Σε παιχνίδια εντυπώσεων και lobbying επιδίδονται Μητσοτάκης και Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, διαμορφώνοντας εικόνα οιονεί έκρηξης στην ανατολική Μεσόγειο, με στόχο από την πλευρά της Τουρκίας να ανασχέσουν τη δυναμική διεύρυνσης του γεωπολιτικού αποτυπώματος της Ελλάδας και από την ελληνική να παρέμβουν ώστε να χαλιναγωγηθεί ο Ερντογάν.
Μετά την ομιλία του Ταγίπ Ερντογάν στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, τη σκυτάλη πήρε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με συνέντευξή του στο Bloomberg, ενώ θα ακολουθήσει η δική του ομιλία στη ΓΣ. Οι δύο ηγέτες αν και βρέθηκαν στο ίδιο τραπέζι το βράδυ της Τετάρτης στη Νέα Υόρκη, σε δείπνο που παρέθεσε στους ηγέτες που συμμετέχουν στη ΓΣ του ΟΗΕ, Ο Τζο Μπάιντεν, δεν αντάλλαξαν όχι χειραψία, αλλά ούτε… βλέμμα. Το σκηνικό είναι χειρότερο απ ότι φαίνεται, καθώς αυτό είναι κάτι που αμφότεροι διαφημίζουν στο εσωτερικό των χωρών τους…
Καθώς η κατάσταση επιδεινώνεται, η προοπτική το ταξίδι τόσο του Κυριάκου Μητσοτάκη όσο και του Ταγίπ Ερντογάν στις ΗΠΑ να στοιχίσει ακριβά… γίνεται ολοένα και πιο ρεαλιστική.
Πριν από αυτό είχαν προηγηθεί δηλώσεις Ερντογάν και απαντήσεις τόσο από τον Έλληνα πρωθυπουργό όσο και από τον υπουργό Εξωτερικών. Αυτή είναι τελευταία αλληλουχία των γεγονότων… Η αλυσίδα όμως ξεκινάει από την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, όπου κεντρικό θέμα ήταν η Τουρκία στην οποία και επιτέθηκε. Η ομιλία αυτή ακολούθησε τη συνάντηση που είχε ο Έλληνας πρωθυπουργός με τον Τούρκο πρόεδρο στην Κωνσταντινούπολη. Ακολουθήθηκε δε με την απόφαση του Ερντογάν να χαρακτηρίσει αφερέγγυο τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Έτσι, μπορεί οι δύο ηγέτες να ερίζουν δημοσίως για το δίκαιο και άδικο των αιτημάτων τους, αλλά το διακύβευμα είναι η αδυναμία τους να συζητήσουν σε διμερές επίπεδο, λόγω του πολιτικού κόστους, με αποτέλεσμα να πετούν το μπαλάκι σε τρίτους παράγοντες και να επιζητούν επιβεβλημένες λύσεις.
Στην παγίδα του Χομπς
Καθώς οι δύο χώρες βρίσκονται σταθερά για δύο και πλέον χρόνια στην παγίδα του Χομπς και καθώς η ρευστότητα του γεωπολιτικού περιβάλλοντος και η επιδείνωση του γεωοικονομικού πολλαπλασιάζουν τους κινδύνους, οι έως τώρα παρεμβάσεις τρίτων όπως αυτές εκδηλώθηκαν από τη Γαλλία, τη Γερμανία και το NATO δεν κατέστη εφικτό να οριοθετήσουν την κατάσταση. Έτσι, η μόνη επιλογή είναι πλέον η παρέμβαση των ΗΠΑ, εξέλιξη που έχει όμως τα δικά της, πολύπλευρα ρίσκα.
Στο θέμα της τριμερούς διαπραγμάτευσης με τις ΗΠΑ έχει ήδη αναφερθεί ο Αλέξης Παπαχελάς στην Καθημερινή, προειδοποιώντας για το διακύβευμα της Αλεξανδρούπολης και την λύση επαναφοράς του status quo της ισορροπίας δυνάμεων. Το περίπλοκο πλέγμα ισορροπιών και ο ανταγωνισμός στα εξοπλιστικά διαμορφώνουν πάλι ένα πλαίσιο που καθιστά δυσεπίλυτα τα προβλήματα και πανάκριβη τη μη-λύση και την επιδιαιτησία.
