Συνθήκες που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην πυροδότηση της θρυαλλίδας για την εσωτερική αμφισβήτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη από τους “λοχαγούς” και με την υποστήριξη των “βαρόνων” διαμορφώνονται στη Νέα Δημοκρατία. Μπαράζ δημοσιευμάτων από media -ακόμα και φίλα προσκείμενα- αναζωπυρώνουν το ζήτημα των τηλεφωνικών υποκλοπών, τόσο από την ΕΥΠ, όσο και με τη χρήση βραχίονα στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και με τη χρήση του λογισμικού Predator.
Σκηνικό εγγενούς αποταθεροποίησης της κυβέρνησης φαίνεται να διαμορφώνεται, καθώς νέο κύμα αποκαλύψεων για το θέμα της παρακολούθησης πολιτικών και δημοσιογράφων βάζει στο κάδρο τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, οι σχέσεις του οποίου με τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι γνωστό ότι είναι δυσλειτουργικές.
Το θέμα αναδείχθηκε αρχικά από την εφημερίδα Documento, πλέον όμως οι αποκαλύψεις συνεχίζονται από τον όμιλο Μαρινάκη, με τη σκυτάλη να παίρνει το Βήμα και ο Βασίλης Λαμπρόπουλος. Παράλληλα, το ζήτημα αναγνωρίζει με δημοσιεύματα και συνέντευξη ενός εκ των εμπλεκομένων η ΕΦΣΥΝ, ενώ αίσθηση έχει προκαλέσει και η ξακάθαρη θέση του διευθυντή της Καθημερινής, Αλέξη Παπαχελά, ο οποίος φέρεται επίσης να έχει παρακολουθηθεί.
Auditor’s note: Δύο πικρές λύσεις
Αν και τελικά, το εσωκομματικό μέτωπο μπορεί να “στριμώξει” τον Κυριάκο Μητσοτάκη, θεωρείται ουσιαστικά απίθανο να τον εξωθήσει σε παραίτηση. Η διαδικασία πολιτιικής συνδιαλλαγής, εφόσον ακολουθηθεί, θα μπορούσε να παράξει αισθητές αναταράξεις στο πλαίσιο ανακατατάξεων, δημιουργώντας και νέο -δευτερογενές- κύμα δυσαρεστημένων στελεχών.Μια ουσιαστική προσπάθεια αποφόρτισης θα ήταν ο διαχωρισμός της ΕΥΠ από τον πρωθυπουργό.
Αν, τελικά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναγκαστεί να παραχωρήσει τον έλεγχο της ΕΥΠ, τότε θα αναγκαστεί να αναβαθμίσει έναν από τους λοχαγούς στο Υπουργικό Συμβούλιο, ώστε να περιορίσει τη δυναμική εξάπλωσης του μετώπου. Η παραδοχή αυτή γεννά δύο σενάρια:
- Με δεδομένο ότι στο Εσωτερκών, που είχε παλιότερα τον έλεγχο της ΕΥΠ, έχει τοποθετηθεί ο Μάκης Βορίδης, η εκχώρηση του ελέγχου μιας τόσο ευαίσθητης υπηρεσίας, εν μέσω κρίσης, θα προκαλούσε πολιτικές εκρήξεις. Για να το κάνει αυτό, ο Μητσοτάκης θα αναγκαστεί να αδειάσει τον Μάκη Βορίδη, αναθέτοντάς του ρόλο κοινοβουλευτικού εκπροσώπου και να αναβαθμίσει τον Στέλιο Πέτσα. Το σενάριο αυτό είναι βιώσιμο, αλλάα δεν συγκεντρώνει ιδιαίτερες πιθανότητες.
- Η επιστροφή της ΕΥΠ στο Προστασίας του Πολίτη, με υπουργό τον Τάκη Θεοδωρικάκο. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε την πολιτική και κομματική αναβαθμιση ενός παράγοντα μεγάλων δυνατοτήτων, χωρίς αρχηγική δυναμική, αλλά άριστου (ανα)γνώστη της συγκυρίας και της στρατηγικής.
Το δεύτερο σενάριο συγκεκντρώνει περισσότερες πιθανότητες, καθώς ο Τάκης Θεοδωρικάκος έχει ανοιχτό μέτωπο με τον Νίκο Δένδια, κάτι που εξυπηρετεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ταυτόχρονα, θα πυροδοτούσε αντιδράσεις από την αντιπολίτευση, κατά των αστυνομικών πρακτικών, του ίδιου του Τάκη Θεοδωρικάκου και της έλλειψης εχέγγυων δημοκρατίας, που θα αποτελούσαν το έναυσμα για τη συσπείρωση της κυβερνητικής πλειοψηφίας στη Βουλή και θα έδινε άλλοθι για την αντίδραση της κομματικής βάσης.
