Ηγετική ανεπάρκεια σε περιβάλλον αλληλεπικαλυπτόμενων κρίσεων, που πλήττουν άμεσα την ποιότητα ζωής εντοπίζει η έκθεση του World Economic Forum που δημοσιεύθηκε σήμερα ενόψει της Συνόδου της επόμενης εβδομάδας.
Ο κόσμος φοβάται και οι αγορές -πλέον- τιμολογούν φόβο και ανασφάλεια καθώς οι κεντρικές τράπεζες εγκατέλειψαν την επεκτατική νομισματική πολιτική με μανία… για να αντιμετωπίσουν τον εκρηκτικό πληθωρισμό, ο οποίος πυροδοτείται όμως -κυρίως- από την ενεργειακή κρίση, η οποία αποδίδεται στην πράσινη μετάβαση και δευτερευόντως στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Σε αυτό το δυστοπικό περιβάλλον, οι διαμορφωτές πολιτικής συναντώνται στο Νταβός, στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ αναζητώντας άμεσες αλλά και βιώσιμες λύσεις, υπό την πίεση κοινωνικών αντιδράσεων και με το άγχος ανόδου της λαϊκιστικής, εθνικιστικής ακροδεξιάς.
Η απειλή της ύφεσης, η κρίση κόστους ζωής και η αυξανόμενη δυσπραγία του χρέους θα κυριαρχήσουν στην παγκόσμια οικονομία τα επόμενα δύο χρόνια καθώς αγωνίζεται να περάσει από την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Η Έκθεση Παγκόσμιων Κινδύνων του World Economic Forum, μια ετήσια δημοσκόπηση με 1.200 κυβερνητικούς αξιωματούχους, επαγγελματίες και παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών που συνέταξε το ίδρυμα με έδρα τη Γενεύη, προβλέπουν ότι θα υπάρξει μικρή ανάπαυλα καθώς οι χώρες αντιμετωπίζουν «κρίσεις ενέργειας, πληθωρισμού, τροφίμων και ασφάλειας».
Σχεδόν επτά στους 10 ερωτηθέντες εκτιμούν ότι το βραχυπρόθεσμο περιβάλλον θα χαρακτηριστεί από οικονομική αβεβαιότητα και πολλαπλούς κλυδωνισμούς, ενώ το ένα πέμπτο εξ αυτών φοβάται «καταστροφικά αποτελέσματα» μέσα σε μια δεκαετία.
Ο πιο άμεσος κίνδυνος είναι η κρίση κόστους ζωής, ενώ ο μεγαλύτερος μακροχρόνιος κίνδυνος παραμένουν οι απειλές που σχετίζονται με το κλίμα. Η Saadia Zahidi, διευθύνουσα σύμβουλος του WEF, ανησυχεί ότι ο κόσμος μπορεί να εισέρχεται σε έναν «φαύλο κύκλο».
«Πολύ λίγοι ηγέτες στη σημερινή γενιά αντιμετώπισαν τέτοιου είδους παραδοσιακούς κινδύνους σχετικά με τα τρόφιμα και την ενέργεια, ενώ ταυτόχρονα καλούνται να αντιμετωπίσουν τις επερχόμενες κρίσεις χρέους και την κλιματική αλλαγή»,
δήλωσε η Francine Lacqua στην τηλεόραση του Bloomberg, ενώ συνεχίζοντας σημείωσε ότι
«Θα χρειαστούμε ένα είδος νέου τύπου ηγεσίας που να είναι πολύ πιο ευέλικτο».
Την επόμενη εβδομα΄δα ξεκινά το World Economic Forum στο Νταβός, σε μια εποχή που ο πληθωρισμός βρίσκεται σε υψηλό τεσσάρων δεκαετιών σε πολλές προηγμένες οικονομίες, με τα επιτόκια πολύ πιο αυξημένα από ό,τι προέβλεπε κανείς πριν από 12 μήνες.
Κορυφαίοι 10 κίνδυνοι
Η έκθεση του WEF επιμένει στην ανάγκη για παγκόσμια συνεργασία και προειδοποιεί ότι εάν οι κυβερνήσεις δεν χειριστούν σωστά την τρέχουσα κρίση «κινδυνεύουν να δημιουργήσουν κοινωνική κατάθλιψη σε πρωτοφανές επίπεδο, καθώς οι επενδύσεις στην υγεία, την εκπαίδευση και την οικονομική ανάπτυξη στερεύουν, διαβρώνοντας περαιτέρω την κοινωνική συνοχή».
Οι αυξήσεις των στρατιωτικών δαπανών θα μπορούσαν να μειώσουν τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, αφήνοντας ορισμένες χώρες σε «αιώνια κατάσταση κρίσης» και να ανατρέψουν την επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας.
Στη χειρότερη περίπτωση, ο «γεωοικονομικός πόλεμος» θα μπορούσε να σρτατιωτικοποιηθεί. Οι γωπολιτικοί ανταγωνισμοί είναι πιθανό να αυξήσουν τους οικονομικούς περιορισμούς και να επιδεινώσουν τόσο τους βραχυπρόθεσμους όσο και τους μακροπρόθεσμους κινδύνους, αναφέρει η έκθεση. Οι χώρες πρέπει να συνεργαστούν, είπε.
Σε αυτό το ήδη τοξικό μείγμα γνωστών και αυξανόμενων παγκόσμιων κινδύνων, ένα νέο γεγονός σοκ, από μια νέα στρατιωτική σύγκρουση ή έναν νέο ιό, θα μπορούσε να καταστεί μη διαχειρίσιμο.
«Ως εκ τούτου, το κλίμα και η ανθρώπινη ανάπτυξη πρέπει να βρίσκονται στον πυρήνα των ανησυχιών των παγκόσμιων ηγετών για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας έναντι μελλοντικών κραδασμών», δηλώνει η CEO του WEF.
Τα περιβαλλοντικά ζητήματα κυριαρχούν στους πιο μακροπρόθεσμους κινδύνους τα τελευταία χρόνια, καταλαμβάνοντας τις τρεις πρώτες θέσεις σε κάθε έκθεση την τελευταία μισή δεκαετία.
Η έκθεση επισημαίνει επίσης ότι ο κόσμος θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια περίοδο «πολλαπλών κρίσεων», όπου η αλληλεπίδραση μιας ομάδας κινδύνων προκαλεί επιδείνωση μελλοντικών προβλημάτων. Μια τέτοια απειλή μπορεί να προέρχεται από τον «ανταγωνισμό πόρων», καθώς οι χώρες ανταγωνίζονται για φυσικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων, του νερού και της ενέργειας.
