Κρίση με αύξηση του αριθμού των χρεοκοπιών και μακροοικονομικούς κινδύνους προβλέπει η ΕΚΤ, με τον επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου να ζητά από τους τραπεζίτες να είναι λιγότερο… αισιόδοξοι. Στην πραγματικότητα αυτό που ζητά η ΕΚΤ είναι σωστή και έγκαιεη διαχείριση του ρίσκου και λειτουργικά σχέδια άντλησης κεφαλαίων
Νέες -πιο σαφείς αυτή τη φορά- προειδοποιήσεις προς τους τραπεζίτες στην Ευρωζώνη απηύθυνε ο επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, Αντρέα Ενρία, καθιστώντας σαφές ότι οι προβλέψεις για πολύ χαμηλά επίπεδα χρεοκοπιών, όπως αυτά της τελευταίας διετίας, είναι “τυφλές” και θα πρέπει να αναπροσαρμοστούν στο φως τις επδεινούμενης γεωοικονομικής κατάστασης.
Οι προειδοποιήσεις του Αντρέα Ενρία έρχονται καθώς οι αγορές δείχνουν τα δόντια τους στην πάλαι ποτέ κραταιά Credit Suisse, η οποία μετά από μια 10ετία σκανδάλων και διοικητικών ανακατατάξεων είναι τώρα αναγκασμένη σε σκληρή αναδιάρθρωση με μαζικές απολύσεις, ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων και πωλήσεις θυγατρικών.
Ο κ. Ενρία που έχει και στο παρελθόν ανεβάσει τους τόνους για τον τρόπο υπολογισμού του ρίσκου από τις τράπεζες είναι ο ισχυρότερος παράγοντας στον τομέα της εποπτείας των συστημικών τραπεζών στο πλαίσιο της ΕΚΤ και ως εκ τούτου οι θέσεις του έχουν αντίκτυπο στις αγορές.
Σε σημεία της ομιλίας του που έχει ετοιμάσει για συνέδριο στη Βιέννη ο Ενρία αναφέρει επί λέξει ότι:
“Οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν παίρνουν αρκετά σοβαρά τους διαφαινόμενους οικονομικούς κινδύνους, καθώς απολαμβάνουν τα οφέλη για την τόνωση των εσόδων από τα υψηλότερα επιτόκια”.
Δεν περιορίζεται όμως εκεί, ο Ενρία καταδεικνύει ότι οι τραπεζίτες ακολουθούν παρελκυστική τακτική απέναντι στην ΕΚΤ και προσπαθούν μέσω πολιτικού lobbying να παρακάμψουν την εποπτεία.
“Υπάρχει «μια ορισμένη απροθυμία από την πλευρά των τραπεζών να συμμετάσχουν σοβαρά σε εποπτικές συζητήσεις» σχετικά με τους οικονομικούς κινδύνους”.
Ο ίδιος συμπληρώνει ότι αυτή η στάση είναι απαράδεκτη επειδή «η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εξελίσσεται σε ένα επίμονο και πλήρως μακροοικονομικό σοκ», το οποίο απαιτεί από τις εποπτικές αρχές «να είναι εξαιρετικά προσεκτικοί», είπε.
Ο Enria προέτρεψε τις τράπεζες «να μην προβάλλουν τυφλά τα εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά αθέτησης πληρωμών που βιώσαμε τα τελευταία δύο χρόνια» ως υποθέσεις στις οποίες βασίζεται ο κεφαλαιακός σχεδιασμός τους.
Ορισμένες ευρωπαϊκές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων των UniCredit SpA και Commerzbank AG, έχουν παρουσιάσει αισιόδοξες προβλέψεις για τα κέρδη φέτος, καθώς οι αυξήσεις των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας αυξάνουν τα έσοδα. Πολλοί διατήρησαν επίσης σταθερές τις προβλέψεις για ζημιές από δάνεια, παρόλο που ο αχαλίνωτος πληθωρισμός και η επιδείνωση της ενεργειακής κρίσης απειλεί να θέσει εκτός λειτουργίας τις επιχειρήσεις και καθιστά ολοένα και πιο δύσκολο για τους καταναλωτές να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους. Στις τελευταίες περιλαμβάνονται και οι ελληνικές που έχουν μόλις πάρει ιδιωτικά κεφάλαια και οι διοικήσεις δεν θέλουν επουδενί να τρομάξουν τους μετόχους…
Το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ Pablo Hernandez de Cos νωρίτερα την Τρίτη χρησιμοποίησε επίσης τη φράση «εξαιρετική προσοχή» όσον αφορά τις προβλέψεις και τον κεφαλαιακό σχεδιασμό, σηματοδοτώντας ότι η κεντρική τράπεζα είναι πιθανό να περιορίσει την πρόσβαση σε κεφάλαια.
Ενρία: Η ΕΚΤ έχει χάσει αξιοπιστία
Ο Ενρία παραδέχτηκε ότι η εξουσία της ΕΚΤ είχε διαβρωθεί από προηγούμενες προειδοποιήσεις για κινδύνους που δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ, όπως μια αναμενόμενη αύξηση των χρεοκοπιών στον απόηχο της πανδημίας του κορονοϊού που γενικά αποφεύχθηκε από την κρατική βοήθεια.
Ο επόπτης στις αρχές του 2020 προέτρεψε τις τράπεζες να διατηρήσουν τις τεράστιες προβλέψεις ενόψει του lockdown του Covid, το οποίο δημιούργησε μεγάλη επιβράδυνση στα κέρδη εκείνη τη χρονιά, και εφάρμοσε επίσης μια απαγόρευση μερισμάτων που αποδείχθηκε επιζήμια για τις τραπεζικές αποτιμήσεις.
«Οι εκτιμήσεις μας για την πιθανή αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων εκ των υστέρων αποδείχθηκαν, τουλάχιστον, υπερβολικά απαισιόδοξες», είπε ο Ένρια. «Μπορεί να έχουμε την ίδια μοίρα με το αγόρι που φώναξε λύκος στον μύθο του Αισώπου και μπορεί να εξαπλώνεται μια τάση στις τράπεζες να απορρίπτουν τις εκκλήσεις των εποπτών τους για σύνεση ως αδικαιολόγητο συντηρητισμό».
Ωστόσο, ο Enria επανέλαβε προηγούμενες προειδοποιήσεις σχετικά με τους κινδύνους που εγκυμονεί η δραστηριότητα του δανεισμού σε χρεωμένες εταιρίες, μια πρακτική που έχουν επεκτείνει αρκετές τράπεζες τα τελευταία χρόνια. Η κεντρική τράπεζα είπε ότι θα επιβάλει υψηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις σε δανειστές που δεν αντιμετωπίζουν αυτούς τους κινδύνους.
«Το δεύτερο τρίμηνο του 2022 παρατηρήσαμε ότι οι πιο δραστήριες τράπεζες συνέχισαν να αναλαμβάνουν νέες συναλλαγές σχεδόν όπως πίστευαν ότι ήταν κανονικά, παρόλο οι προοπτικές να διαμοιραστούν το ρίσκο ήταν ασαφείς». “Σαν αποτέλεσμα, τα υπόλοιπο των δανείων στους ισολογισμούς τους αυξήθηκαν καθώς δεν μπορούσαν να πωληθούν επειδή έκλεισαν οι πρωτογενείς αγορές».