Καθώς η πλέον καυτή εβδομάδα του Καλοκαιριού αρχίζει με την διάσκεψη των προέδρων για τον προγραμματισμό της προ-ημερησίας διάταξης συζήτησης στη Βουλή για το σκάνδαλο της παρακολούθησης πολιτικών και δημοσιογράφων, ο διευθυντής της Καθημερινής επιχειρεί με άρθρο-παρέμβαση να προσδιορίσει το διακύβευμα της έλλειψης πολιτικής βούλησης και το ρίσκο της έντασης.
Θεσμικές παρεμβάσεις για τον έλεγχο του παρακράτους ζητά με άρθρο του στην Καθημερινή ο Αλέξης Παπαχελάς, ενώ παράλληλα προειδοποιεί για τα ρίσκα που απορρέουν από ενδεχόμενη πολιτική αποσταθεροποίηση.
Η παρέμβαση του έγκριτου δημοσιογράφου απευθύνεται τόσο στην κυβέρνηση όσο και στην Αξωματική αντιπολίτευση, καθώς αναφέρει χαρακτηριστικά:
Είναι σημαντικό να ξέρει όποιος έχει ή θα έχει την εξουσία στο μέλλον ότι μπορεί να ελεγχθεί.
Ενώ συμπληρώνει:
Χωρίς να ξεγυμνωθεί η εθνική ασφάλεια της χώρας με τις τόσες απειλές που αντιμετωπίζει.
Ο Αλέξης Παπαχελάς ζητά θεσμική λογοδοσία σε επίπεδο… πρωθυπουργού, ενώ παράλληλα δείχνει ότι αντιλαμβάνεται τους κινδύνους για την εθνική ασφάλεια από το λεγόμενο “oversharing”.
Προηγουμένως, όμως, ο διευθυντής της Καθημερινής έχει στείλει μηνύματα, στηλιτεύοντας πρακτικές -για τις οποίες έχει κατηγορηθεί η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη-, υπογραμμίζοντας ότι:
Ετσι και τώρα είναι ανάγκη να βγουν τα σωστά συμπεράσματα. Για έναν κυρίως λόγο. Να μην μπει στο μέλλον στον πειρασμό ένας –δεξιός ή αριστερός– πολιτικός ή αξιωματούχος να νιώσει ότι κατέλαβε την εξουσία και να εκμεταλλευθεί τις τρύπες και την έλλειψη δικλίδων ασφαλείας για να εγκαθιδρύσει ένα πραγματικά σκληρό αυταρχικό σύστημα, που θα κάνει και τον Ορμπαν να μοιάζει… «γατάκι».
Ο Αλέξης Παπαχελάς, βέβαια, αποφεύγει να στοχοποιήσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Μάλιστα, αναφέρεται σε μελλοντικό χρόνο, έτσι ώστε να περιλάβει στο κάδρο και τον Αλέξη Τσίπρα. Η αναφορά αυτή όμως, έχει άλλα μηνύματα: Κατ αρχήν κάνει λόγο για εκμετάλλευση των θεσμικών κενών και την απουσία δικλείδων ασφαλείας, ενώ αναφέρεται σε εγκαθιδρυση καθεστώτος. Μάλιστα, φτάνει στο σημείο να το συγκρίνει με τον Ορμπάν.
Συνδυαστικά, ο Αλέξης Παπαχελάς σκιαγραφεί το σκάνδαλο της παρακολούθησης πολιτικών και δημοσιογράφων, ως απόρροια έλλειψης δικλείδων ασφαλείας, ζητώντας ισχυρή πολιτική βούληση για την επιβολή και απορρίπτοντας την επίκληση της εθνικής ασφάλειας ως δικαιολογίας για τη διατήρηση της αδιαφάνειας.
Μάλιστα, ο Αλέξης Παπαχελάς φαίνεται να προσπαθεί να καταδείξει τη διέξοδο από το διαφαινόμενο πολιτικό αδιέξοδο:
Η Ελλάδα έχει ένα δομικό πρόβλημα. Οι «υπόνομοί» της είναι πολύ σκοτεινοί. Ενώ σε πολλά είμαστε Ευρωπαίοι, σε μερικά μοιάζουμε να έχουμε κολλήσει στον βαλκανικό μας εαυτό.
