Το 1948, όταν η συνθήκη για τα δικαιώματα του ανθρώπου ήρθε προς ψήφιση στην ολομέλεια των Ηνωμένων Εθνών, έξι χώρες απείχαν. Από αυτές, τρεις δεν υπάρχουν πιά (η Σοβιετική Ένωση, η Γιουγκοσλαβία και η Τσεχοσλοβακία), και άλλες δύο (η Πολωνία και η Νότια Αφρική) έχουν αφήσει πίσω τα απολυταρχικά καθεστώτα της εποχής και έχουν εκδημοκρατιστεί. Η μόνη χώρα που έχει συνέχεια καθεστώτος και περιλαμβάνεται σε αυτή τη λίστα είναι η Σαουδική Αραβία.
Χωρίς να θέλουμε να υπονοήσουμε ότι οι χώρες που υπερψήφισαν τη συνθήκη την τηρούν κι’ όλας, διεθνείς πηγές παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις αναφορές τους στη Σαουδική Αραβία. Κατ’ αρχήν η επιτροπή για την προστασία των δημοσιογράφων αναφέρει δύο δολοφονίες δημοσιογράφων και 14 φυλακίσεις, εκτίμηση που άλλες πηγές ανεβάζουν σε 27.
Πέρα όμως από την ελευθερία του λόγου, η Διεθνής Αμνηστία καταγράφει δέκα τρόπους με τους οποίους η Σαουδική Αραβία συστηματικά καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται και η χρήση των βασανιστηρίων ως σωφρονιστικό μέσο, η αναίτιες κρατήσεις και συλλήψεις, και η συστηματική καταπάτηση των δικαιωμάτων των γυναικών, θρησκευτικών μειονοτήτων και μεταναστών. Παρόμοιες αναφορές κάνει και η Human Rights Watch, που μιλάει ανοιχτά και για διακρίσεις κατά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Η ALQST for Human Rights, μία οργάνωση τοπικών ακτιβιστών, δίνει στοιχεία επίσης και για βίαιες εξαφανίσεις ατόμων, που περιστασιακά περιλαμβάνουν και μέλη της βασιλικής οικογένειας.
Με αυτά υπ’ όψη, η πρόσκληση σε γεύμα σε Έλληνες δημοσιογράφους με αφορμή την επίσκεψη του Mohammed bin Salman (MBS) πρίγκιπα της Σαουδικής Αραβίας την προηγούμενη εβδομάδα κίνησε την περιέργεια της στήλης. Πώς ένα τέτοιο καθεστώς συνεχίζει να συντηρείται στην εξουσία; Πώς μία τέτοια χώρα, συνεχίζει να είναι συνομιλητής στη διεθνή διπλωματία; Η απάντηση διαισθητικά είναι προφανής αλλά ας την ποσοτικοποιήσουμε: Η Σαουδική Αραβία παράγει λίγο περισσότερο από το 1/3 της παραγωγής αργού πετρελαίου του ΟΠΕΚ, παραπάνω από το διπλάσιο από τον επόμενο παραγωγό, και φυσικά έχει ηγετικό ρόλο στο καρτέλ. Ο ΟΠΕΚ με τη σειρά του παράγει περί το 1/3 της παγκόσμιας παραγωγής. Η Σαουδική Αραβία κατέχει επίσης το 17% των αποδεδειγμένων αποθεμάτων παγκοσμίως. Παρόλα αυτά, η ανάγκη απεξάρτησης της χώρας από τους υδρογονάνθρακες έχει οδηγήσει την κυβέρνηση σε ένα επενδυτικό πρόγραμμα που εξωτερικές πηγές εκτιμούν ότι περιλαμβάνει επενδύσεις 1 τρίσ. δολαρίων.
Στο βαθμό που η στήλη υπήρξε αυτήκοος, που προφανώς δεν περιλαμβάνει τις κεκλεισμένων των θυρών συνομιλίες, θέματα οικονομικής σημασίας δεν αναφέρθηκαν ουσιαστικά, πέρα από γενικόλογες εξαγγελίες χωρίς χρονοδιαγράμματα. Ούτε αναφέρθηκαν δυστυχώς και θέματα λειτουργίας των θεσμών.
Εγώ με τις ιδέες μου
κι εσείς με τα λεφτά σας,
νομίζω πως τα θέλετε μονά ζυγά δικά σας,
δε θέλω την κουβέντα σας
ούτε τη γνωριμιά σας.
Θα χτυπήσω εκεί που σας πονάει,
κανένα δε θα αφήσω εμένα να κερνάει.
θα με χρίσω ιππότη και τζεντάι
και άμα ξεμεθύσω
σας λέω και γκοντμπάι.
Και οι θεοί σαν πείθονται
εάν υπάρχει ανάγκα,
για πόλεμο δεν έκανα
ποτέ εγώ το μάγκα
και ούτε νεροπίστολο
δεν έχω στην παράγκα.
Θα τραβήξω το δρόμο μου όσο πάει
κανένα δε θα αφήσω
εμένα να κερνάει,
Θα απολύσω κι όποιον με περιγελάει,
χιλιάδες δυο αλήθειες
ο πόνος μου γεννάει.
Εγώ στα δίνω έτοιμα
κι εσύ τα θες δικά σου
λιγούρα που σε έδερνε
παρ’ όλα τα λεφτά σου
και ούτε στο νυχάκι μου
δε φτάνει η αφεντιά σου.
Δε σε παίρνει εμένα να κοιτάξεις
χωρίς καμιά ουσία εσύ
θα τα τινάξεις.
Είσαι θύμα του νόμου και της τάξης
δεν ξέρεις καν το λόγο
για να με υποτάξεις.
Εγώ με τις ιδέες μου, Νικόλας Άσιμος, Παράνομη κασέτα No.000008 (τελευταία), Μάρτιος 1987.