Έτος μεγάλων κλυδωνισμών για όλες τις χρηματιστηριακές διεθνώς, τις οικονομίες αλλά και όλη ευρύτερα την επενδυτική βιομηχανία ήταν το 2022, καθώς η ενεργειακή κρίση που είχε ξεκινήσει από το 2ο μισό του 2021 κλιμακώθηκε, ενώ η έναρξη ενός πολέμου στο όριο της Ευρώπης ήρθε να αλλάξει σημαντικά – μετά από δεκαετίες – τον κόσμο και κυρίως την Ευρώπη.
- Κέρδη 4% για το Γ.Δ. και 11,42% για τις τράπεζες τη χρονιά που φεύγει
- Με απώλειες 12,76% το 2022 ο πανευρωπαϊκός Stoxx 600, στο -12,5% o DAX
- Οι μετοχές ενέργειας κράτησαν ψηλά τη σημαία του Χ.Α. με κέρδη έως 58%
- Στα υψηλά 8μήνου αποχαιρέτισε το 2022 το ελληνικό χρηματιστήριο
- Πάνω από τα 20 ευρώ και νέα ιστορικά υψηλά για τη Μυτιληναίος
Η χρονιά χαρακτηρίστηκε από το ξέσπασμα του πολέμου που έφερε ένα ντόμινο μεγάλων αλλαγών συσχετισμών παγκόσμια αλλά κυρίως στην Ευρώπη, οδηγώντας σε ρηξικέλευθες αλλαγές κυρίως τους «δρόμους» της ενέργειας, ενώ επέφερε και μεγάλες δυσκολίες στις μετακινήσεις αγαθών πρώτης ανάγκης, προξενώντας μεγάλες αυξήσεις στα τρόφιμα και σε άλλα αγαθά.
Ήταν ένα έτος που θα μείνει στην ιστορία ως πολύ κομβικό, καθώς έφερε ένα τέλος εποχής στην… ειρήνη που υπήρχε στην Ευρώπη και στη γύρω περιοχή για πολλά χρόνια, ενώ μένει να δούμε αν το 2023 θα είναι χειρότερο, ή αν το 2022 θα κρατήσει το… στίγμα μιας μελανής χρονιάς για την πολιτισμένη ανθρωπότητα.
Το σίγουρο είναι αυτός ο πόλεμος συνδυαστικά με τις επιπτώσεις της πανδημίας έφερε μεγάλο ντόμινο αλλαγών που δεν είχαν γίνει για δεκαετίες. Οι χώρες πλέον κοιτάζουν να είναι κατά το δυνατόν αυτάρκειας σε όσο το δυνατόν περισσότερα προϊόντα άμεσης ανάγκης, διατροφής και υγείας, ενώ το ίδιο πασχίζουν και στον τομέα της ενέργειας, όπου εκεί παίζεται επίσης ένα τεράστιο στοίχημα.
Κούρσα εξοπλισμών
Την ίδια ώρα, ένα γαϊτανάκι εξοπλισμών άνευ προηγουμένου έχει ξεκινήσει στην Ευρώπη και όχι μόνο, τέτοιο που ο… δυτικός κόσμος είχε δεκαετίες να δει, αλλάζοντας σημαντικά τις προτεραιότητες των προϋπολογισμών ολόκληρων κρατών. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το 2022 σήμανε και το τέλος της… αθωότητας για την (υπερ)καταναλωτική δύση, που για πρώτη φορά αντίκρισε μια διαφορετική πραγματικότητα που δεν ήξερε, μια πραγματικότητα που ίσως κληθεί να διαχειριστεί για πολλά χρόνια πλέον…
Το θετικό που (φαίνεται πως) αφήνει το 2022, πλην της ωριμότητας και της προσγείωσης του δυτικού κόσμου σε μια διαφορετική πραγματικότητα που μπορεί να του παράσχει «ασπίδες» επιβίωσης τα επόμενα χρόνια, είναι ότι υποχωρεί και η πανδημία του Covid-19, ή τουλάχιστον παύει να είναι το κυρίαρχο πρόβλημα κρατών, οικονομιών και επιχειρήσεων.
Μέσα σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, οι χρηματιστηριακές αγορές βίωσαν εύλογα ένα νέο σοκ μετά τον οικονομικό πόλεμο μεταξύ Κίνας – ΗΠΑ το 2018 και το ξέσπασμα του Covid-19 στις αρχές του 2020. Παρά το ενεργειακό σοκ όμως και τις επιπτώσεις του πολέμου, η γενική εικόνα των αγορών, τηρουμένων των αναλογιών και δεδομένου ότι ήταν υπερβολικά… φορτωμένες από το πολυετές bull market, κρίνεται μάλλον ψύχραιμη.
