Απόφαση υποβάθμισης των καναλιών διαλόγου με την Ελλάδα, έλαβε η Τουρκία, ακολουθώντας την παρελκυστική πολιτική που είχε επιβάλλει η ελληνική κυβέρνηση, εμπεδώνοντας έτσι συνδυαστικά την επιδείνωση των διμερών σχέσεων, σε επίπεδο που δεν επιτρέπει την υλοποίηση θετικής ατζέντας και οδηγεί σε νέα βήμα-βήμα προσέγγιση.
Απόφαση να απαντήσει στην ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας, ακυρώνοντας τις συνδριάσεις του Συμβουλίου Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου με την Ελλάδα και αναστέλλοντας όλους τους μηχανισμούς διαλόγου υψηλού επιπέδου.
Όπερ σημαίνει ότι οι διμερείς σχέσεις υποβαθμίζονται μεν, αλλά ταυτόχρονα δίδεται μεγαλύτερη ένταση στους διαύλους οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Στην πραγματικότητα η τουρκική πλευρά επιβεβαιώνει τα όσα η Ελλάδα διαμηνύει σε όλα τα επίπεδα, περί έλλειψης εμπιστοσύνης και την ανάγκη διαμόρφωσης συνθηκών σταθερότητας.
Αν και σε πρώτη ανάγνωση η Τουρκία φαίνεται να υπονομεύει τον διάλογο, στην πραγματικότητα, δείχνει το σημείο επανεκκίνησης των διαβουλεύσεων και προσδιορίζει εξαντλητικά τον οδικό χάρτη, μπλοκάροντας απριόρι τις “παρακάμψεις”. Έτσι, πλέον θα χρειαστεί να συγκροτηθούν και να αναλάβουν ενεργό ρόλο ομάδες αποκλιμάκωσης εντάσεων και μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Στόχος της Άγκυρας είναι έτσι να πειθαναγκάσει την ελληνική κυβέρνηση να κάτσει στο τραπέζι του μηχανισμού αποκλιμάκωσης του NATO.
Ειδικότερα, στην ετήσια έκδοση του δελτίου του όπου συνοψίζονται οι θέσεις και οι στόχοι της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής για το 2023, γίνεται λόγος για επιθετική και εχθρική στάση της Ελλάδας.
«Η θετική ατμόσφαιρα στις σχέσεις μας με την Ελλάδα ήταν βραχύβια και η ελληνική πλευρά δεν επέδειξε ειλικρινή και τίμια προσέγγιση και συνέχισε τις προκλητικές και κλιμακούμενες ενέργειες και δηλώσεις της»
σημειώνει το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών αιτιολογώντας έτσι την απόφασή του να διακόψει όλους τους μηχανισμούς διαλόγου με τη χώρα μας.
Auditor’s note: Οι εντυπώσεις και η ουσία
Οι διατυπώσεις αυτές καθιστούν ξεκάθαρη την πρόθεση της Τουρκίας για συνέχιση των ερευνών στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ η τουρκική διπλωματία επιζητά «δίκαιη λύση» των προβλημάτων στο Αιγαίο. Επιπλέον, γίνεται λόγος για τουρκική μειονότητα στη Θράκη και στα Δωδεκάνησα τα δικαιώματα της οποίας η Ελλάδα κατηγορείται ότι καταπιέζει.Τέτοιες ενέργειες βέβαια, συμβάλλουν και στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό και στις χώρες, το οποίο αναμφισβήτητα είναι εκρηκτικό, καθώς αμφότερες οδεύουν σε εκλογές. Αν και σε πρώτη ανάγνωση οι ενέργειες της Άγκυρας μεταφράζονται ως κλιμάκωση, στην πραγματικότητα, αποτελούν ένδειξη σαφούς βούλησης για επανεκκίνηση της διαδικασίας επαναπροσέγγισης, από χαμηλό επίπεδο, συντεταγμένα και σε οδικό χάρτη.