Η βάση στην Αλεξανδρούπολη
Μετά το άρθρο του Αλέξη Παπαχελά, πάλι στην Καθημερινή, ο Βασίλης Νέδος, έθεσε το ζήτημα στρατιωτικοποίησης της Αλεξανδρούπολης από το NATO και τις ΗΠΑ και δημιουργίας βάσης τύπου Σούδας, όπου θα δένουν βαρέου τύπου πολεμικά πλοία των ΗΠΑ. Εφόσον ισχύουν, οι πληροφορίες αυτές είναι λογικό να υποθέσει κανείς ότι ήταν πρώτα γνωστές στην Άγκυρα.
Αυτό το σενάριο, συνεπάγεται ότι η βάση δεν είναι διαμετακομιστική, αλλά στρατιωτική, που συνεπάγεται ότι δεν θα λειτουργεί ad hoc αλλά συνεχώς. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει μια σειρά από διεργασίες και αναπτύξεις που θα μεταβάλλουν άρδην την κατάσταση στο παραλιακό μέτωπο της Αλεξανδρούπολης και σε συνδυασμό με το FSRU, θα περιορίσουν τη δυνατότητα παράλληλων αναπτύξεων.
Είναι προφανές, ότι κάτι τέτοιο θα ενοχλήσει την Άγκυρα, όχι γιατί εμπεδώνει την ασφάλεια της περιοχής, αλλά γιατί δημιουργεί προϋποθέσεις υποβάθμισης του δικού της ρόλου στο πλαίσιο του NATO και διμερώς με τις ΗΠΑ και άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ανταγωνισμός στα εξοπλιστικά
Υπ αυτό το πρίσμα, όπως αναφέρει και ο Αλέξης Παπαχελάς, οι ΗΠΑ θα πρέπει να δώσουν ανταλλάγματα στην Τουρκία και αυτά θα είναι -πιθανότητα- η αναβάθμιση των F-16. Για τη διατήρηση της ισορροπίας των δυνάμεων και την προστασία του status quo η Αθήνα να αναγκαστεί να αποδεχθεί λύση αιχμής, που σημαίνει ότι θα έχει δικαίωμα να έχει πρόσβαση σταθερά σε όπλα και τεχνολογίες ένα κλικ ανώτερες από τις τουρκικές. Αυτό όμως, συνεπάγεται αυξημένα κόστη και την διαιώνιση ενός εξαιρετικά επικίνδυνου status στα εξοπλιστικά. Ταυτοχρόνονα, για να δικαιολογηθούν προοδευτικά τα πολύ υψηλά αμυντικά budget και στις δύο πλευρές θα πρέπει να συντηρείται κλίμα έντασης, κάτι που υπονομεύει την ίδια τη λύση…
Η συνέντευξη Μητσοτάκη
Συνέντευξη στην τηλεόραση του πρακτορείου Bloomberg και στη δημοσιογράφο Caroline Hyde παραχώρησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Μεταξύ άλλων κλήθηκε να απαντήσει σε ερωτήματα για τη ρητορική του Ρώσου προέδρου Πούτιν, για την ενεργειακή κρίση αλλά και για την τουρκική ρητορική κατά της Ελλάδας. Ο πρωθυπουργός, έστειλε το μήνυμα ότι
«δεν θα δεχθούμε εκβιασμό από τη Ρωσία, σε ό,τι αφορά την επάρκεια και τις τιμές του αερίου» ενώ αναφερόμενος στον Ταγίπ Ερντογάν είπε πως «η αμφισβήτηση της κυριαρχίας ενός συμμάχου στο ΝΑΤΟ είναι προφανώς απαράδεκτη και δεν πρόκειται να γίνει ανεκτή» συμπληρώνοντας ότι «δεν χρειαζόμαστε άλλη πηγή γεωπολιτικής αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο όταν διεξάγουμε πόλεμο εναντίον της Ρωσίας και προσπαθούμε να υποστηρίξουμε την Ουκρανία».