Οι περισσότεροι δείκτες κλείνουν βεβαίως με απώλειες, όμως το ράλι Οκτωβρίου – Νοεμβρίου περιόρισε σημαντικά τη ζημιά σε πολλούς δείκτες. Από την άλλη πλευρά, το Χ.Α. μπόρεσε και έδειξε σημάδια ανθεκτικότητας, έχοντας πολύ καλύτερη εικόνα έναντι των ξένων δεικτών, στοιχείο ασφαλώς που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο για μια μικρή, ρηχή και αναδυόμενη αγορά.
Στην Ευρώπη, ο πανευρωπαϊκός Stoxx 600 έκλεισε το 2022 με πτώση 12,76%, σημειώνοντας τη χειρότερη επίδοση από το 2018 όταν είχε χάσει το 13,24% της αξίας του. Θυμίζουμε βεβαίως ότι το 2021 ο εν λόγω δείκτης είχε κάνει ράλι 22,25%. Ο δείκτης DAX της Φρανκφούρτης υποχώρησε το 2022 κατά 12,5%, ο CAC 40 στο Παρίσι έχασε 9,5%, ο ιταλικός FTSE MIB υποχώρησε κατά 13,31% και ο ισπανικός IBEX-35 έχασε 5,56%.
Από την άλλη πλευρά, οι τρεις δείκτες της Wall Street οδεύουν για τη χειρότερη χρονιά από το 2008 όταν είχε χρεοκοπήσει η Lehman Brothers και η παγκόσμια οικονομία εισήλθε στη χρηματοπιστωτική κρίση. Χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το κλείσιμο της Παρασκευής, ο βιομηχανικός Dow Jones καταγράφει πτώση φέτος σε ποσοστό 8,58%, ο S&P υποχωρεί κατά 19,24%, ενώ ο τεχνολογικός Nasdaq χάνει 33,03%.
Ξεχώρισε το ελληνικό χρηματιστήριο
Μέσα σε μια τέτοια χρονιά λοιπόν, το ελληνικό χρηματιστήριο, τις πρώτες σαράντα ημέρες έκανε τρομερό ξεκίνημα φτάνοντας έως τις 973 μονάδες που είναι υψηλά 7ετίας, με το Γ.Δ. να κερδίζει έως 8,70% και τις τράπεζες έως 29,69%! Κατόπιν, λόγω του σοκ του πολέμου κατέγραψε σημαντικές απώλειες, φτάνοντας ο Γ.Δ. να υποχωρεί έως 12% και ο τραπεζικός δείκτης έως 23%, όμως τους τελευταίους μήνες, αρχής γενομένης από τον Οκτώβριο καταγράφηκε ανάκαμψη.
Τελικώς, ο Γενικός Δείκτης έκλεισε το έτος με άνοδο 4,08%, ο FTSE 25 κέρδισε περί το 4,80%, ο Mid Cap διόρθωσε σε ποσοστό 5,39% καθώς το 2021 είχε υπεραποδώσει άνω του 34%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης έκλεισε με άνοδο 11,42%.
Κορυφαία blue chips της πραγματικής οικονομίας και δη της ενέργειας και των διυλιστηρίων ήταν αυτά που στήριξαν το Γ.Δ. με πρώτη τη Motor Oil που έκλεισε το έτος στο +58,69%, η Τέρνα Ενεργειακή ενισχύθηκε κατά 50%, η Μυτιληναίος +34,17% με κλείσιμο σήμερα πάνω από τα 20 ευρώ που είναι νέα ιστορικά υψηλά, η Ελλάκτωρ +34,72%, τα ΕΛΠΕ +22% και η ΓΕΚ Τέρνα +14,62%.
Στις τράπεζες, η Εθνική έκλεισε με κέρδη 26,53%, η Eurobank ενισχύθηκε κατά 18,35%, η Πειραιώς +11,47% παρ’ ότι έφτασε να υποχωρεί άνω του 43% μέσα στο έτος, ενώ η Alpha Bank υποχώρησε κατά 7,43%. Στην τελευταία συνεδρίαση του έτους ο Γ.Δ. έκλεισε με άνοδο 0,97% στις 929,79 μονάδες, επίπεδα που είναι νέα υψηλά 8μήνου.