Στην Αθήνα βρέθηκε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς μετά το Παρίσι, σε μια προσπάθεια να γεφυρώσει χάσματα και να παίξει ενεργό ρόλο στη σφυρηλατήσει του ενιαίου μετώπου της ΕΕ, το οποίο έχει υποστεί σημαντικές ρωγμές εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία και των πολλαλπλών και αλληλεπικαλυπτόμενων κρίσεων.
Την κοινή βούληση για περαιτέρω ενίσχυση του ήδη εξαιρετικού επιπέδου των διμερών σχέσεων σε μία σειρά από τομείς εξέφρασαν κατά τη συνάντησή τους στην Αθήνα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, όπως σημειώνουν κυβερνητικές πηγές.
Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Οι σχέσεις Αθήνας – Βερολίνου δεν ήταν ποτέ αρκετά καλές. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε προσδεθεί στο άρμα του Εμάνουελ Μακρόν, αποστασιοποιούμενος και αντιτασσόμενος σε πολλές πρωτοβουλίες του Σολτς στο πλαίσιο της ΕΕ. Η ελληνική κυβέρνηση αισθανόταν “αδικημένη” από τη θητεία Μέρκελ, εξαιτίας της στάσης απέναντι στην Τουρκία, της εξαίρεσής της από σημαντικά φόρα και πρωτοβουλίες για τα Βαλκάνια και τη Συρία και την υποβάθμιση των ελληνικών θέσεων στο πλαίσιο του στρατηγικού διαλόγου με την Τουρκία.
Εν τέλει, το χάσμα αυτό άρχισε να γεφυρώνεται επί Σολτς και μετά από τις επαφές του Νίκου Δένδια με την Γερμανίδα ομόλογό του και επικεφαλής των Πρασίνων Αναλένα Μπέρμποκ. Η Ελλάδα έλαβε πρόσκληση για συμμετοχή στην τελευταία Σύνοδο της Διαδικασίας του Βερολίνου για τα Βαλκάνια και αφού δέχθηκε να κάνει ανταλλαγές αρμάτων μάχης για τον εξοπλισμό της Ουκρανίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δημιούργησε μια υποτυπώδη σχέση εμπιστοσύνης με τον Όλαφ Σολτς.
Υπάρχουν όμως αγκάθια και μάλιστα πολλά. Το Βερολίνο συνεχίζει να εγκαλεί την Ελλάδα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του χειρισμού του χειρισμού του μεταναστευτικού-προσφυγικού στο Αιγαίο και τον Έβρο. Η γερμανική κυβέρνηση προκάλεσε την έρευνα της OLAF στις πρακτικές της Frontex που οδήγησε στην παραίτηση του επικεφαλής της και την αποκάλυψη των πρακτικών που ακολουθούν οι ελληνικές αρχές με την ανοχή και την κάλυψη της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής. Το Βερολίνο αρνήθηκε -πολλές φορές- τα αιτήματα της Αθήνας για να παγώσει τις παραδώσεις όπλων στην Τουρκία και δεν έκανε δηλώσεις αποτροπής σε πολλές περιστάσεις.
Σε κάθε περίπτωση για να επιτευχθεί η επίσκεψη Σολτς η ελληνική πλευρά έθεσε ως βασικό ζητούμενο την έναρξη της διαδικασίας ανταλλαγής αρμάτων μεταφοράς προσωπικού, ενώ η Γερμανία είχε ζητήσει έμπρακτη πρόοδο στα ζητήματα κράτους Δικαίου, με την Ελλάδα να ανακοινώνει μπαράζ υποθέσεων κάθαρσης στην ΕΛ.ΑΣ, αφήνοντας όμως το Λιμενικό στο απυρόβλητο.
Η συνάντηση Μητσοτάκη – Σολτς
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η που επικαλείται η “Καθημερινή”, ο κ. Μητσοτάκης ενημέρωσε τον Γερμανό καγκελάριο για τις θετικές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας και για τις μεταρρυθμίσεις που έχει προωθήσει η κυβέρνηση, οι οποίες της έχουν επιτρέψει «να συνδυάσει την ανάπτυξη με την πολιτική μείωσης των φόρων, χωρίς να υπονομεύει τη δημοσιονομική σταθερότητα».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε επίσης την ανοδική πορεία του ελληνικού τουρισμού και περιέγραψε τη στρατηγική της χώρας προκειμένου να συντηρηθεί η σεζόν σε όλη τη διάρκεια του έτους.
