Ένας πρώην στρατηγός νίκησε έναν δισεκατομμυριούχο πρώην πρωθυπουργό το Σάββατο στις προεδρικές εκλογές της Τσεχικής Δημοκρατίας – που θεωρούνται από ορισμένους ως μια διαμάχη μεταξύ της συνταγματικής δημοκρατίας και του λαϊκισμού, με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία να επισκιάζει τις πολιτικές εξελίξεις σε ολόκληρη την ήπειρο.
Οι Τσέχοι ευνόησαν τον Πετρ Πάβελ, ο οποίος κατείχε ανώτερη θέση στο ΝΑΤΟ, έναντι του Αντρέι Μπάμπις, ο οποίος έχει εμφανιστεί μεγάλος στο επιχειρηματικό και πολιτικό τοπίο της χώρας την τελευταία δεκαετία. Με καταμέτρηση όλων των ψηφοδελτίων, ο Πάβελ έλαβε 58% έναντι 42% για τον Μπάμπις, σύμφωνα με την τσεχική στατιστική υπηρεσία.
Στην ομιλία αποδοχής του αποτελέσματος, Ο Πάβελ έδωσε έναν συμβιβαστικό τόνο, ευχαριστώντας όλους όσους προσήλθαν στις κάλπες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ψήφισαν τον Μαπμπίς. «Οι αξίες που κέρδισαν σε αυτές τις εκλογές μοιράζονται η συντριπτική πλειοψηφία από εμάς: αλήθεια, αξιοπρέπεια, σεβασμός και ταπεινότητα», είπε.
«Είναι καλό που θα έχουμε έναν πρόεδρο που έθεσε ως στόχο του να ενώσει τους πολίτες,», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Πετρ Φιάλα κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά τα συγχαρητήρια του Πάβελ. «Ανυπομονώ να συνεργαστώ με τον Petr Pavel».
Αν και η θέση του προέδρου είναι σε μεγάλο βαθμό τελετουργική, ο ρόλος είναι συμβολικά σημαντικός. Η νίκη του Πάβελ εδραιώνει μια μετατόπιση από τη λαϊκιστική πολιτική — τουλάχιστον προς το παρόν. Την εκλογική αντιπαράθεση αυτή παρακολούθησαν σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς ήταν η πρώτη για το 2023, ακολουθεί την εκλογή της Μελόνι στην Ιταλία και προηγείται των εκλογών σε Ελλάδα και Τουρκία.
Πολιτικά, η αντιπαράθεση κινήθηκε στο δίπολο λαϊκισμός – ευθύνη.
Ο Πάβελ αντικαθιστά τον πρόεδρο Μίλος Ζέμαν, ο οποίος έχει προσπαθήσει να επεκτείνει την εξουσία της προεδρίας από τότε που εξελέγη πριν από μια δεκαετία.
Ο Ζέμαν διόρισε μια μη εκλεγμένη υπηρεσιακή κυβέρνηση (αν και απέτυχε να κερδίσει την έγκριση του κοινοβουλίου), αρνήθηκε να ορίσει δικαστές και καθηγητές που τον δυσαρέστησαν και εμπόδισαν τους πολιτικούς διορισμούς. Παράλληλα, είχε διαμορφώσει καλές σχέσεις με την Κίνα και τη Ρωσία.
Η νίκη Πάβελ έναντι στον Μπάμπίς μπορεί επίσης να υποδηλώνει ότι το σημερινό κλίμα στην Ευρώπη είναι πιο ευνοϊκό για τους διεθνιστές ήρωες πολέμου από ό,τι για τους ολιγάρχες με πολιτική τάση.
Μέσα στο χρήμα και τα σκάνδαλα ο Μπαμπίς
Ο Μπάμπις, 68 ετών, είναι ένας από τους πλουσιότερους Τσέχους, με μια αυτοκρατορία που εκτείνεται από τις αγροτικές επιχειρήσεις και τα χημικά μέχρι τα μέσα ενημέρωσης. Έθεσε τις εταιρείες του σε καταπίστευμα όταν έγινε πρωθυπουργός το 2017. Αλλά τα μέσα ενημέρωσης του συχνά απηχούσαν τις εθνικιστικές και αντιπροσφυγικές απόψεις του.
Και ένας έλεγχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διαπίστωσε ότι επηρέασε την κατανομή των επιδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις επιχειρήσεις του.
Σε άλλη υπόθεση, δικαστήριο της Πράγας τον απάλλαξε από κατηγορίες απάτης νωρίτερα αυτό το μήνα, αποφασίζοντας ότι μεταβίβασε μια από τις εταιρείες του στη σύζυγο και τα παιδιά του για να είναι επιλέξιμη για χρηματοδότηση από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία.
Ποιός είναι ο Παβέλ
Ο νέος πρόεδρος της Τσεχίας είναι πρώην αλεξιπτωτιστής που υπηρέτησε ως μέλος της Δύναμης Προστασίας των Ηνωμένων Εθνών στη Βοσνία,
όπου το 1993 βοήθησε να απελευθερωθούν περισσότεροι από 50 Γάλλοι στρατιώτες από εχθρικά εδάφη και παρασημοφορήθηκε.
Διετέλεσε αρχηγός του γενικού επιτελείου του τσεχικού στρατού από το 2012 έως το 2015 και πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ από το 2015 έως το 2018.
Πολιτικά, ο Παβέλ ακολούθησε πολιτική ίσων αποστάσεων, αντιτάχθηκε ξεκάθαρα στη Ρωσία και απέφυγε να εκφραστεί για την Κίνα και τις ΗΠΑ.
Πως επικράτησε ο Παβέλ
Ο Πάβελ και ο Μαμπίς ισοψήφησαν στον πρώτο γύρο των εκλογών τον Ιανουάριο λαμβάνοντας αμφότεροι 15%. Στη συνέχεια, όμως, ο Πάβελ υποστηρίχθηκε από τρεις από τους έξι ηττημένους υποψηφίους, συμπεριλαμβανομένου του επιλαχόντα Danuse Nerudova, ενώ η υποστήριξη του Μαμπίς φαινόταν περιορισμένη στο κόμμα του ANO («Ναι»), το ακροδεξιό Freedom and Direct Democracy (SPD) και σε περιθωριακά κόμματα και εθνικιστικές κινήσεις.
Στην πραγματικότητα, ο Μπαμπίς δεν ειχέ δική του πολιτική πλατφόρμα, αλλά προσπάθησε να αποθαρρύνει τους ψηφοφόρους του Παβέλ. Ο Μπαμπίς πόλωσε γρήγορα το κλίμα, χρησιμοποίησε fake news και διεξήγαγε εκτεταμένες επιχειρήσεις παραπληροφόρησης. κεντρικό θέμα: Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η ισχυρή υποστήριξη της χώρας προς την ουκρανική πλευρά έχει πυροδοτήσει διαμαρτυρίες και αντιδιαδηλώσεις. Εκατοντάδες χιλιάδες Ουκρανοί έχουν καταφύγει στην Τσεχία. Η κοινή γνώμη παραμένει βαθιά διαιρεμένη για το ζήτημα.
Ο Πάβελ έχει ορκιστεί να κρατήσει τη χώρα σε μια σταθερά φιλοδυτική πορεία και να συνεχίσει να βοηθά την Ουκρανία.
Ένδειξη του πολεμικού κλίματος που έχει διαμορφωθεί και στο οποίο επένδυσε και ο Παβέλ ήταν οι διαφημιστικές πινακίδες στις οποίες το σύνθημά του ήταν: «Ηγέτης με εμπειρία και ηρεμία σε δύσκολες στιγμές.
”