Η αναφορά στους σκοτεινούς “υπονόμους”, αποτελεί ξεκάθαρο καρφί για το παρακράτος. Παράλληλα, μοιάζει να εστιάζει σε αυτό ως κοινό έδαφος, στο πλαίσιο μιας πολιτική κάθαρσης για την αποφυγή της πολιτικής αποσταθεροποίησης.
Το ζήτημα είναι πώς βγαίνεις από αυτόν τον φαύλο κύκλο, πώς αντιμετωπίζεις το πρόβλημα χωρίς να κάνεις το λάθος να πιστέψεις ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Οσο περίεργο κι αν ακούγεται στο σημερινό σκηνικό, υπάρχει πεδίο σύγκλισης για το πολιτικό σύστημα να λύσει αυτόν τον γόρδιο δεσμό. Με κανόνες και θεσμούς.
Εν κατακλείδι, ο δημοσιογράφος αναφέρεται στους κινδύνους της πολιτικής αποσταθεροποίησης συνοπτικά, ενώ υιοθετεί και την αποστροφή του λόγου του Κυριάκου Μητσοτάκη που έκανε λόγο για εξωγενείς παράγοντες που επιβουλεύονται την πολιτική σταθερότητα. Κάνει μάλιστα και επόμενο βήμα, εντάσσοντας στο κάδρο και εγχώριους παράγοντες. Η αναφορά του, όμως, αποτελεί ένδειξη ότι οι ισχυρισμοί ελέγχθηκαν και επιβεβαιώνονται…
Ειδικότερα αναφέρει:
Το μόνο που δεν χρειαζόμαστε, πάντως, αυτή την ώρα είναι η πολιτική αποσταθεροποίηση και να κολλήσουμε σε ένα τέλμα, σφραγισμένο μάλιστα από την απλή αναλογική. Θα το ήθελαν πολλοί, εντός και εκτός Ελλάδος. Θα ήταν όμως τραγικό, γιατί αυτό που προέχει είναι να αλλάξουμε, όχι να πάμε πίσω.
Έτσι, ο κίνδυνος κατάρρευσης της κυβέρνησης και πρόωρων εκλογών, υπό το τρέχον και επιδεινούμενο κλίμα, θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολιτικές ισορροπίες που θα ανέτρπαν το status quo και θα έθεταν εν αμφιβόλω τη θέση της Ελλάδας σε διεθνείς οργανισμούς και συμμαχίες. Αν μάλιστα οι αναφορές αυτές συνδυαστούν με προηγούμενο άρθρο του, τότε, φαίνεται να ολοκληρώνεται η σκιαγράφηση του κινδύνου προβολής εικόνας αδυναμίας και ο κίνδυνος αυτή η ερμηνεία να αποτελέσει αφορμή για εξάρσεις στα εθνικά θέματα. Υπ’ αυτό το πρίσμα, δεν είναι τυχαία η αναφορά στα Ίμια…
Ο αρθρογράφος προφανώς και γνωρίζει ότι είναι δύσκολο έως και απίθανο να σταματήσει κανείς τον βράχο που κατρακυλάει… και ταυτόχρονα εξαιρετικά επικίνδυνο. Η παρέμβασή του όμως εμφορείται από την αίσθηση ότι ο βράχος διολισθαίνει και δεν έχει περάσει στη φάση της κατακρήμνισης.
Auditor’s note: Στόχος το… παρακράτος
Στο άρθρο υπάρχουν προειδοποιήσεις για την εγκαθίδρυση καθεστώτος χειρότερου του Ορμπάν, τον κίνδυνο της πολιτικής αποσταθεροποίησης και αναφορά στο παρακράτος και τις δικλείδες ασφαλείας. Ο Αλέξης Παπαχελάς μοιάζει να ζητά κοινοβουλευτικές πρωτοβουλίες για ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, ενώ φωτογραφίζει το πρόβλημα του σκοτεινού παρακράτους ως κοινό έδαφος ο έλεγχος του οποίου θα μπορούσε να αποτελέσει διέξοδο για την κυβέρνηση, νίκη για την αντιπολίτευση και περγαμηνή για τη χώρα.
