Σχέδιο εκτάκτου ανάγκης για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών της Ελλάδας δημοσίευσε η ΡΑΕ, το οποίο όμως, πέρα από δυνητικό outline αρχών, αποτυγχάνει στην αποτίμηση κινδύνου και υπολείπεται σε υποθέσεις, ενώ φαίνεται να αγνοεί βασικές προϋποθέσεις και την πραγματική κατάσταση.
Τις παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του ενδεχομένου ανεπάρκειας ορυκτών καυσίμων (σε περίπτωση μείωσης ή διακοπής του εφοδιασμού με φυσικό αέριο) προδιαγράφει το «σχέδιο αντιμετώπισης κινδύνων στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας» που κατήρτισε η ΡΑΕ και απέστειλε για διαβούλευση στην Κομισιόν και τις γειτονικές χώρες – μέλη. Το τελευταίο από τα μέτρα που προτείνονται είναι οι προγραμματισμένες, κυλιόμενες διακοπές στην ηλεκτροδότηση.
Σύμφωνα με το σχέδιο της ΡΑΕ, τα μέτρα που θα εφαρμοστούν αν η παραγωγή και οι εισαγωγές δεν επαρκούν για την κάλυψη της ζήτησης είναι:
- Παύση λειτουργίας υδροαντλητικών μονάδων σε λειτουργία άντλησης.
- Διασφάλιση ετοιμότητας όλων των διαθέσιμων ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων και ανάλογα με τα διαθέσιμα αποθέματα (λιγνίτης, φυσικό αέριο, υδάτινα αποθέματα) κάθε ημέρας, διαχείριση της λειτουργίας τους με βέλτιστο τρόπο για την ασφάλεια του Συστήματος.
- Αύξηση των αποθεμάτων λιγνίτη.
- Ενεργοποίηση μηχανισμού μείωσης κατανάλωσης κυρίως στις ώρες αιχμής.
- Μηδενισμός εξαγωγών και έκτακτες εισαγωγές ενέργειας από όμορους Διαχειριστές που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα επάρκειας ισχύος.
- Ενεργοποίηση μονάδων έκτακτης ανάγκης που βρίσκονται σε κατάσταση ψυχρής εφεδρείας.
Εάν τα παραπάνω μέτρα δεν επαρκούν, κυλιόμενες περικοπές φορτίου.
Στις περιπτώσεις περιορισμένων εισαγωγών φυσικού αερίου και επομένως προβλημάτων στην τροφοδοσία των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων με καύσιμο φυσικό αέριο, προβλέπονται επιπλέον τα παρακάτω μέτρα:
- Αναβολή προγραμματισμένων συντηρήσεων μονάδων παραγωγής.
- Αυξημένη λειτουργία λιγνιτικών μονάδων.
- Αυξημένη λειτουργία υδροηλεκτρικών μονάδων.
- Αίτηση για παροχή έκτακτης βοήθειας σε γειτονικούς Διαχειριστές που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα επάρκειας ισχύος.
- Ενημέρωση καταναλωτών για μειωμένη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας κυρίως τις ώρες αιχμής (Ορθολογική διαχείριση και συντήρηση συστημάτων ψύξης – θέρμανσης, εξοικονόμηση ενέργειας στον τομέα του φωτισμού, ύδρευσης – αποχέτευσης).
Ενεργοποίηση μονάδων με δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου. - Δημιουργία μηχανισμού που θα διασφαλίζει ότι οι μονάδες φυσικού αερίου θα λειτουργούν στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο (θα εισάγονται δηλαδή τελευταίες στην αγορά).
Συνολικά το σχέδιο της ΡΑΕ περιλαμβάνει τις δράσεις για την αντιμετώπιση κρίσεων στην ηλεκτροπαραγωγή που σχετίζονται (εκτός από τη διακοπή του φυσικού αερίου) με βλάβες, φυσικούς κινδύνους, πανδημίες, κυβερνοεπιθέσεις κ.α.
Auditor’s note: Σχέδιο από τα Lidl
Το σχέδιο της ΡΑΕ αναφέρεται σε αύξηση της παραγωγής από λιγνίτη, μέτρο που εξήγγειλε και η ελληνική κυβέρνηση, με τη ΔΕΗ να δεσμεύει περί τα 150 εκατ., αγνοώντας όμως τις ρήτρες του πράσινου ομολόγου που έχει εκδώσει και τις επιπτώσεις στο bottom line της. Εκτός αυτού, η προοπτική επαναλειτουργίας ορυχείων και λιγνιτικών μονάδων, με στόχο τον διπλασιασμό της παραγωγής από σημερινά επίπεδα, θεωρείται πρακτικά ανεδαφική. Η ΡΑΕ, μάλιστα, αναφέρεται σε επαναφορά μονάδων που βρίσκονται σε κατάσταση ψυχρής εφεδρείας.Ωστόσο, ο Ευάγγελος Μυτιληναίος είχε προσφάτως πει δημοσίως ότι το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης για την πράσινη μετάβαση δεν περιλάμβανε την ψυχρή εφεδρία, λόγω κόστους. Όσον αφορά στην επαναλειτουργία λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων, πρόκειται για πρόκληση, καθώς η προοπτική εξόδου από τον λιγνίτη, είχε από καιρό προκαλέσει μετατόπιση ενδιαφέροντος. Έτσι, αποχώρησαν από την Ελλάδα εργολάβοι, συνταξιοδοτήθηκε έμπειρο προσωπικό και πωλήθηκαν μηχανήματα έργου σε εταιρίες στο εξωτερικό.
Υπ αυτό το πρίσμα η επιτευξιμότητα των στόχων του κυβερνητικού σχεδίου, ο οποίο έχει επιμεληθεί η ΡΑΕ αμφισβητείται και μάλιστα έντονα. Το χρονοδιάγραμμα και ο κατεπείγον χαρακτήρας δεν, ακόμη περισσότερο. Συνολικά, το σχέδιο της ΡΑΕ αν μη τί άλλο αποδεικνύει την απουσία ενεργειακού plan b και υπογραμμίζει την υψηλή έκθεση της Ελλάδας σε κινδύνους που δεν μπορεί να αντιμετωπίσει.
Στους σχζεδιασμούς δεν περιλαμβάνεται η διαχείριση του Χρηματιστηρίου ενέργειας, προπαρασκευή για εισαγωγή ενέργειας από χώρες με πλεόνασμα, ούτε η αγορά ομάδων κινητών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής.