Νέα δεδομένα στους ελέγχους πλοίων, επιχειρεί να θέσει η Τουρκία, για τη διέλευσή τους από το Βόσπορο, με αποτέλεσμα σε καθημερινή βάση να συσσωρεύονται τάνκερ, κίνηση που ακολουθεί την ενεργοποίηση απαγόρευσης μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου από τους G7 και τον περιορισμό ποσοτήτων από την ΕΕ.
Συνολικά 20 τάνκερ βρίσκονται, τώρα, σε αναμονή σε Βόσπορο και Δαρδανέλια προκειμένου να εισέλθουν από τη Μαύρη Θάλασσα στο Αιγαίο και εν συνεχεία στη Μεσόγειο, σύμφωνα με την Tribeca. Το “μποτιλιάρισμα” αυτό οφείλεται στην τροποποίηση των εγκριτικών διαδικασιών από την ναυτιλιακή Αρχή της Τουρκίας, η οποία πλέον απαιτεί απόδειξη πλήρους ασφαλιστικής κάλυψης για τον διάπλου στον Βόσπορο και τον κατάπλου σε τουρκικά λιμάνια.
Ένα ακόμη δεξαμενόπλοιο αύξησε σήμερα σε 20 τον αριθμό των σκαφών που περιμένουν στη Μαύρη Θάλασσα για να περάσουν από το Στενό του Βοσπόρου με κατεύθυνση τη Μεσόγειο. Όπως φαίνεται στον χάρτη, που καταγράφει αποκλειστικά τα τάνκερ/δεξαμενόπλοια στην ευρύτερη περιοχή, έξω από τα στενά του Βοσπόρου έχει διαμορφωθεί μια αρκετά μεγάλη ομάδα πλοίων.
Χθες, Πέμπτη, απορρίπτοντας τις πιέσεις από το εξωτερικό για την ουρά των δεξαμενοπλοίων που μεγαλώνει, η ναυτιλιακή αρχή της Τουρκίας δήλωσε ότι θα συνεχίσει να κρατάει έξω από τα ύδατά της πετρελαιοφόρα που δεν έχουν τα κατάλληλα ασφαλιστικά έγγραφα και ότι χρειάζεται χρόνο για να πραγματοποιήσει ελέγχους.
Auditor’s note: Η στρατηγική του Ερντογάν
Η Τουρκία επιχειρεί με κάθε τρόπο να διευρύνει το γεωπολιτικό και γεωοικονομικό της αποτύπωμα, ανεβάζοντας τη διαπραγματευτική της δυνατότητα και εξυπηρετώντας καταστάσεις με βάση τη δική της στρατηγική. Έτσι, σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, αν και ισχυρίζεται ότι διεξάγει ελέγχους για… περιβαλλοντικούς λόγους, στην πραγματικότητα μπλοκάρει προμήθειες από συγκριμένες περιοχές και διευκολύνει άλλες.Στο μεταξύ επιχειρεί να αντλήσει στοιχεία για διαδρομές, πλοίων και δεδομένα για τις φορτώσεις τους, αποκτώντας συγκριτικό πλεονέκτημα.
Τέτοιες κινήσεις στέλνουν μήνυμα ενεργού ελέγχου των γραμμών εφοδιασμού και βρίσκονται ένα βήμα πριν από τον χαρακτηρισμό ως συμβάν παρεμπόδισης ναυσιπλοΐας.
Για μικρότερης έκτασης περιστατικά οι ΗΠΑ έχουν δημιουργήσει διπλωματικά επεισόδια στο Σούεζ και στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Οι κυρώσεις στη Ρωσία
Η Ομάδα των Επτά (G7) περισσότερο ανεπτυγμένων βιομηχανικών κρατών, η ΕΕ και η Αυστραλία έχουν συμφωνήσει να απαγορεύουν σε παρόχους ναυτιλιακών υπηρεσιών, όπως οι ασφαλιστές, να βοηθούν στην εξαγωγή ρωσικού πετρελαίου, εκτός αν το πετρέλαιο αυτό πωλείται σε μια επιβεβλημένη χαμηλή τιμή (πλαφόν), που έχει στόχο να στερήσει έσοδα από τη Μόσχα σε καιρό πολέμου.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν την Τετάρτη, ο Αμερικανός υφυπουργός Οικονομικών Ουόλι Αντεγιέμο είπε στον Τούρκο υφυπουργό Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ ότι το πλαφόν ισχύει μόνο για το ρωσικό πετρέλαιο και δεν απαιτεί πρόσθετους ελέγχους στα πλοία που διέρχονται από τα τουρκικά χωρικά ύδατα, ανακοίνωσε το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών.