*. Υπάρχει βέβαια και ένα ακόμη σενάριο, που θέλει τον Νίκο Δένδια να προσφέρει στήριξη στον Κυριάκο Μητσοτάκη, απαρνούμενος τον ρόλο ηγέτη στο εσωκομματικό μέτωπο και επιχειρώντας να προβάλει ως ενωτικός, σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για την παράταξη, εγγράφοντας έτσι ισχυρή παρακαταθήκη για το πολιτικό του μέλλον. Κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε βαθιές πολιτικές διεργασίες και υπαναχωρήσεις σε μια σειρά ζητημάτων από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Αυτό, με τη σειρά του, θα οδηγούσε στην de facto διαμόρφωση νέας εσωκομματικής φράξιας που θα εμπεδώνονταν με αλλαγή ισορροπιών στις επικείμενες εκλογές.
Business and risk factors
Πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι ρόλο στις εξελίξεις θα έχουν και επιδιώξεις επιχειρηματικών κύκλων και διεθνών κέντρων και παραγόντων, ανάλογα με τις προωθούμενες προτεραιότητες.
Πάντως, είναι σαφές ότι η διάσωση της κυβερνητικής συννοχής θα απαιτήσει ανακατατάξεις σε επίπεδο στελεχών και στο κόμμα. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει αναπόδραστα σε αλλαγές στην ατζέντα, με ευρύτερο αντίκτυπο…
Η ανάπτυξη πολλαπλών κέντρων με διαφορετικές και αντικρουόμενες επιδιώξεις εντός της κυβέρνησης, θα μπορούσε να εντείνει την δεδομένη δυσκυβερνησία και εξετάζεται στο πλαίσιο της αύξησης του πολιτικού και γεωπολιτικού ρίσκου.
Το εσωκομματικό μέτωπο έχει υπόσταση και δόντια
Το νέο αυτό κύμα αποκαλύψεων και αντιδράσεων διαφροποιείται από τα προηγούμενα, επικεντρώνεται στον Νίκο Δένδια, ως μείζον πολιτικό πρόσωπο, στον Αλέξη Παπαχελά ως καίριο παράγοντα, διαύλους σε κρίσιμα λόμπι στην Ελλάδα και διεθνώς και εν τέλει στον Βαγγέλη Μαρινάκη. Παράλληλα, όμως, έχει και διττή ανάγνωση, καθώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί να προβληθεί ως βαλλόμενος -αν και ανέδειξε τα θέματα και ανέλαβε το πολιτικό κόστος. Αν και το αφήγημα αυτό δεν έχει ιδιαίτερη δυναμική στο εσωτερικό, ωστόσο, στα διεθνή φόρα θα μπορούσε να του εξασφαλίσει συμπάθεια, που θα αποτελούσε σημαντικό βήμα ώστε να επιτρέψει την ανανέωση της έκφρασης στήριξης από συμμάχους ή/και εταίρους στο πρόσωπό του.
Από την άλλη πλευρά, το εσωκομματικό μέτωπο της ΝΔ φαίνεται να αποκτά υπόσταση και… δόντια. Η συγκυρία θα μπορούσε επίσης -υπό προϋποθέσεις- να αναγνωστεί ως θετική για πολιτικές ανακατάξεις. Το σενάριο αντικατάστασης του πρωθυπουργού, εσωτερικά από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας, στο πρότυπο της Μεγάλης Βρετανίας, δυνατότητα που παρέχει το ελληνικό σύνταγμα και έχει ενεργοποιηθεί ξανά στο παρελθόν, αν και λογικό, δεν μοιάζει εφικτό, υπό τις παρούσες εσωκομματικές ισορροπίες.
Προσπάθεια διαφυγής
Τα δεδομένα αυτά ήταν γνωστά, ίσως όχι ευρέως, την περασμένη Δευτέρα, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραχώρησε συνέντευξη στον Νίκο Χατζηνικολάου, και φαίνεται ότι έδωσαν το έναυσμα για την πρόκληση προς τον Αλέξη Τσίπρα να καταθέσει πρόταση δυσπιστίας. Μια τέτοια κίνηση από την αντιπολίτευση θα ήταν η σωτήρια λέμβος για τον πρωθυπουργό, καθώς θα εξανάγκαζε τη συσπείρωση στο πρόσωπό του και θα ενεργοποιούσε κομματικά αντανακλαστικά, τα οποία έχουν υπονομευθεί. Η ίδια πολιτική λογική -της προβολής της αποδοχής του Κυριάκου Μητσοτάκη- υπάρχει πίσω από τις δημοσκοπήσεις που αποτυπώνουν σταθερά εμπεδωμένη ευρεία διαφορά από την αντιπλίτευση. Η υπενθύμιση της κοινωνικής αποδοχής στόχο έχει να δράσει ως αντίβαρο στην καταφανή πολιτική αμφισβήτησή του.
