Εντείνεται πλέον η πίεση τόσο στη Meta όσο στην Κομισιόν και τις εθνικές κυβερνήσεις, ώστε να βρουν προσωρινή λύση-γέφυρα που θα επιτρέπει τη λειτουργία της διαδικασίας μεταφοράς δεδομένων χρηστών από την ΕΕ στις ΗΠΑ, καθώς σε διαφορετική περίπτωση, το ενδεχόμενο να διακοπεί η λειτουργία Facebook και Instagram συγκεντρώνει ολοένα και περισσότερες πιθανότητες.
Μπροστά στον κίνδυνο blackout του Facebook και του Instagram βρίσκεται η Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι, καθώς η ρυθμιστική αρχή απορρήτου της Ιρλανδίας επιμένει στην απαγόρευση ροής δεδομένων της εταιρίας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η ιρλανδική Επιτροπή Προστασίας Δεδομένων την Πέμπτη ενημέρωσε τους ομολόγους της στην Ευρώπη ότι θα μπλοκάρει την πάγια πρακτική του Facebook, να αποστέλλει δεδομένα χρηστών από την Ευρώπη στις ΗΠΑ. Η Meta, παό την άλλη πλευρά, επιμένει -νομικά τουλάχισοτν- στο υπόμνημα που είχε υποβάλλει στη SEC, στο οποίο καθιστούσε σαφές ότι αν η ΕΕ επιμείνει στη στάση της, τότε θα αναγκαστεί να διακόψει τις υπηρεσίες της, ήτοι το Facebook και το Instagram.
Ωστόσο, κάτι τέτοιο θα προκαλούσε τεράστια ζημιά στην ίδια την εταιρία, καθώς οι αριθμοί ενεργών χρηστών έχουν “στολάρει” και ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ αναζητά λύσεις για να διατηρήσει την εταιρία σε αναπτυξιακή τροχιά. Ενδεχόμενη αναστολή των υπηρεσιών στην Ευρώπη, θα τίναζε στον αέρα το business plan της Meta και θα οδηγούσε σε sell-off τη μετοχή.
Υπ αυτό το πρίσμα και με δεδομένη στη στάση των υπηρεσιών της ΕΕ απέναντι στο Facebook, ιδιαίτερα μετά το σκάνδαλο της Cambridge Analytica, το πιθανότερο σενάριο είναι να αναγκάσει τη Meta να υπαναχωρήσει, καθώς εσωτερικά, η προστασία των προσωπικών δεδομένων αποτελεί μείζον θέμα και οι αυθεραεσίες των τεχνολογικών εταιριών έχουν ΄πολλές φορές πλήξει πολιτικά κυβενρήσεις και πολιτικά πρόσωπα.
Κατ επέκταση η μάχη Ιρλανδίας – Facebook, εφόσον κλιμακωθεί, θα μπορούσε να αποτελέσει εμβληματική σύγκρουση της ΕΕ με την επιχειρηματική κουλτούρα πειθαναγκασμού πολιτικών και κυβερνήσεων.
Η απόφαση της Ιρλανδίας
Το προσχέδιο απόφασης της ιρλανδικής ρυθμιστικής αρχής αναιρεί την τελευταία νομική λύση της Meta να μεταφέρει μεγάλα κομμάτια δεδομένων στις ΗΠΑ, μετά από χρόνια σκληρών δικαστικών συγκρούσεων μεταξύ του αμερικανικού τεχνολογικού γίγαντα και Ευρωπαίων ακτιβιστών υπέρ της προστασίας της ιδιωτικότητας.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το 2020 ακύρωσε τη συμφωνία ΕΕ-Η.Π.Α, που ονομάζεται Privacy Shield λόγω των φόβων σχετικά με τις πρακτικές επιτήρησης των ΗΠΑ. Στην απόφασή του, κατέστησε επίσης δυσκολότερη τη χρήση ενός άλλου νομικού εργαλείου που χρησιμοποιούν η Meta και πολλές άλλες εταιρείες των ΗΠΑ για τη μεταφορά προσωπικών δεδομένων στις ΗΠΑ, που ονομάζονται τυπικές συμβατικές ρήτρες (SCC).
Η απόφαση αυτής της εβδομάδας εκτός Ιρλανδίας σημαίνει ότι το Facebook αναγκάζεται να σταματήσει να βασίζεται και στα SCC.
Αρνείται να συμμορφωθεί ο Ζοάκερμπεργκ
Η Meta έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι μια τέτοια απόφαση θα κλείσει πολλές από τις υπηρεσίες της στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των Facebook και Instagram.
«Εάν δεν εγκριθεί ένα νέο πλαίσιο διατλαντικής μεταφοράς δεδομένων και δεν είμαστε σε θέση να συνεχίσουμε να βασιζόμαστε σε SCC ή να βασιζόμαστε σε άλλα εναλλακτικά μέσα μεταφοράς δεδομένων από την Ευρώπη στις Ηνωμένες Πολιτείες, πιθανότατα δεν θα είμαστε σε θέση να προσφέρουμε ορισμένα από τα πιο σημαντικά προϊόντα και υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των Facebook και Instagram, στην Ευρώπη,” αναφέρεται σε υπόμνημα που κατέθεσε η Meta στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους.
Η εντολή αναστολής της ροής δεδομένων, που εξέδωσε η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων στην Ιρλανδία, εφόσον επιβεβαιωθεί από την ομάδα των ευρωπαϊκών εθνικών ρυθμιστικών αρχών προστασίας δεδομένων, είναι πιθανό να προκαλέσει αναταρραχή σε ολόκληρη την επιχειρηματική κοινότητα, η οποία αναζητά λύσεις για να διατηρήσει ανοιχτούς τους διαύλους μεταφορές δεοδμένων, μετά την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της ΕΕ το 2020.
Διαπραγματεύσεις για νέο safe harbor
Ευρώπη και ΗΠΑ βρίσκονται στη μέση της διαπραγμάτευσης ενός νέου κειμένου μεταφοράς δεδομένων που θα επιτρέψει σε εταιρίες όπως η Meta να συνεχίσουν να αποστέλλουν δεδομένα ανεξάρτητα από την απόφαση της ιρλανδικής Αρχής. Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον τον Μάρτιο συμφώνησαν επί τηας αρχής, σε ένα προκαταρκτικό κείμενο, σε πολιτικό επίπεδο, αλλά οι διαπραγματεύσεις για τα τεχνικά και νομικά ζητήματα έχουν σταματήσει και είναι απίθανο να επιτευχθεί τελική συμφωνία πριν από το τέλος του έτους.
Εκπρόσωπος της ιρλανδικής DPC επιβεβαίωσε ότι το σχέδιο απόφασης είχε σταλεί σε άλλες ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές προστασίας της ιδιωτικότητας, που έχουν τώρα ένα μήνα για να απαντήσουν στο πλαίσιο της διαβούλευσης, χωρίς όμως να εκφέρουν άποψη επί του πυρήνα της απόφασης.