Σε αδιέξοδο κατέληξε ο πρώτος γύρος των διαπραγματεύσεων Σερβίας κια Κοσόβου με τη μεσολάβηση της ΕΕ για την εκτόνωση της νέας κρίσης που ανέκυψε στις διμερείς σχέσεις, καθώς η Πρίστινα δείχνει να επιχειρεί να επιβάλλει νέο status quo, ενώ το Βελιγράδι αρνείται συζητήσεις επί της ουσίας.
Οι ηγέτες της Σερβίας και του Κοσόβου δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε κάποια συμφωνία στις συνομιλίες που είχαν σήμερα στις Βρυξέλλες με τη μεσολάβηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όμως «οι συζητήσεις θα συνεχιστούν τις επόμενες ημέρες», ανακοίνωσε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ.
Η κλιμάκωση της έντασης ενισχύει τους κινδύνους εμπλοκής των δυτικών Βαλκανίων στν ευρύτερη γεωπολιτική ένταση, δυναμική που ανησυχεί ιδιαίτερα την ΕΕ, καθώς θα μπορούσε να ανοίξει παλιές πληγές και να σύρει την ΕΕ σε νέα δίνη.
Η ένταση στο Κλοσοβο έρχεται καθώς οι σφαίρες επιρροής Δύσης και Ρωσίας εμπδώνονται με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η Σερβία, όμως, αν και κινείται προς την ΕΕ και βρίσκεται κοντά με Γερμανία και Γαλλία αρνείται να εμπλακεί στον οικονομικό πόλεμο με τη Ρωσία, με τον πρόεδρο Βούτσιτς να διατηρεί λειτουργικές σχέσεις τόσο με τον Βλάντιμιρ Πούτιν, όσο και με τον Ταγίπ Ερντογάν, ενώ δέχεται και σημαντικές κινεζικές επενδύσεις.
Αντιθέτως, το Κλοσοβο, παραμένει μη αναγνωρισμένο και ως προτεκτοράτο του NATO στην περιοχή αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις, με βασική την οικονομική και τη διαφθορά. Σε αυτή τη φάση, Πρίστινα μοιάζει να ποδηγετείται από τις ΗΠΑ στην κλιμάκωση της έντασης με το Βελιγράδι, ενώ το NATO δηλώνει ετοιμότητα να επέμβει.
Προ ολίγων εβδομάδων, η ένταση στις διμερείς σχέσεις Κοσόβου και Σερβίας κλιμακώθηκε, όταν η Πρίστινα αποφάσισε τη μονομερή επιβολή νέου νόμου που καταργεί τις σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας και τα ταξιδιωτικά έγγραφα για τους Σέρβους στο Βόρειο Κοσοβο. Η εξέλιξη αυτή πυροδότησε εντάσεις και άμεσα στήθηκαν οδοφράγματα και ξεκίνησαν διαδηλώσεις, δεδομένου οτι η εξουσία της κυβέρνησης του Κοσόβου δεν αναγνωρίζεται στις περιοχές που κυραιρχεί το σερβικό στοιχείο.
Ίσες αποστάσεις από τον Μπόρελ
«Οι δύο πλευρές θα φέρουν πλήρως την ευθύνη στην περίπτωση κλιμάκωσης (…) Υπάρχει ακόμη χρόνος μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου», πρόσθεσε ο Μπορέλ μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά τις συνομιλίες με τον πρόεδρο της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και τον πρωθυπουργό του Κοσόβου Αλμπίν Κούρτι.
Την 1η Σεπτεμβρίου πρόκειται να τεθούν σε ισχύ οι νέοι διοικητικοί και συνοριακοί κανόνες που θέλει να επιβάλει η Πρίστινα (χορήγηση προσωρινής άδειας διαμονής στα πρόσωπα που εισέρχονται στο Κόσοβο με σερβική ταυτότητα και υποχρέωση των Σέρβων του Κοσόβου να αντικαταστήσουν τις πινακίδες κυκλοφορίας των οχημάτων τους με πινακίδες του Κοσόβου), τους οποίους έχει καταγγείλει το Βελιγράδι.
«Δυστυχώς, δεν φτάσαμε σε συμφωνία σήμερα (…) αλλά δεν είναι το τέλος της ιστορίας. Και οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι πρέπει να συνεχιστεί η διαδικασία και η συζήτηση θα ξαναρχίσει τις επόμενες ημέρες», πρόσθεσε ο Μπορέλ.