Την ακούσια ή ακόμα και εκούσια εργαλειοποίηση των ελληνοτουρκικών από τον Ταγίπ Ερντογάν και τον Κυριάκο Μητσοτάκη αναδεικνύει με άρθρο του στην Καθημερινή ο Αλέξης Παπαχελάς, υπογραμμίζοντας τον ελεγχόμενο -εν γένει- χαρακτήρα των εξάρσεων, αλλά και το υφέρπον ρίσκο κλιμάκωσης που ελλοχεύει όταν οι συνθήκες αυτές συντηρούνται επί μακρόν.
Την κουρτίνα στο κλίμα έντασης που έχει διαμορφωθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις τραβά ο διευθυντής της Καθημερινής Αλέξης Παπαχελάς, ρίχνοντας το βάρος κυρίως στον Τούρκο πρόεδρο, αλλά αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι συνθήκες απραξίας και ρητορικών εξάρσεων εξυπηρετούν την στρατηγική επανεκλογής και του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ο Αλέξης Παπαχελάς σε άρθρο του χαρακτηρίζει την ένταση πολιτική, περιγράφει τις εντάσεις ως ένα απροβάριστο ταγκό, με πιθανότητες οι άγαρμπες κινήσεις και παρεμβάσεις τρίτων να το μετατρέψουν σε… κατς. Στην πραγματικότητα, όπως ο ίδιος επισημαίνει, πρόκειται για μια διαδικασία η οποία ενισχύει αμφότερους τους εν ενεργεία ηγέτες και συμβάλλει ενεργά στην επανεκλογή τους… χωρίς να μπορεί να αποκλείσει ατύχημα.
Auditor’s note: Από το M.A.D στο M.A.R…
Πρόκειται δηλαδή για μια άλλη εκδοχή του γεωστρατηγικού δόγματος του ψυχρού πολέμου Mutual Assured Destruction (MAD)… την Mututaly Assured Reelection. Και στις δύο περιπτώσεις οι ηγέτες αισθάνονται ασφαλείς γιατί οι επιτελείς γνωρίζουν τις επιπτώσεις. Οι υψηλές εντάσεις όμως, ενέχουν κινδύνους ατυχημάτων από παράγοντες που δεν βρίσκονται απαραίτητα στο ραντάρ…
Η πολιτική ελεγχόμενων εντάσεων, έχει και στο παρελθόν αποτελέσει εργαλείο άσκησης πολιτικής -εσωτερικής και εξωτερικής. Η κάθε περίοδος όμως έχει μεγάλες διαφορές από την προηγούμενη. Σε αυτή τη φάση η πολιτική πίεση υπό την οποία βρίσκονται οι δύο ηγέτες είναι μεγάλη. Ο μεν Ταγίπ Ερντογάν έχει να αντιμετωπίσει μια παραπαίουσα οικονομία και τον σκεπτικό αν όχι απόμακρο διεθνή παράγοντα. Από την άλλη πλευρά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, βρίσκεται στο επίκεντρο σκανδάλων, οι σχέσεις του με τους Ευρωπαίους είναι αποδεδειγμένα δυσλειτουργικές και με τους Αμερικανούς… ασταθείς. Στο εσωτερικό, αμφότεροι αντιμετωπίζουν κινδύνους που απαιτούν τόνωση του υπερ-δεξιού προφίλ τους.
Ενα «ταγκό» βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και στον Ταγίπ Ερντογάν. Προφανώς δεν είναι ένας χορός που ακολουθεί κάποιο πρότυπο. Δεν σχεδιάστηκε, προέκυψε. Είναι ένας χορός ο οποίος, όμως, πολιτικά βολεύει και τους δύο σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή, καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν δύσκολες εκλογικές αναμετρήσεις.
