Η απόφαση της ΕΚΤ να ανεβάσει τα επιτόκια κατά 0,5% ήταν σε προδιαγεγραμμένη και σε μεγάλο βαθμό προεξοφλημένη, η ανακοίνωση του σχεδίου περαιτέρω συρρίκνωσης του ισολογισμού και περιορισμού αγορών κρατικών ομολόγων, στο πλαίσιο εξόδου από τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης, είναι τα στοιχεία που απασχολούν κυρίως τις αγορές.
Οι αγορές εστιάζουν στον τρόπο απεμπλοκής από το QE και την ταχύτητα συρρίκνωσης του ισολογισμού
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να αυξήσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 50 μονάδες βάσης και, με βάση την ουσιαστική προς τα πάνω αναθεώρηση των προοπτικών για τον πληθωρισμό, αναμένει να τα αυξήσει περαιτέρω.
Η πρώτη αίσθηση είναι ότι γεράκια κυριαρχούν, με τις αυξήσεις επιτοκίων να συνεχίζονται για αρκετό καιρό ακόμα. Αναφορικά με το QE η ΕΚΤ ξεκαθαρίζει ότι σταματάει να επενδύει το σύνολο αποπληρωμών στα ομόλογα, συρρικνώνοντας τον ισολογισμό σταθερά με αναμενόμενο ρυθμό.
Συγκεκριμένα, το Διοικητικό Συμβούλιο κρίνει ότι τα επιτόκια θα πρέπει να αυξηθούν σημαντικά με σταθερό ρυθμό για να φτάσουν σε επίπεδα αρκετά περιοριστικά ώστε να διασφαλιστεί η έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%.
Η διατήρηση των επιτοκίων σε περιοριστικά επίπεδα θα μειώσει με την πάροδο του χρόνου τον πληθωρισμό μειώνοντας τη ζήτηση και θα προφυλάξει επίσης από τον κίνδυνο μιας επίμονης ανοδικής μετατόπισης των προσδοκιών για τον πληθωρισμό. Οι μελλοντικές αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια θα συνεχίσουν να εξαρτώνται από δεδομένα και να ακολουθούν μια προσέγγιση κάθε συνεδρίαση.
Τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ είναι το κύριο εργαλείο του Διοικητικού Συμβουλίου για τον καθορισμό της κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής. Το Διοικητικό Συμβούλιο συζήτησε σήμερα επίσης τις αρχές για την ομαλοποίηση της διακράτησης τίτλων νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος. Από τις αρχές Μαρτίου 2023 και μετά, το χαρτοφυλάκιο του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP) θα μειωθεί με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν θα επανεπενδύσει όλες τις πληρωμές κεφαλαίων από τίτλους που λήγουν. Η μείωση θα ανέλθει στα 15 δισεκατομμύρια ευρώ το μήνα κατά μέσο όρο μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2023 και ο μετέπειτα ρυθμός της θα καθοριστεί με την πάροδο του χρόνου.
Στη συνεδρίασή του τον Φεβρουάριο, το Διοικητικό Συμβούλιο θα ανακοινώσει τις λεπτομερείς παραμέτρους για τη μείωση των συμμετοχών APP. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα επανεξετάζει τακτικά τον ρυθμό μείωσης του χαρτοφυλακίου APP για να διασφαλίσει ότι παραμένει συνεπής με τη συνολική στρατηγική και τη θέση της νομισματικής πολιτικής, για να διατηρηθεί η λειτουργία της αγοράς, και να διατηρήσει σταθερό έλεγχο στις βραχυπρόθεσμες συνθήκες της αγοράς χρήματος. Έως το τέλος του 2023, το Διοικητικό Συμβούλιο θα επανεξετάσει επίσης το επιχειρησιακό του πλαίσιο για τον καθορισμό των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων, το οποίο θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με το τελικό σημείο της διαδικασίας ομαλοποίησης του ισολογισμού.
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να αυξήσει τα επιτόκια σήμερα και αναμένει να τα αυξήσει σημαντικά περαιτέρω, επειδή ο πληθωρισμός παραμένει πολύ υψηλός και προβλέπεται να παραμείνει πάνω από τον στόχο για πάρα πολύ καιρό. Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat, ο πληθωρισμός ήταν 10,0% τον Νοέμβριο, ελαφρώς χαμηλότερος από το 10,6% που καταγράφηκε τον Οκτώβριο.