Η τουρκική… ιδέα
Εντούτοις η Τουρκία έθεσε σε ισχύ από την αρχή του μήνα ένα νέο μέτρο, το οποίο προκαλεί το μποτιλιάρισμα.
Βάσει του μέτρου αυτού απαιτείται από τα πλοία να παρέχουν απόδειξη ασφαλιστικής κάλυψης για τη διάρκεια του διάπλου τους μέσω του Στενού του Βοσπόρου ή όταν αγκυροβολούν σε τουρκικά λιμάνια.
Η γενική διεύθυνση ναυτιλιακών υποθέσεων της Άγκυρας δήλωσε πως είναι απαράδεκτο να ασκείται πίεση στην Τουρκία για ασφαλιστικούς ελέγχους «ρουτίνας», όπως τους αποκάλεσε.
Η ίδια διεύθυνση πρόσθεσε ότι ενδέχεται να διώξει από τα ύδατά της δεξαμενόπλοια που δεν διαθέτουν τα κατάλληλα έγγραφα ή να απαιτήσει απ’ αυτά να παρουσιάσουν νέες επιστολές ασφάλισης που να καλύπτουν το ταξίδι τους μέσω των τουρκικών υδάτων.
Οι αντιδράσεις
Αν και πρώτης όψεως το θέμα φαίνεται απλό, εν τουτοις δεν είναι. Η Τουρκία δεν ζητά ένα απλό έγγραφο ασφαλιστικής κάλυψης αλλά απόδειξη προέλευσης του πετρελαίου, πέρα από την δήλωση ότι δεν πρόκειται για ρωσικό. Αν και η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι με αυτό τον τρόπο συμβάλλει στην εμπέδωση της απαγόρευσης των G7 -αν και η ίδια δεν συμμετάσχει στις απαγορεύσεις κατά της Ρωσίας- στην πραγματικότητα επιχειρεί να καταγράψει τις εναλλακτικές τροφοδοσίες των χωρών που συμμετέχουν στις απαγορεύσεις.
Ειδικότερα, από τις 2 Δεκεμβρίου, η Άγκυρα άρχισε να απαιτεί από τους ασφαλιστές να επιβεβαιώσουν ότι τα πλοία θα παραμείνουν πλήρως καλυμμένα καθώς διέσχιζαν τον Βόσπορο, τουρκικά ύδατα, λιμάνια ή τερματικούς σταθμούς — ακόμα κι αν διαπιστωθεί ότι τα πλοία παραβιάζουν τις νέες κυρώσεις.
Δεδομένου του κινδύνου «καταστροφικών συνεπειών για τη χώρα μας, τα περιουσιακά μας στοιχεία και τους ανθρώπους μας σε περίπτωση πιθανού ατυχήματος… κατά τη διέλευση από τα τουρκικά στενά πλοίων που μεταφέρουν ιδιαίτερα τέτοιο φορτίο όπως προϊόντα αργού πετρελαίου… είναι απολύτως απαραίτητο να επιβεβαιώσουμε κατά κάποιο τρόπο ότι η ασφάλιση P&I εξακολουθεί να είναι έγκυρη και πλήρης»,
αναφέρει, μεταξύ άλλων, η τουρκική κυβέρνηση σε επιστολή της 16ης Νοεμβρίου προς την ΕΕ. και μια σειρά από ναυτιλιακές ενώσεις, η οποία διευκρίνιζε την πολιτική πριν τεθεί σε ισχύ.
