Τα stress tests στις ευρωπαϊκές τράπεζες ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΒΑ), δημοσιεύοντας τα σενάρια πάνω στα οποία θα δοκιμαστούν τα στοιχεία που θα συλλεγούν. Μείζον ζήτημα όμως παραμένει η ποιότητα των στοιχείων και ο συντονισμός μεταξύ τραπεζών, μέσω των εταιριών συμβούλων που προσλαμβάνουν και οι οποίες ομογενοποιούν το δείγμα, “πειράζοντας” κατ επέκταση τις σταθμίσεις των τεστ.
Τα stress tests που μόλις βασίζονται λαμβάνουν υπόψη ευρεία γκάμα παραγόντων που προκαλούν stress, μεταξύ των οποίων έξαρση των γεωπολιτικών κινδύνων και τον αντίκτυπο γεωοικονομικών αναταραχών.
Το δυσμενές σενάριο βασίζεται σ’ ένα αφήγημα υποθετικών αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων, με υψηλό πληθωρισμό και υψηλότερα επιτόκια να έχουν ισχυρές αρνητικές επιπτώσεις στην ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις, τόσο σε εγχώριο όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Όσον αφορά τη μείωση του ΑΕΠ, το δυσμενές σενάριο του 2023 είναι το πιο αρνητικό που έχει χρησιμοποιηθεί σε όλη την ΕΕ μέχρι τώρα. Ο χαρακτήρας του αντανακλά μια σκόπιμη επιλογή και αντικατοπτρίζει τον σκοπό των ασκήσεων προσομοίωσης με τεστ αντοχής, που είναι να αξιολογήσει την ανθεκτικότητα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος σ’ ένα υποθετικά σοβαρά επιδεινωμένο μακρο-περιβάλλον. Η ΕΒΑ αναμένει να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα της άσκησης στα τέλη Ιουλίου 2023.
Βασικά στοιχεία των σεναρίων
Το τεστ αποτυπώνει ένα δυσμενές σενάριο που σχετίζεται με μια υποθετική σοβαρή επιδείνωση των γεωπολιτικών εξελίξεων, που συνοδεύεται από αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων και αναζωπύρωση της μετάδοσης του Covid-19. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα υψηλό πληθωρισμό και δυσμενείς επιπτώσεις στην ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις, σε συνδυασμό με μια παγκόσμια οικονομική συρρίκνωση. Η επιδείνωση των οικονομικών προοπτικών αντανακλάται σε μια σημαντική παγκόσμια αύξηση των μακροπρόθεσμων επιτοκίων, τη διαρκή πτώση του ΑΕΠ και την αύξηση της ανεργίας.
Το δυσμενές σενάριο, αν και δεν είναι απίθανο να εκτυλιχθεί, υποθέτει πιο σοβαρούς κραδασμούς για αρκετές μακροοικονομικές μεταβλητές απ’ ό,τι σε προηγούμενα stress tests. Στο δυσμενές σενάριο, το πραγματικό ΑΕΠ σε επίπεδο ΕΕ μειώνεται κατά 6% σωρευτικά σε ορίζοντα τριών ετών, ενώ το ποσοστό ανεργίας αυξάνεται κατά 6,1 ποσοστιαίες μονάδες, αμφότερα σε σχέση με το σημείο εκκίνησης. Ο πληθωρισμός θα είναι πολύ πάνω από το βασικό επίπεδο σε ολόκληρο τον ορίζοντα του σεναρίου, κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες το 2023 και 1,5 ποσοστιαίες μονάδες το 2025.
Παραδοχές για την Ελλάδα
- ΑΕΠ: Το βασικό σενάριο προβλέπει ανάπτυξη 1,5% το 2023, 3% το 2024 και 2,8% του ΑΕΠ το 2025.
Στο δυσμενές σενάριο προβλέπεται ύφεση 1,9% φέτος, 4,5% το 2024 και ανάκαμψη 0,9% το 2025. - Ανεργία: Προσδιορίζεται στο 11,5% το 20223, το 10,4% το 2024, και στο 9,4% το 2025 στο βασικό σενάριο. Σ
το δυσμενές από το 12,7% φέτος, ανεβαίνει στο 16,1% το 2024 και στο 17,3% το 2025. - Πληθωρισμός: Στο κύριο σενάριο ο τιμάριθμος κλείνει στο 5,8% φέτος και κατεβαίνει στο 3,6% το 2024 και το 2,5% το 2025.
Με βάση το δυσμενές σενάριο ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός φέτος, στο 8,3%, και διαμορφώνεται στο 4,6% το 2024 και το 3,2% το 2025. - Τιμές οικιστικών ακινήτων: Το βασικό σενάριο προβλέπει αύξηση τιμών σε βάθος τριετίας (4,7% φέτος, 3,4% το 2024 και 3% την επόμενη χρονιά).
Με βάση το δυσμενές οι τιμές υποχωρούν 2,1% φέτος, 7% το 2024 και ανεβαίνουν 2,9% το 2025. - Τιμές εμπορικών ακινήτων: Ανοδο κατά 3,2% φέτος, 3,1% το 2024 και 3% το 2025 προβλέπει το βασικό σενάριο.
Στο δυσμενές η πτώση το 2023 φτάνει το 9,2%, υποχωρούν εκ νέου κατά 6,1% το 2024 και συνεχίζουν να πέφτουν κατά 2,2% το 2025. - Μακροπρόθεσμα επιτόκια: Η βασική εκτίμηση είναι για μέσο επιτόκιο 4,18% φέτος, 4,14% το 2024 και 4,13% το 2025.
Στο δυσμενές ο πήχης μπαίνει στο 8,28% φέτος, το 6,89% το 2024 και το 6,43% το 2025.