Η μείωση προήλθε κυρίως από τον χαμηλότερο πληθωρισμό των τιμών της ενέργειας. Ο πληθωρισμός των τιμών των τροφίμων και οι υποκείμενες πιέσεις τιμών σε ολόκληρη την οικονομία έχουν ενισχυθεί και θα διατηρηθούν για κάποιο χρονικό διάστημα. Εν μέσω εξαιρετικής αβεβαιότητας, το προσωπικό του Ευρωσυστήματος αναθεώρησε σημαντικά τις προβλέψεις του για τον πληθωρισμό. Βλέπουν τώρα τον μέσο πληθωρισμό να φτάνει στο 8.
4% το 2022 πριν μειωθεί στο 6,3% το 2023, με τον πληθωρισμό να αναμένεται να μειωθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια του έτους. Στη συνέχεια, ο πληθωρισμός προβλέπεται να είναι κατά μέσο όρο 3,4% το 2024 και 2,3% το 2025. Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα προβλέπεται να είναι 3,9% κατά μέσο όρο το 2022 και να αυξηθεί στο 4,2% το 2023, πριν πέσει στο 2,8% το 2024 και 24%. το 2025.
Η οικονομία της ζώνης του ευρώ ενδέχεται να συρρικνωθεί το τρέχον τρίμηνο και το επόμενο τρίμηνο, λόγω της ενεργειακής κρίσης, της υψηλής αβεβαιότητας, της αποδυνάμωσης της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας και των αυστηρότερων συνθηκών χρηματοδότησης. Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του προσωπικού του Ευρωσυστήματος, μια ύφεση θα ήταν σχετικά βραχύβια και ρηχή.
Ωστόσο, η ανάπτυξη αναμένεται να είναι υποτονική το επόμενο έτος και έχει αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα κάτω σε σύγκριση με τις προηγούμενες προβλέψεις. Πέρα από βραχυπρόθεσμα, η ανάπτυξη αναμένεται να ανακάμψει καθώς οι τρέχοντες αντίθετοι άνεμοι εξασθενούν. Συνολικά, οι προβλέψεις του Ευρωσυστήματος βλέπουν τώρα την οικονομία να αναπτύσσεται κατά 3,4% το 2022, 0,5% το 2023, 1,9% το 2024 και 1,8% το 2025.
Βασικά επιτόκια της ΕΚΤ
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να αυξήσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 50 μονάδες βάσης. Αντίστοιχα, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα αυξηθούν σε 2,50%, 2,75% και 2,00% αντίστοιχα.
με ισχύ από 21 Δεκεμβρίου 2022.
- Πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP) και πρόγραμμα αγοράς έκτακτης ανάγκης πανδημίας (PEPP)
- Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τις κύριες πληρωμές από τίτλους λήξεως που αγοράζονται στο πλαίσιο του APP μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023.
- Στη συνέχεια, το χαρτοφυλάκιο APP θα μειωθεί με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν θα επανεπενδύσει όλες τις πληρωμές κεφαλαίου από τίτλους που λήγουν.
- Η μείωση θα ανέλθει στα 15 δισεκατομμύρια ευρώ το μήνα κατά μέσο όρο μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2023 και ο μετέπειτα ρυθμός της θα καθοριστεί με την πάροδο του χρόνου.
Όσον αφορά το PEPP, το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να επανεπενδύσει τις κύριες πληρωμές από τίτλους λήξεως που αγοράζονται στο πλαίσιο του προγράμματος τουλάχιστον έως το τέλος του 2024. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική μετατροπή του χαρτοφυλακίου PEPP θα γίνει για να αποφευχθεί η παρέμβαση στην κατάλληλη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.
Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εφαρμόζει ευελιξία στην επανεπένδυση των εξαγορών που θα προκύψουν στο χαρτοφυλάκιο PEPP, με σκοπό την αντιμετώπιση των κινδύνων για τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής που σχετίζονται με την πανδημία.
Πράξεις αναχρηματοδότησης
Καθώς οι τράπεζες αποπληρώνουν τα ποσά που έχουν δανειστεί στο πλαίσιο των στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογεί τακτικά τον τρόπο με τον οποίο οι στοχευμένες δανειοδοτικές πράξεις συμβάλλουν στον προσανατολισμό της νομισματικής του πολιτικής.