Περνάνε πλοία με ρωσική ασφάλιση
Όμως ο Διεθνής Όμιλος P&I Clubs είπε ότι τα μέλη του «δεν μπορούν και δεν πρέπει» να παράσχουν μια τέτοια άνευ όρων εγγυητική επιστολή, καθώς κάτι τέτοιο θα εκθέσει «το Σύλλογο σε παραβίαση κυρώσεων βάσει της νομοθεσίας της ΕΕ, του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ και ως εκ τούτου οι Σύλλογοι δεν μπορούν συμμορφωθεί με το αίτημα της Τουρκικής Αρχής».
Ως αποτέλεσμα, τα πετρελαιοφόρα με ασφάλιση κλαμπ P&I κρατούνται τώρα, ενώ επιτρέπεται η διέλευση πλοίων που καλύπτονται από ασφάλιση ρωσικής έκδοσης.
“Οι σύλλογοι P&I δεν εκδίδουν πραγματικά επιστολές κάλυψης για μεμονωμένα ταξίδια, με φορτίο,
πλοίο και προορισμός ταξιδιού — συνήθως είναι ένα έντυπο έγγραφο ασφαλιστηρίου συμβολαίου που μεταφέρεται όλο το χρόνο — αλλά τώρα αυτό ζητούν οι Τούρκοι», είπε ο Katona. «Ενώ οι Ρώσοι ασφαλιστές, για παράδειγμα το Ingosstrakh, δεν πειράζουν να παρέχουν ατομικά πιστοποιητικά κάλυψης. ”
Τα δεδομένα παρακολούθησης από τη Lloyd’s List δείχνουν ένα μεγάλο δεξαμενόπλοιο αργού στην περιοχή που φόρτωσε στο ρωσικό λιμάνι του Novorossiysk και 12 άλλα που γέμισε σε υπεράκτια τερματικά φόρτωσης που συνδέονται με τον αγωγό CPC, ο οποίος μεταφέρει κυρίως πετρέλαιο από το Καζακστάν και λίγο ρωσικό πετρέλαιο.
Τα δεδομένα της Kpler έδειξαν επίσης ότι 12 από τα φορτωμένα δεξαμενόπλοια στην ουρά είχαν γεμίσει από τον αγωγό CPC.
Τα περισσότερα από τα πλοία που κρατούνται επί του παρόντος είναι είτε δεξαμενόπλοια του Σουέζ, τα οποία μπορούν να χωρέσουν 1 εκατομμύριο βαρέλια πετρελαίου, είτε δεξαμενόπλοια Aframax, τα οποία μεταφέρουν περίπου 600.000 βαρέλια.
Ανάμιξη ελαίων και πλαστά πιστοποιητικά
Οι όγκοι αποδίδονται στη Ρωσία και το Καζακστάν από τον αγωγό CPC σε σύστημα ποσοστώσεων, με κάθε φορτίο πετρελαίου να έχει το δικό του πιστοποιητικό προέλευσης, επομένως δεν υπάρχουν μπερδέματα. Η κυβέρνηση του Καζακστάν νωρίτερα αυτό το έτος διαπραγματεύτηκε με επιτυχία τη χορήγηση ρητής εξαίρεσης στο πετρέλαιο της από το ρωσικό εμπάργκο της ΕΕ, παρά τον αγωγό CPC που διέρχεται από τη Ρωσία.
Η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι προσπαθεί να παρεμποδίσει την “αναβάπτιση” ρωσικού πετρελαίου ως κοζακικό μέσω του αγωγού CPC, που μεταφέρει και ρωσικές ποσότητες.
Γι’ αυτό στην πραγματικότητα παρεμποδίζονται τάνκερ που προέρχονται από τη συγκεκριμένη περιοχή. Στο μεταξύ διευκολύνονται τάνκερ με ρωσικά πιστοποιητικά.
Τα μηνύματα είναι σαφή: Η Τουρκία επιχειρεί να χρησιμοποιήσει τις δυτικής “εμπνεύσεως” κυρώσεις για να πιέσει τη Δύση και να δώσει χώρο στον Πούτιν.
Οι επιπλοκές, από μόνες τους, θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στις τιμές του πετρελαίου, εφόσον το σκηνικό αυτό παραταθεί για λίγο καιρό ακόμη.
