Πληγές και κάθαρση φέρνει η επομένη του αποτυχημένου πραξικοπήματος κατά του Λούλα στη Βραζιλία, καθώς εκτός από τις μαζικές συλλήψεις, στο στόχαστρο βρίσκονται αστυνομικοί και πολιτικοί παράγοντες οι οποίοι είτε εμπλέκονται ενεργά, είτε με την απραγία τους διευκόλυναν την κατάληψη και τον βανδαλισμό κρατικών κτιρίων.
Μαζικές συλλήψεις υποστηρικτών του Μπολσονάρο, εισβολέων και παραγόντων που φέρονται να έχουν χρηματοδοτήσει την προσπάθεια ανατροπής του νόμιμα εκλεγμένου προέδρου Λούλα, μέσω της οργανωμένης καμπάνιας προώθησης fake news και τις υποκίνησης βίαιης αντίδρασης μερίδας πολιτών, αντίστοιχη με αυτή της 6ης Ιανουαρίου του 2020 στις ΗΠΑ.
Η αστυνομία στη Βραζιλία συνέλαβε εκατοντάδες ανθρώπους και ανέκτησε τον έλεγχο του Κογκρέσου, του Προεδρικού Μεγάρου και του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας. Πολλά κυβερνητικά κτίρια καταλήφθηκαν και βανδαλίστηκαν από εξεγερμένους υποστηρικτές του πρώην προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου την Κυριακή, σε ακόμη αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος.
Ο Μπολσονάρο, όπως και ο Τραμπ, απέφυγε να παρέμβει όσο διαρκούσε η κινητοποίηση, αλλά αφού οι οπαδοί ηττήθηκαν, τους άδειασε μεγαλοπρεπώς, με tweet καταγγέλοντας τους βανδαλισμούς και αντικτούτοντας τους ισχυρισμούς του Λούλα, ότι δηλαδή υποκίνησε ο ίδιος την έξαρση.
Συλλήψεις
Σε ένα tweet την Κυριακή, η αστυνομία ανέφερε ότι τουλάχιστον 300 άτομα συνελήφθησαν στην πρωτεύουσα, Μπραζίλια, μετά την απόπειρα ανατροπής του νόμιμα εκλεγμένου προέδρου, στη βάση fake news για “κλεμμένες εκλογές”, δημιουργώντας σκηνικό αντίστοιχο με αυτό που προκάλεσαν υποστηρικτές του Τραμπ στις ΗΠΑ.
«Οι έρευνες θα συνεχιστούν μέχρι να εντοπιστεί και το τελευταίο μέλος», υποσχέθηκε η αστυνομία.
Δεν υπήρξαν άμεσες αναφορές για θανάτους ή τραυματισμούς από την επίθεση της Κυριακής, αλλά οι εισβολείς προκαλέσαν εκτεταμένες ζημιές, πετώντας έπιπλα από τα σπασμένα παράθυρα του προεδρικού μεγάρου, πλημμυρίζοντας τμήματα του Κογκρέσου με το σύστημα καταιονισμού και λεηλατώντας αίθουσες συνεδριάσεων στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Πολιτικό ρίσκο
Η εξέγερση, που κράτησε λίγο περισσότερο από τρεις ώρες, υπογράμμισε τη σοβαρή πόλωση που εξακολουθεί να κυριεύει τη χώρα λίγες μέρες μετά την ορκωμοσία του αριστερού προέδρου Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος νίκησε οριακά τον Μπολσονάρο στις εκλογές του Οκτωβρίου.
Σε συνέντευξη Τύπου από την πολιτεία του Σάο Πάολο, ο Λούλα κατηγόρησε τον Μπολσονάρο ότι ενθάρρυνε τις ταραχές από αυτούς που χαρακτήρισε «φανατικούς φασίστες» και διάβασε ένα πρόσφατα υπογεγραμμένο διάταγμα για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να αναλάβει τον έλεγχο της ασφάλειας στη Μπραζίλια.
«Δεν υπάρχει προηγούμενο για αυτό που έκαναν», είπε ο Λούλα.
«Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που το έκαναν αυτό θα βρεθούν και θα τιμωρηθούν».
Στη συνέχεια, ο πρόεδρος επέστρεψε στη Μπραζίλια για να περιηγηθεί στα λεηλατημένα κτίρια και να επιβλέψει την απάντηση, των αρχών.