Οι δύο ηγέτες, σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές, συζήτησαν τις εξελίξεις στον πόλεμο της Ουκρανίας και υπογράμμισαν «την ανάγκη συντονισμού ενεργειών σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη στήριξή της».
Στο πεδίο της ενεργειακής κρίσης, «αντάλλαξαν απόψεις για τις επιπτώσεις του πολέμου στις τιμές της ενέργειας» και τόνισαν την ανάγκη εξεύρεσης λύσεων για την ανακούφιση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, με αφορμή και τις αποφάσεις του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Επίσης, όπως σημειώνεται, ο Κ. Μητσοτάκης ενημέρωσε τον Γερμανό καγκελάριο για τις «υποδομές που αναπτύσσει η Ελλάδα, οι οποίες τη μετατρέπουν σε κρίσιμο κόμβο για την ενεργειακή ασφάλεια της Νοτιοανατολικής Ευρώπης».
Εθνικά θέματα
Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε και η τουρκική προκλητικότητα.
«Ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον κ. Σολτς για την επιθετική ρητορική και την προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας και επανέλαβε ότι η Ελλάδα τάσσεται παγίως υπέρ της διατήρησης ανοικτών διαύλων επικοινωνίας και της συνεννόησης, στη βάση, όμως, του Διεθνούς Δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας», αναφέρουν οι κυβερνητικές πηγές.
Ο κ. Μητσοτάκης, όπως τονίζουν, ενημέρωσε τον κ. Σολτς και για τις τελευταίες εξελίξεις σε ό,τι αφορά «τον άκυρο και ανυπόστατο χαρακτήρα του τουρκολιβυκού μνημονίου που υπονομεύει τη σταθερότητα και στην ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο».
«Οι δύο ηγέτες συζήτησαν, επίσης, για τις τρέχουσες εξελίξεις στα Δυτικά Βαλκάνια και την ανάγκη προώθησης της ευρωπαϊκής πορείας των χωρών της περιοχής και μέσω της Διαδικασίας του Βερολίνου, στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής της οποίας θα συμμετάσχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στις 3 Νοεμβρίου», αναφέρουν.
Τέλος, συζητήθηκε η ευρωπαϊκή πρόκληση του μεταναστευτικού, το οποίο απαιτεί κοινή ευρωπαϊκή πολιτική και στήριξη των χωρών πρώτης γραμμής.
Το μέτρο της επιτυχίας είναι η… Τουρκία
Στην ελληνική κυβέρνηση επιμένουν να μετρούν την επιτυχία των ενεργειών σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο με βάση την ενόχληση που εκφράζει ποικιλοτρόπως η Άγκυρας. Η στρατηγική αυτή αποτελεί ισχυρό χαρτί εσωτερικά, καθώς ενισχύει τη συσπείρωση της συντηρητικής βάσης της ΝΔ, ταυτόχρονα όμως, καθίσταται σαφές ότι η κυβέρνηση παραμένει δέσμια της ακροδεξιάς ρητορικής και ατζέντας και είναι ανήμπορει να επιδιώκει τη θετική ατζέντα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με δημοσιεύματα που τροφοδοτούνται από το ΑΠΕ και άλλα φιλοκυβερνητικά media τουρκικά ΜΜΕ επιτίθενται στον Έλληνα πρωθυπουργό με αφορμή τις δηλώσεις που έκανε στο πλαίσιο της επίσκεψης του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς στην Αθήνα.
Πιο συγκεκριμένα, η Hurriyet αναφέρει: «Σκανδαλώδεις δηλώσεις από τον Μητσοτάκη για την Τουρκία. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας ισχυρίστηκε πως ο Ερντογάν δηλητηριάζει τον λαό του με ψέματα και πως τα νησιά δεν αποτελούν απειλή για την Τουρκία.»
Σε ανάλογο πνεύμα, η Sabah γράφει χαρακτηριστικά: «Η Ελλάδα επέστρεψε στις εργοστασιακές της ρυθμίσεις. Κατηγόρησε την Τουρκία στη Γερμανία. Ο Γερμανός Καγκελάριος τους υποστήριξε.»
Ενώ σύμφωνα με την Milliyet, «Η Ελλάδα παίζει με τη φωτιά. Τα Γερμανικά άρματα μάχης πάνε στα σύνορα με την Τουρκία. Ο Μητσοτάκης ανακοίνωσε πως τα γερμανικά τεθωρακισμένα θα μεταφερθούν στα σύνορα με την Τουρκία καθώς όπως δήλωσε εκεί είναι απαραίτητα».