Συνθήκες με άρωμα κοινωνικών αναταραχών δημιουργούνται στο Ιράν μετά από τον θάνατο 22χρονης στο τμήμα Ηθών, που είχε συλληφθεί επειδή δεν φορούσε σωστά τη χιτζάμπ. Οι εξελίξεις αυτές έρχονται στη στιγμή που διαπραγματεύσεις της Τεχεράνης με τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον για την επανενεργοποίηση της JCPOA βρίσκονται σε αδιέξοδο.
Κλιμακώνονται οι κινητοποιήσεις κατά του ισλαμικού καθεστώτος στο Ιράν, μετά τον «μυστηριώδη» θάνατο 22χρονης μέσα στο τμήμα Ηθών, όπου οδηγήθηκε αφού συνελήφθη, επειδή δε φορούσε «σωστά» τη χιτζάμπ της.
Τα social media κατακλύζονται από επικρίσεις για τον θάνατο της Αμινί, με το hashtag #MahsaAmini στα περσικά να έχει σχεδόν 3 εκατομμύρια αναφορές στο Twitter.
Καθημερινά πραγματοποιούνται σε όλη τη χώρα μαζικές διαδηλώσεις με συνθήματα κατά του αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και της θεοκρατίας, στο πλαίσιο της οποίας συνελήφθη η Μαχσά Αμινί για παραβίαση του αυστηρά εφαρμοζόμενου ισλαμικού κώδικα ενδυμασίας.
Οι Φρουροί της Επανάστασης έχουν διακόψει την πρόσβαση στο internet σε πολλές περιοχές, σε μια προσπάθεια να αποφύγουν μεγαλύτερη κινητοποίηση και συντονισμό και για να αποτρέψουν τη διεθνή κατακραυγή και διασυρμό της χώρας.
Στο Ιράν, ξεσπούν κοινωνικές αναταραχές κάθε 18-24 μήνες και πολλές εξ αυτών ιδιαίτερα βίαιες. Την προηγούμενη φορά αιτία ήταν οι συνθήκες ανέχειας που δημιούργησε η οικονομική κρίση.
Εκατοντάδες βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν γυναίκες να αφαιρούν από τα κεφάλια τους τις μαντίλες – χιτζάμπ – που υποχρεούνται να φορούν για να καλύπτουν τα μαλλιά τους, να τις στροβιλίζουν από πάνω τους και να ψέλνουν. Άλλες τις καίνε ή κόβουν τούφες από τα μαλλιά τους.
Σήμερα, το ημιεπίσημο πρακτορείο ειδήσεων ISNA μετέδωσε δηλώσεις του υπουργού Επικοινωνιών, σύμφωνα με τον οποίο η πρόσβαση στο ίντερνετ πιθανόν να διακοπεί για «λόγους ασφαλείας».
‘Οργιο καταστολής
Ο θάνατος της Αμινί έχει εξοργίσει πολλούς Ιρανούς, ιδιαίτερα τους νέους, οι οποίοι τον θεωρούν ως μέρος της σκληρής αστυνόμευσης από την Ισλαμική Δημοκρατία και της ολοένα και πιο βίαιης μεταχείρισης των νεαρών γυναικών από την αστυνομία Ηθών.
Σε ορισμένες από τις διαδηλώσεις, οι διαδηλωτές συγκρούονται με την αστυνομία. Πυκνά σύννεφα από τη χρήση δακρυγόνων καλύπτουν την πρωτεύουσα. Άλλα βίντεο από την Τεχεράνη δείχνουν περιπολικά με σπασμένα τζάμια, την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποιούν κανόνι νερού για να διαλύσουν το συγκεντρωμένο πλήθος.
Εν τω μεταξύ, εθελοντές μοτοσικλετιστές, γνωστοί ως «Basij» της παραστρατιωτικής Επαναστατικής Φρουράς του Ιράν, κυνήγησαν και ξυλοκόπησαν διαδηλωτές – όπως έκαναν και σε άλλες διαδηλώσεις τα τελευταία χρόνια για τα δικαιώματα του νερού, την παραπαίουσα οικονομία της χώρας και άλλους λόγους, διαδηλώσει που έχουν κατασταλεί βίαια.
Στο μεταξύ, άλλοι δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους την Τρίτη σε διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Κερμανσάχ στο δυτικό Ιράν, όπως δήλωσε σήμερα ο εισαγγελέας της πόλης, σύμφωνα με το ημιεπίσημο πρακτορείο ειδήσεων Fars. Κατά την ίδια πηγή, τραυματίστηκαν ακόμη 25 άνθρωποι, ανάμεσά τους διαδηλωτές, μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και περαστικοί.
Τα γεγονότα
Η Μαχσά Αμινί, 22 ετών που καταγόταν από την επαρχία Κουρδιστάν, συνελήφθη στις 13 Σεπτεμβρίου στην Τεχεράνη την οποία επισκεπτόταν με την οικογένειά της, “επειδή φορούσε ανάρμοστα ρούχα” από την αστυνομία ηθών, μια μονάδα αρμόδια να επιβάλλει τους αυστηρούς ενδυματολογικούς κανόνες της χώρας.
Στο Ιράν οι γυναίκες είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν τα μαλλιά τους όταν βρίσκονται σε δημόσιους χώρους. Επίσης η αστυνομία ηθών απαγορεύει στις γυναίκες να φορούν κοντά παλτό, πάνω από το γόνατο, στενά παντελόνια και τζιν με σκισίματα καθώς και ρούχα με έντονα χρώματα, μεταξύ άλλων.
Η Αμινί έπεσε σε κώμα μετά τη σύλληψή της και πέθανε στις 16 Σεπτεμβρίου στο νοσοκομείο όπου είχε διακομιστεί, μετέδωσε η κρατική τηλεόραση και δήλωσε η οικογένεια.
Ακτιβιστές καταγγέλλουν ότι τραυματίστηκε στο κεφάλι όσο βρισκόταν υπό κράτηση. Η ιρανική αστυνομία απέρριψε τις κατηγορίες και ξεκίνησε έρευνα.
Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν από την επαρχία Κουρδιστάν στο Βόρειο Ιράν, όμως σύντομα εξαπλώθηκαν σε πολλές πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Τεχεράνης, της Μασχάντ, της Χαμαντάν και της Ταμπρίζ.