Ο ακροδεξιός Μπολσονάρο, ο οποίος δεν έχει ακόμη παραδεχτεί την ήττα του και ο οποίος ζει από τον Οκτώβριο στην πολιτεία της Φλόριντα των ΗΠΑ λίγες μέρες πριν τη λήξη της θητείας του, έμεινε σιωπηλός για σχεδόν έξι ώρες για το χάος στη Μπραζίλια. Μετά τις κατηγορίες του Λούλα,
Δημοσίευσε ένα tweet καταγγέλλοντας «λεηλασία και εισβολές σε δημόσια κτίρια» και είπε ότι απορρίπτει τους ισχυρισμούς του προέδρου.
Διεθνής καταδίκη
Οι εισβολές καταδικάστηκαν επίσης από ηγέτες σε όλο τον κόσμο.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε τα γεγονότα «επίθεση στη δημοκρατία και στην ειρηνική μεταβίβαση εξουσίας», προσθέτοντας ότι οι δημοκρατικοί θεσμοί της Βραζιλίας έχουν την πλήρη υποστήριξη της Ουάσιγκτον.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ έγραψε στο Twitter την «απόλυτη καταδίκη» του και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε σεβασμό στους θεσμούς της Βραζιλίας και έστειλε στον Λούλα «την ακλόνητη υποστήριξη της Γαλλίας».
Μια σειρά από ηγέτες της Λατινικής Αμερικής παρενέβησαν επίσης, με τον πρόεδρο της Χιλής Γκάμπριελ Μπόριτς να καταγγέλλει μια «άνανδρη και ποταπή επίθεση στη δημοκρατία» και τον Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ του Μεξικού να την αποκαλεί «κατακριτέα απόπειρα πραξικοπήματος».
Εν τω μεταξύ, αρκετοί Δημοκρατικοί Βουλευτές στις ΗΠΑ είπαν ότι η Ουάσιγκτον δεν μπορούσε πλέον να παραχωρήσει στον Μπολσονάρο «καταφύγιο» στη χώρα.
«Πρέπει να είμαστε αλληλέγγυοι με τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση [του Λούλα]», έγραψε στο Twitter η βουλευτής Alexandria Ocasio-Cortez. «Οι ΗΠΑ πρέπει να σταματήσουν να παρέχουν καταφύγιο στον Μπολσονάρο στη Φλόριντα».
Την αμέριστη στήριξή του στον Λούλα εξέφρασε και ο Γάλλος πρόεδρος Εμάνουελ Μακρόν. Παρέμβαση ως πρωθυπουργός της Ισπανίας και πρόεδρος της Σοσιαλιστικής διεθνούς έκανε και ο Πέδρο Σάντσεθ.
Εντύπωση προκαλεί, στην Ελλάδα, η σιωπή του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος δεν εξέδωσε ανακοίνωση, ούτε Tweet για το μείζον ζήτημα. Από ελληνικής πλευράς στήριξη στον Λούλα εξέφρασαν ο Αλέξης Τσίπρας και ο Νίκος Ανδρουλάκης.
Τρύπες στην ασφάλεια…
Ερωτηματικά εγείρονται για την αρχική στάση των αρχών ασφαλείας, καθώς πιάστηκαν απροετοίμαστες και εκτός θέσης, δίνοντας τους εξεγερμένους τη δυνατότητα να υλοποιήσουν σχεδόν ανεμπόδιστοι τα σχέδιά τους.
«Οι υποστηρικτές του Μπολσονάρο οργανώνουν αυτές τις επιθέσεις στα κανάλια τους στο Telegram και την περασμένη εβδομάδα λεωφορεία που μετέφεραν εκατοντάδες ανθρώπους έφτασαν στη Μπραζίλια.
Οπότε προκάλεσε έκπληξη το γεγονός ότι οι δυνάμεις ασφαλείας στη Μπραζίλια άργησαν τόσο πολύ να δράσουν και αυτό δημιούργησε κάποιες αμφιβολίες για την πίστη τους επειδή η στρατιωτική αστυνομία και οι ένοπλες δυνάμεις, γενικά, ήταν ένθερμοι υποστηρικτές του Μπολσονάρο», αναφέρει ανταποκρίτρια του Alazeera.
Ευθύνες στην αστυνομία καταλόγισε και ο Λούλα, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε, προαναγγέλοντας έρευνες και τιμωρία των αστυνομικών που έλαβαν αποφάσεις που οδήγησαν στην εισβολή σε κρατικά κτίρια.
Κυβερνήτης της Μπραζίλια είναι ο Ibaneis Rocha, παραδοσιακός σύμμαχος του Bolsonaro που αντιμετωπίζει δύσκολα ερωτήματα σχετικά με τα κενά ασφαλείας της Κυριακής. Σε μια προσπάθεια να διαχειριστεί την κρίση ο Ρότσα ανακοίνωσε ότι απέλυσε τον αρχηγό της αστυνομίας του, Άντερσον Τόρες.