Το μεγαλύτερο κρυφό προεκλογικό όπλο του πρωθυπουργού μπορεί να είναι ο ίδιος ο Ερντογάν. Δεν ξέρω αν κάποιος μπορεί να το μετρήσει, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι κάθε φορά που επιτίθεται στον κ. Μητσοτάκη τού δίνει μερικές μονάδες και βάζει τους αναποφάσιστους να το ξανασκεφτούν πιο σοβαρά. Επειδή έχει καταστεί εμμονή πλέον για τον Τούρκο ηγέτη, δεν υπάρχει μέρα που ο ίδιος ή κάποιος άλλος αξιωματούχος να μην επιτεθούν στον Ελληνα πρωθυπουργό.
Δεν κερδίζει όμως μόνο αυτός. Τούρκοι ειδικοί και δημοσιογράφοι μάς εξηγούν ότι κάθε επίθεση στον Μητσοτάκη και στην Ελλάδα δίνει πόντους και στον Ερντογάν. Για πρώτη φορά έπειτα από δεκαετίες η Ελλάδα είναι πολύ ψηλά στην επικαιρότητα αλλά και στη λίστα των «εχθρών». Το «χαρτί» των επιθέσεων στη χώρα μας έχει γίνει δημοφιλές. Γεγονός που αποδεικνύεται από τη βιασύνη της τουρκικής αντιπολίτευσης να το παίξει και αυτή δυνατά.
Οι συνεχείς επιθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν στον Ελληνα πρωθυπουργό ευνοούν προεκλογικά τόσο τον κ. Μητσοτάκη όσο και τον ίδιο τον Τούρκο πρόεδρο.
Ο πρωθυπουργός, από την πλευρά του, έχει ανεβάσει τους τόνους απέναντι στην Τουρκία αλλά χωρίς να ξεπερνάει ποτέ κάποια όρια. Mπορεί, πάντως, να πείσει ότι πήρε αποφάσεις που θα θωρακίσουν αμυντικά τη χώρα. Η «μάχη του Εβρου» και η διενέργεια ερευνών για την ανακάλυψη νέων ενεργειακών κοιτασμάτων είναι «χαρτιά» που μετράνε σε μεγάλη μερίδα πολιτών. Ο κ. Μητσοτάκης συσπειρώνει με αυτόν τον τρόπο ψηφοφόρους του που αμφιταλαντεύονταν ενδεχομένως για το τι θα ψηφίσουν. Και δημιουργεί αναχώματα, κυρίως προς τα δεξιά. Ο κ. Τσίπρας δεν μπορεί να παίξει στα ίσα σε αυτό το γήπεδο. Αν μη τι άλλο, επειδή μια σημαντική μερίδα κομματικών στελεχών συνεχίζει να τοποθετείται σε αυτά τα θέματα σαν να θέλει να επιστρέψει στο προπατορικό 3%.
Αν το «ταγκό» εξελιχθεί ομαλά, μπορεί να βοηθήσει Μητσοτάκη και Ερντογάν να επανεκλεγούν. Βέβαια δεν πρόκειται για καλά προβαρισμένο ταγκό σε κάποια αίθουσα χορού του Μπουένος Αϊρες. Υπάρχουν πολλά περιθώρια για στραβοπατήματα και κακούς υπολογισμούς. Μπορεί, άλλωστε, να φαίνεται ότι είναι χορός για δύο, αλλά είναι πολλοί οι κεντρικοί παίκτες και αξιωματούχοι που τον παρακολουθούν και με μια άγαρμπη κίνησή τους μπορούν να μετατρέψουν το ταγκό σε πάλη κατς.
Ας πούμε όμως ότι όλα θα πάνε καλά και η αντιπαράθεση θα μείνει στα λόγια έως τις εκλογές στις δύο χώρες. Οτι, δηλαδή, δεν θα συμβεί κανένα θερμό επεισόδιο και το «θα έλθουμε μια νύχτα» θα περάσει απλώς στην ιστορία των επιτυχημένων προεκλογικών συνθημάτων της τουρκικής πολιτικής ιστορίας. Το δύσκολο, αν όχι ανέφικτο, «ταγκό» θα είναι αυτό της επόμενης μέρας, μετά τις εκλογές. Αλλά μέχρι τότε…