Το άρθρο του Αλέξη Παπαχελά
Κάθε κρίση κρύβει μία ευκαιρία, λέει το παλιό κλισέ. Είναι όμως αλήθεια. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, τείνουμε έπειτα από κάθε κρίση να μπλέκουμε σε ένα ατέλειωτο ξεκατίνιασμα για το «ποιος φταίει, ποιος είπε τι», που σπάνια μεταφράζεται σε απτά μαθήματα για το μέλλον. Με ελάχιστες εξαιρέσεις. Οπως τα Ιμια, από τα οποία το πολιτικό προσωπικό έβγαλε κάποια συμπεράσματα και άρχισε να αντιμετωπίζει διαφορετικά τις Ενοπλες Δυνάμεις.
Ετσι και τώρα είναι ανάγκη να βγουν τα σωστά συμπεράσματα. Για έναν κυρίως λόγο. Να μην μπει στο μέλλον στον πειρασμό ένας –δεξιός ή αριστερός– πολιτικός ή αξιωματούχος να νιώσει ότι κατέλαβε την εξουσία και να εκμεταλλευθεί τις τρύπες και την έλλειψη δικλίδων ασφαλείας για να εγκαθιδρύσει ένα πραγματικά σκληρό αυταρχικό σύστημα, που θα κάνει και τον Ορμπαν να μοιάζει… «γατάκι». Το χρωστάμε αυτό στη χώρα και στη δημοκρατία μας, που φαίνεται ότι ακόμη ενηλικιώνεται. Και με όσα συμβαίνουν παγκοσμίως, δεν θα το έβλεπα ως σενάριο επιστημονικής φαντασίας κάποια στιγμή στο μέλλον. Τίποτα, άλλωστε, δεν είναι πια δεδομένο στην εποχή μας.
Είναι σημαντικό να ξέρει όποιος έχει ή θα έχει την εξουσία στο μέλλον ότι μπορεί να ελεγχθεί. Χωρίς να ξεγυμνωθεί η εθνική ασφάλεια της χώρας με τις τόσες απειλές που αντιμετωπίζει.
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα που κινούνται στη σωστή κατεύθυνση. Χρειάζονται όμως και άλλες κινήσεις, σε επίπεδο προσώπων και θεσμών. Υπάρχουν καθαροί, έμπειροι και σοφοί άνθρωποι στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, που μπορούν να βοηθήσουν να ξεπεράσουμε τον κακό μας εαυτό σε έναν πολύ ευαίσθητο και ζωτικό τομέα. Είναι σημαντικό να ξέρει όποιος έχει ή θα έχει την εξουσία στο μέλλον ότι μπορεί να ελεγχθεί. Χωρίς να ξεγυμνωθεί η εθνική ασφάλεια της χώρας με τις τόσες απειλές που αντιμετωπίζει.
Η Ελλάδα έχει ένα δομικό πρόβλημα. Οι «υπόνομοί» της είναι πολύ σκοτεινοί. Ενώ σε πολλά είμαστε Ευρωπαίοι, σε μερικά μοιάζουμε να έχουμε κολλήσει στον βαλκανικό μας εαυτό. Το ζήτημα είναι πώς βγαίνεις από αυτόν τον φαύλο κύκλο, πώς αντιμετωπίζεις το πρόβλημα χωρίς να κάνεις το λάθος να πιστέψεις ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Οσο περίεργο κι αν ακούγεται στο σημερινό σκηνικό, υπάρχει πεδίο σύγκλισης για το πολιτικό σύστημα να λύσει αυτόν τον γόρδιο δεσμό. Με κανόνες και θεσμούς.
Το μόνο που δεν χρειαζόμαστε, πάντως, αυτή την ώρα είναι η πολιτική αποσταθεροποίηση και να κολλήσουμε σε ένα τέλμα, σφραγισμένο μάλιστα από την απλή αναλογική. Θα το ήθελαν πολλοί, εντός και εκτός Ελλάδος. Θα ήταν όμως τραγικό, γιατί αυτό που προέχει είναι να αλλάξουμε, όχι να πάμε πίσω.