόστατο, για το οποίο το Πεντάγωνο υποστηρίζει ότι ήταν κατασκοπευτικό, ενώ από την Κίνα λένε ότι επρόκειτο για μετεωρολογικό που παρεξέκλεινε της πορείας του.
Αυτό το Σαββατοκύριακο υποτίθεται ότι ήταν ένα βήμα προς τα εμπρός, με τον υπουργό Εξωτερικών Antony Blinken να φτάνει στο Πεκίνο για την πρώτη τέτοια επίσκεψη εδώ και περισσότερα από τέσσερα χρόνια. Αλλά τελικά, οι διμερείς σχέσεις επιδεινώθηκαν καθώς ένα F-22 Raptor κατέρριψε το αλεξίπτωτο με έναν πύραυλο 9X Sidewinder.
Αντί να δημιουργήσει «προστατευτικά κιγκλιδώματα» και να πραγματοποιήσει συναντήσεις υψηλού επιπέδου – συμπεριλαμβανομένου πιθανώς με τον Πρόεδρο Xi – ο Blinken κατέληξε να αναβάλει το ταξίδι του.
Οι τελευταίες εξελίξεις αποτελούν ένδειξη ότι οι σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας δεν έχουν πιάσει ακόμα πάτο και ότι είναι πολύ πιθανό να… υποτροπιάσουν ενόψει μάλιστα των αμερικανικών εκλογών και καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν τον έλεγχο της Βουλής και ο Τραμπ επανακάμπτει.
Το Πεντάγωνο, πάντως, ανακοίνωσε ότι ένα αντίστοιχο αερόστατο ίπταται πάνω από τη Νότια Αμερική, χωρίς να δώσει περισσότερες πληροφορίες.
Απαιτείται διέξοδος
Το ερώτημα τώρα είναι αν και οι δύο πλευρές μπορούν να βρουν έναν τρόπο να σκαρφαλώσουν χωρίς περαιτέρω κλιμάκωση. Χρειάστηκαν εβδομάδες για να επανέλθουν οι συνομιλίες το περασμένο καλοκαίρι μετά την επίσκεψη της τότε προέδρου της Βουλής των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι, δημοκρατικού και βασικού συμμάχου Μπάιντεν, στην Ταϊβάν.
Η Κίνα απάντησε εκτοξεύοντας πυραύλους πάνω από το δημοκρατικά διοικούμενο νησί που το Πεκίνο ισχυρίζεται ότι είναι δικό του.
Οι διμερείς σχέσεις θα μπορούσαν να δεχθούν νέα στρες εάν ο Kevin McCarthy, ο Ρεπουμπλικανός νέος πρόεδρος της Βουλής στις ΗΠΑ, αποφασίσει να πραγματώσει τη δέσμευση του να επισκεφθεί ο ίδιος να την Ταϊβάν. Οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ και την Ταϊβάν θα μπορούσαν να αυξήσουν περαιτέρω τις εντάσεις, με τον Μπάιντεν να αντιμετωπίζει διακομματικές εκκλήσεις να δείξει δύναμη απέναντι στο Πεκίνο.