Τα επίμαχα σημεία
«H Τουρκία έχει νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο στις θαλάσσιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου. Λαμβάνεται αποφασιστική στάση για την προστασία των δικαιωμάτων της χώρας μας και των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο. Ωστόσο, η προκατειλημμένη και μεροληπτική στάση που υιοθετείται από την ΕΕ και ορισμένες τρίτες χώρες δεν συμβάλλει στη σταθερότητα και την ειρήνη της περιοχής. Καμία πλατφόρμα ή σχέδιο στην περιοχή που προσπαθεί να αγνοήσει τη χώρα μας δεν πρόκειται να επιτύχει. Η απόσυρση της υποστήριξης των ΗΠΑ από το έργο του αγωγού φυσικού αερίου EastMed κατέδειξε επίσης αυτή την κατάσταση. Τα σύνορα της υφαλοκρηπίδας της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο κοινοποιήθηκαν στον ΟΗΕ το 2020. Σε αυτή την υφαλοκρηπίδα, όπου έχουμε κυριαρχικά δικαιώματα, οι δραστηριότητες υδρογονανθράκων συνεχίζονται με σκάφη σεισμικών ερευνών και γεωτρήσεων υπό τουρκική σημαία.
Στο Αιγαίο, στοχεύουμε σε μια δίκαιη λύση όλων των αλληλένδετων προβλημάτων μεταξύ της Ελλάδας και της χώρας μας στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και σύμφωνα με τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της χώρας μας. Οι παράνομες αξιώσεις και οι προκλητικές ενέργειες της Ελλάδας καταγγέλλονται σε διμερές επίπεδο και ενώπιον τρίτων μερών με κάθε ευκαιρία, ενώ οι ενέργειες αυτές απαντώνται κατάλληλα. Η παραβίαση από την Ελλάδα του αποστρατιωτικοποιημένου καθεστώτος των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου τίθεται υπόψη της διεθνούς κοινότητας με επιστολές που αποστέλλονται στον ΟΗΕ και στις συναντήσεις με την ελληνική πλευρά τονίζεται ότι η Τουρκία διαθέτει την απαραίτητη πολιτική βούληση για την επίλυση των τρεχόντων προβλημάτων. Η σημερινή πολιτική της Ελλάδας της έντασης και της έκφρασης παραπόνων κατά της Τουρκίας προς τρίτους θα βλάψει περισσότερο την ίδια.»
Η θετική ατμόσφαιρα στις σχέσεις μας με την Ελλάδα ήταν βραχύβια και η ελληνική πλευρά δεν επέδειξε ειλικρινή και τίμια προσέγγιση και συνέχισε τις προκλητικές και κλιμακούμενες ενέργειες και δηλώσεις της.
Ως αποτέλεσμα, αποφασίστηκε η ακύρωση των συνεδριάσεων του Συμβουλίου Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου με την Ελλάδα και ανεστάλησαν όλοι οι μηχανισμοί διαλόγου υψηλού επιπέδου. Απέναντι στην επιθετική και εχθρική στάση της Ελλάδας, ελήφθησαν όλα τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου για την προστασία της εθνικής μας ασφάλειας και των νόμιμων συμφερόντων μας και οι προκλήσεις και οι παρενοχλήσεις της χώρας αυτής παρέμειναν στην ατζέντα της διεθνούς κοινότητας. Σύμφωνα με αυτή την ανειλικρινή και ανέντιμη στάση, η Ελλάδα ακολούθησε μια ασυμβίβαστη στάση στα θεμελιώδη ζητήματα των διμερών μας σχέσεων, όπως η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η παράνομη μετανάστευση και οι μειονότητες. Συνεχίσαμε να δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των συμπατριωτών μας που ζουν στη Δυτική Θράκη και τα Δωδεκάνησα. Τόσο στις διμερείς επαφές όσο και στις πολυμερείς πλατφόρμες, ακολουθήθηκαν στενά τα δικαιώματα των συμπατριωτών μας στη Δυτική Θράκη που εγγυάται η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης και οι διεθνείς συμβάσεις σε τομείς όπως η εκπαίδευση, οι θρησκευτικές ελευθερίες και η διαχείριση των ιδρυμάτων. Η Ελλάδα, η οποία συνεχίζει να παρεμβαίνει στα δικαιώματα της Τουρκικής Μειονότητας μέσω καταπιεστικών νόμων και πρακτικών, καλείται σε κάθε ευκαιρία να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο, να εκπληρώσει τις συμβατικές της υποχρεώσεις και να τερματίσει τις πολιτικές εκφοβισμού της κατά της Τουρκικής Μειονότητας.»
