Αντικείμενο ευρύτερου προβληματισμού (πολιτικού και ακαδημαϊκού) αποτελεί το γεγονός ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα δεν μπορεί να απορροφήσει την ανεργία.
Πιο συγκεκριμένα, η ανεργία παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα (11,4%) τον Νοέμβριο σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Η Ελλάδα είναι 2η στην Ευρωζώνη σε ανεργία. Πως γίνεται όμως μία χώρα με αυξημένους ρυθμούς ανάπτυξης να έχει τόσο υψηλή ανεργία;
Οι δύο εξηγήσεις του φαινομένου
Το ερώτημα είναι σύνθετο και έχει πολλές εξηγήσεις. Οι δύο βασικότερες είναι ότι η δομή της ελληνικής οικονομίας δεν λειτουργεί προς όφελος της απασχόλησης και ότι τα χαμηλά μεροκάματα σε συνδυασμό με τα επιδόματα λειτουργούν εις βάρος της απασχολησιμότητας.
Ο τρίτος λόγος είναι ότι υπάρχει και η ‘μαύρη οικονομία’ ή παραοικονομία η οποία λειτουργεί ως συμπληρωματική στην επίσημη οικονομία και ενδεχομένως μερικές φορές να την ξεπερνά. Για παράδειγμα, τουριστικοί υπάλληλοι οι οποίες εμφανίζονται στα χαρτιά ως άνεργοι τον Νοέμβριο, εργάζονται ‘μαύροι’ το χειμώνα. Έτσι δημιουργείται εισόδημα που δεν καταγράφεται πουθενά και ταυτόχρονα καταγράφεται και επισήμως η ανεργία.
Με χαμηλούς ρυθμούς η μείωση της ανεργίας στην Ελλάδα
Μειώνεται η ανεργία στην Ελλάδα αλλά με μικρότερους ρυθμούς έναντι των υπόλοιπων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat και της ΕΛΣΤΑΤ. Το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία, ‘τρέχει’ με ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ υψηλότερους από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης + Βρετανίας και εντούτοις παραμένει ψηλά στη λίστα της ανεργίας δείχνει ότι αφ’ ενός η δομή της ελληνικής οικονομίας δεν ευνοεί την έντονη επαγγελματική κινητικότητα όπως για παράδειγμα συμβαίνει στις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης και – κατ’ εξοχήν- στην Αμερική. Επίσης η αυξημένη επιδοματική πολιτική το 2022 σύμφωνα με οικονομολόγους, λειτούργησε ως ανάχωμα (σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ) στην απασχολησιμότητα.
Ενδεικτικά η ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ αναφέρει ότι τα άτομα κάτω των 75 ετών που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό, ή «άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού», δηλαδή τα άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, ανήλθαν σε 3.174.819, σημειώνοντας αύξηση κατά 21.160 άτομα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2021 (+0,7%) και μείωση κατά 3.969 άτομα σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022 (-0,1%).
Ανεργία 11,4% τον Νοέμβριο, η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ευρωζώνη
- Το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας τον Νοέμβριο του 2022 ανήλθε σε 11,4% έναντι του αναθεωρημένου προς τα άνω 13,1% τον Νοέμβριο του 2021 και του αναθεωρημένου προς τα κάτω 11,5% τον Οκτώβριο του 2022.
- Οι απασχολούμενοι ανήλθαν σε 4.115.797 άτομα σημειώνοντας αύξηση κατά 31.125 άτομα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2021 (+0,8%) και κατά 7.425 άτομα σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022 (+0,2%).
- Οι άνεργοι ανήλθαν σε 527.758 άτομα σημειώνοντας μείωση κατά 85.828 άτομα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2021 (-14,0%) και κατά 6.039 άτομα σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022 (-1,1%).