Κινήσεις με στόχο να εμπεδώσει τον ρόλο της Τουρκίας ως καταλυτικού παίχτη για στην παγκόσμια γεωπολιτική και γεωοικονομική σκακιέρα κάνει ο Ταγίπ Ερντογάν, καθώς η απόφαση του Βλάντιμιρ Πούτιν να αναστείλει τη συμφωνία για τον ασφαλή διάδρομο για τα σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα, υπονομεύουν το status της Τουρκίας και το διπλωματικό κεφάλαιο του Τούρκου προέδρου.
Σε εξέλιξη βρίσκονται συνομιλίες με τη Ρωσία που θα συνεχιστούν και τη Δευτέρα, αναφορικά με την τύχη της πρωτοβουλίας για τα σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα, δήλωσε Τούρκος αξιωματούχος υπό τον όρο της ανωνυμίας σύμφωνα με το Bloomberg.
Στην πραγματικότητα, πρόκειαι για διαρροές από την τουρκική κυβέρνηση, οι οποίες έχουν στόχο να ενδυναμώσουν το τουρκικό εγχείρημα και να καταδείξουν διεθνώς την κρισιμότητα του ρόλου της. Τέτοιες πρακτικές εντάσσονται στην ευρύτερη στρατηγική προπαγάνδας που ακολουθεί καιρό τώρα η Άγκυρα, στοχεύοντας να διευρύνει το γεωπολιτικό της αποτύπωμα και να ενισχύσει το κεφάλαιό της στα διεθνή φόρα, καθώς επιχειρεί να επαναδιαπραγματευτεί το status quo στη Συρία κια την ανατολική Μεσόγειο.
Οι ίδιες πηγές που επικαλείται το Bloomberg υπογραμμίζουν ότι υπάρχει παράθυρο αισιοδοξίας, παρά την κίνηση της Ρωσίας το Σάββατο να αποχωρήσει από τη συμφωνία ασφαλούς διέλευσης «επ’ αόριστον».
Τα εξερχόμενα πλοία που έχουν ήδη φτάσει στην Κωνσταντινούπολη επιθεωρούνται, αλλά προς το παρόν δεν θα αποπλεύσουν νέα πλοία με σιτηρά από την Ουκρανία, δήλωσε Τούρκος αξιωματούχος. Νωρίτερα, ο υπουργός υποδομών της Ουκρανίας είπε ότι φορτώθηκε ένα φορτίο 40.000 τόνων σιταριού που αγοράστηκε στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος με προορισμό την Αιθιοπία, αλλά δεν μπορούσε να φύγει από το λιμάνι.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας έχει δηλώσει ότι η λειτουργία του ασφαλούς διαδρόμου της Μαύρης Θάλασσας έχει από καιρό ανασταλλεί και ότι πάνω από 2 εκατ. τόοι σιτηρών παραμένουν σε αμπάρια πλοίων εν πλω ή σε λιμάνια, αλλά χωρίς δυνατότητα ολοκλήρωσης του ταξιδιού τους.
Auditor’s note: Προδιαγεγραμμένη απόφαση
Οι τιμές των σιτηρών είχαν υποχωρήσει στα προπολεμικά τους επίπεδα την Παρασκευή, ενώ ενόψει της εκπνοής της πρώτης περιόδου της συμφωνίας και μετά από μηνύματα που καταδείκνυας μικρές πιθανότητες ανανέωσης, οι traders είχαν σταματήσει τις πράξεις στα futures επόμενου μήνα, με τον τζίρο να επικεντρώνεται στη spot αγορα.Το συντονιστικό κέντρο των Ηνωμένων Εθνών για την πρωτοβουλία σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα δήλωσε αργά το Σάββατο ότι «συζητά τα επόμενα βήματα» μετά την κίνηση της Ρωσίας να αποχωρήσει από το σύμφωνο.
To Crisis Monitor έχει εγκαίρως και κατ επανάληψη επισημάνει τις προθέσεις του Βλάντιμιρ Πούτιν, αναδεικνύοντας τα μηνύματα των δηλώσεων τόσο του ίδιου όσο και άλλων Ρώσων αξιωματούχων. Επίσης, το CM έχει επιχειρήσει να σκιαγραφήσει τη στρατηγική του Πούτιν που διαπνέει την απόφαση αυτή.
Για την ώρα, πάντως, ο κίνδυνος ελλείψεων και επισιτιστικής κρίσης παραμένει περιορισμένος. Ισχυρότερος είναι ο κίνδυνος έξαρσης των πληθωριστικών πιέσεων, λόγω του κλίματος επικείμενης κρίσης που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει σπέκουλα και επιθετικές κινήσεις. Ωστόσο, σε πραγματικούς όρους η επάρκεια είναι δαιασφαλισμένη για τους προσεχείς μήνες και μέχρι το τέλος του καλοκαιριού του 2023.
«Βαθιά ανήσυχος» για τη συμφωνία για τα σιτηρά της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα δηλώνει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, που ανέβαλε το ταξίδι του στο Αλγέρι για τη Σύνοδο του Αραβικού Συνδέσμου ώστε να επικεντρωθεί στο θέμα, δήλωσε εκπρόσωπος του ΟΗΕ την Κυριακή σύμφωνα με το Reuters.
«Ο γενικός γραμματέας συνεχίζει να έχει έντονες επαφές με στόχο τον τερματισμό της ρωσικής απόσυρσης από τη συμφωνία», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ Στεφάν Ντουζαρίκ.
«Με την ίδια δέσμευση στοχεύει στην ανανέωση και πλήρη εφαρμογή της πρωτοβουλίας για τη διευκόλυνση των εξαγωγών τροφίμων και λιπασμάτων από την Ουκρανία, καθώς για και την άρση των εναπομενόντων εμποδίων στις εξαγωγές ρωσικών τροφίμων και λιπασμάτων», είπε.
Τελεσίγραφο από NATO
Από την άλλη, το ΝΑΤΟ καλεί τη Μόσχα να επιστρέψει αμέσως στη συμφωνία για την εξαγωγή σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, εν μέσω της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης.
«Ο πρόεδρος Πούτιν πρέπει να σταματήσει να χρησιμοποιεί ως όπλο τα τρόφιμα και να σταματήσει τον παράνομο πόλεμο στην Ουκρανία» ανέφερε η εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ Οάνα Λουνγκέσκου. «Καλούμε τη Ρωσία να αναθεωρήσει την απόφασή της και να ανανεώσει τη συμφωνία κατεπειγόντως, επιτρέποντας να φτάσουν τα τρόφιμα σε εκείνους που τα χρειάζονται περισσότερο», πρόσθεσε.
Η εκπρόσωπος υπενθύμισε ότι όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ καλωσόρισαν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη βοήθεια της Τουρκίας. «Αυτές οι εξαγωγές βοήθησαν να μειωθούν οι τιμές των τροφίμων σε όλο τον κόσμο», σημείωσε.