Ένας από τους χειρότερους μήνες των τελευταίων ετών ήταν ο Σεπτέμβριος για τις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές αλλά και για όλη την επενδυτική κοινότητα σε ευρύτερο επίπεδο. Η πραγματικότητα που έχουν να αντιμετωπίσουν και να αναμετρηθούν οι αγορές και οι οικονομίες, είναι εξαιρετικά δύσκολη, αν όχι πρωτόγνωρη, τουλάχιστον για τα τελευταία πολλά χρόνια.
- Σε bear market έχουν γυρίσει οι τρεις δείκτες της Wall Street
- Απώλειες του 11% το 9μηνο στο Χ.Α.
- Πολιτικό ρίσκο και γεωπολιτικές εξελίξεις, δεν επιτρέπουν ρίσκο στο Χ.Α.
Αυξήσεις επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες που εφαρμόζουν λίαν επιθετική νομισματική πολιτική, ένας πόλεμος σε κλιμάκωση εν μέσω επιστράτευσης από τη Ρωσία, δολιοφθορές σε αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου, ενεργειακός πόλεμος Ευρώπης και Ρωσίας σε πλήρη εξέλιξη, κρατικοποιήσεις μεγάλων εταιρειών στην Ε.Ε., ντόμινο τεράστιων προβλημάτων, που ίσως μεταγγιστεί και στις υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας τον προσεχή χειμώνα…
Ο πληθωρισμός σε οικονομίες – leader όπως η γερμανική καλπάζει, αλλάζοντας τα δεδομένα, ενώ ολοένα και περισσότεροι αναλυτές μιλούν για παγκόσμια ύφεση, κάτι που οδηγεί σε γενικευμένη πτώση μετοχές, πετρέλαιο, φυσικό αέριο και commodities.
Εύλογα λοιπόν τα χρηματιστήρια προεξοφλούν ταχύτερα όλες αυτές τις εξελίξεις, ενώ μεγάλοι δείκτες – οδηγοί του παγκοσμίου επενδυτικού συστήματος περνούν σε καθεστώς bear market.
Στη Wall Street ο S&P 500 βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από το Νοέμβριο του 2020, ήτοι 22 μήνες πίσω, ενώ και οι τρεις δείκτες «βυθίστηκαν» περαιτέρω σε επίπεδα bear market, δηλαδή καταγράφοντας απώλειες άνω του 20% από το υψηλό έτους. Η επιστροφή στις ισχυρές απώλειες οφείλεται στις ανησυχίες των επενδυτών για πιθανή ύφεση στο εγγύς μέλλον, καθώς και στη νέα άνοδο των αποδόσεων των ομολόγων.
Ο Σεπτέμβριος φεύγει με απώλειες περί το 8% για τον Dow Jones, παραπέμποντας σε ημέρες Οκτωβρίου 2008, ενώ για τον S&P 500 o φετινός Σεπτέμβριος φαίνεται πως θα είναι ο χειρότερος από το μακρινό 1950! Εξίσου μεγάλες είναι οι μηνιαίες απώλειες και για τους ευρωπαϊκούς δείκτες το μήνα που φεύγει, παρά την αντίδραση της Παρασκευής.
Το ελληνικό χρηματιστήριο
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον το ελληνικό χρηματιστήριο δεν μπόρεσε να προβάλλει κανενός είδους αντίσταση στη γενικευμένη πτώση, αφήνοντας το Σεπτέμβριο με απώλειες 7,41% για το Γενικό Δείκτη. O FTSE 25 έχασε 7,58% σε μηνιαίο επίπεδο, ο Mid Cap είχε πτώση 7,82%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης υποχώρησε κατά 8,13%.
Έτσι, σε επίπεδο έτους, ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. καταγράφει απώλειες σε ποσοστό 11,24%, ο FTSE 25 βρίσκεται στο -11,37%, ο Mid Cap έχασε 16,12%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης υποχωρεί κατά 11,15%.
Κύριο χαρακτηριστικό των τελευταίων εβδομάδων στο ελληνικό χρηματιστήριο είναι η παύση των πρωτοβουλιών των ισχυρών χαρτοφυλακίων, κάτι που έφερε κατακόρυφη μείωση στους όγκους και τους τζίρους, αν και στις 3-4 τελευταίες συνεδριάσεις, υπήρξε μερική ανάκαμψη συναλλαγών.
Το πολιτικό ρίσκο που συνεχίζει να υπάρχει στη χώρα καθώς οι αγορές – ως γνωστόν – προεξοφλούν καταστάσεις και γεγονότα οκτώ έως δέκα μήνες μπροστά, είναι ένας από τους λόγους που έχουν μειωθεί οι συναλλαγές. Δεν είναι τυχαίο ότι αρκετοί οίκοι, όπως η Moody’s προβαίνουν από τώρα σε κρίσεις, συγκρίσεις και εκτιμήσεις για το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών την άνοιξη του 2023 στη χώρα μας, διαβλέποντας διπλή αναμέτρηση.
Συνάμα, φαίνεται πως η αγορά διαβάζει αρνητικά τις γεωπολιτικές εξελίξεις με την Τουρκία, διαβλέποντας κάποιου είδους κλιμάκωση του σκηνικού, που ίσως φέρει απρόβλεπτες και όχι ευχάριστες εξελίξεις. Οι διαρκείς προκλήσεις της τουρκικής πλευράς, σύμφωνα με έγκριτους αναλυτές, αποσκοπούν στο να διαμορφωθεί κλίμα έντασης, να θολώσει η πραγματικότητα και στην ουσία να φέρει την Ελλάδα προ τετελεσμένων.
Η Τουρκία κάνει διαρκώς… θόρυβο τους τελευταίους μήνες, με μια άνευ προηγουμένου επιθετική και προβοκατόρικη ρητορική που παραπέμπει ευθέως σε πρόκληση θερμού επεισοδίου, αλλά και «νομιμοποίηση» του οποιουδήποτε… ατυχήματος, ακούσιου ή εκούσιου…
Movers & Shakers