Καθώς τα ανοιχτά μέτωπα με την ΕΕ περιορίζουν τη δυνατότητα της κυβέρνησης για άμεσου τύπου παρεμβάσεις στα media, το κλίμα θα μπορούσε δύσκολα να αλλάξει χωρίς αισθητές ανακατατάξεις, γεγονός που καθιστά την προσπάθεια επιβολής νέας ατζέντας πραγματική πρόκληση.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, το Μαξίμου αναμένεται να αναζητήσει λύσεις αφενός στην ενεργοποίηση στελεχών που έχουν μείνει στον “πάγκο” όπως επιχειρήθηκε νωρίτερα με την Ντόρα Μπακογιάννη. Ωστόσο, σε πολιτικό επίπεδο, καταλυτική ειναι η διάσπαση του μετώπου, που θα μπορούσε να επιτευχθεί με δηλώσεις στήριξης από κάποιων από τους πρώην πρωθυπουργούς, ή από την αλλαγή στάσης ισχυρών -κομματικά- οικογενειών, όπως της Όλγας Κεφαλογιάννη, η οποία έχει ανεβάσει πολλάκις τους τόνους απέναντι στις επιλογές του πρωθυπουργού, αποφεύγοντας έως τώρα τις προσωπικές βολές. Ταυτόχρονα, το Μαξίμου έχει δείξει την ροπή του στην ρητορική αντιπαράθεση με τον Ταγίπ Ερντογάν, τακτική που φαίνεται -βραχυχρόνια τουλάχιστον- να έχει εξαντλήσει τα περιθώρια και πλέον αποκλιμακώνεται, μετά από παρασκηνιακές παρεμβάσεις συμμάχων και εταίρων.
Ασφυκτικό πλαίσιο
Σειρά δημοσιευμάτων αναδεικνύουν νέες πτυχές του σκανδάλου των παρακολουθήσεων δημιουργώντας νέες πολιτικές αντιπαραθέσεις.
Μετά από το δημοσίευμα του Σαββάτου της Εφημερίδας των Συντακτών με δηλώσεις του Γιάννη Λαβράνου με αναφορές σε συνάντηση με Κ. Μητσοτάκη και σχέσεις με Γρ. Δημητριάδη Ν. Παναγιωτόπουλο και Κ. Πιερρακάκη, σειρά παίρνει το Documento που δημοσιεύει νέα λίστα με ονόματα στα οποία περιλαμβάνει υπουργούς όπως τον Γ. Γεραπετρίτη και τον Ακη Σκέρτσο, δημοσιογράφους και στελέχη της ΕΥΠ.
Από την πλευρά του, το Βήμα υποστηρίζει ότι ο Σαχάκ Αβνί, σε συνεννόηση με τον Γιάννη Λαβράνο, τη διοίκηση της ΕΥΠ και με αναφερόμενη γνώση του κ. Δημητριάδη, είχε ενεργοποιήσει αρχικά το «Predator» στα γραφεία των μυστικών υπηρεσιών στην Αγία Παρασκευή με πρώτο «στόχο» αλλοδαπό για τον οποίο υπήρχε έντονο ενδιαφέρον για λόγους εθνικής ασφαλείας.
Μετά την παρακολούθηση του αλλοδαπού, όπου δεν υπήρχε επιτυχία, οι στόχοι του «Predator» άρχισαν να αυξάνονται αλματωδώς (έχει τη δυνατότητα καταγραφής δεδομένων από 150 έως 200 κινητά ετησίως) και επεκτάθηκαν, με κύριο ενδιαφέρον για υπουργούς της ΝΔ αλλά και επιχειρηματίες, προς εξυπηρέτηση πολυποίκιλων συμφερόντων του ίδιου «κέντρου».
Το δημοσίευμα υποστηρίζει ότι και ο Νίκος Δένδιας υπήρξε θύμα παρακολούθησης με το λογισμικό Predator (σ.σ. το όνομα του υπουργού Εξωτερικών περιλαμβάνονταν και στη λίστα των παρακολουθούμενων που δημοσίευσε την προηγούμενη εβδομάδα το Documento).
Οπως γράφει το Βήμα «είναι ενδεικτικό ότι ανάμεσα στους παρακολουθούμενους ήταν και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας – με παγίδευση του τηλεφώνου που προσδιορίζεται πριν από ένα χρόνο – μέσω ύποπτου SMS». Επισημαίνει δε ότι το γεγονός ότι παρακολουθούνταν ο υπουργός Εξωτερικών έχει προκαλέσει αναστάτωση σε πολλές αντιπροσωπείες και μυστικές υπηρεσίες στο εξωτερικό καθώς το συγκεκριμένο λογισμικό μπορούσε να καταγράφει μυστικές συνομιλίες