Σενάρια που αναβιώνουν το μπρα-ντε-φερ για την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες έρχονται εκ νέου στο προσκήνιο, τις τελευταίες ημέρες, καταδεικνύοντας ότι οι σύμβουλοι του Κυριάκου Μητσοτάκη παραμένουν διχασμένοι, όπως άλλωστε και οι ομάδες πίεσης εντός και εκτός του Μεγάρου Μαξίμου. Αν και τα σενάρια απ όλες τις πλευρές έχουν πολιτική λογική και επιχειρήματα, αυτό που φαίνεται εν τέλει ότι θα μετρήσει είναι η ισχύς των λόμπι στο εσωτερικό και η προοπτική των εκλογών ως παράθυρο διαφυγής, από άβολες καταστάσεις.
Η εκλογολογία μετράει ήδη αρκετούς μήνες, με τον πρωθυπουργό να παραδέχεται πλέον σε συνέντευξή του στη Δημόσια τηλεόραση ότι η χώρα δεν μπορεί να σέρνεται σε μακρά εκλογική περίοδο, υπερτροφοδοτώντας τα δημοσιεύματα, που οργίαζαν ήδη. Παράλληλα, όμως, η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη μεταφράστηκε ταχύτητα και ακούστηκε εκτός της χώρας, στέλνοντας μηνύματα που μόνο λίγοι μπορούν να αποκωδικοποιήσουν σε πραγματικό χρόνο.
Όπως είπε, δεν θα ήθελε σε καμία περίπτωση «η συζήτηση για πρόωρες εκλογές να αντικατασταθεί από πρόωρη πόλωση, ένταση και διαρκή τοξικότητα, που θα διαρκέσει δέκα μήνες», καθώς «αυτό θα ήταν κακό για τη χώρα». Η λακωνική αλλά περιεκτική απάντηση του κ. Μητσοτάκη άφηνε ανοιχτό παράθυρο για πρόωρες εκλογές, κάτι που εντάθηκε ακόμα περισσότερο από την αινιγματική τοποθέτησή του στη γενική συνέλευση του ΣΕΒ. Ερωτηθείς ξανά για τον χρόνο των εκλογών, απάντησε πως «αυτή είναι η τελευταία γενική συνέλευση του ΣΕΒ που γίνεται πριν από τις εθνικές εκλογές, οι οποίες προσδιορίζονται για την άνοιξη του 2023». Ο πάντα προσεκτικός στις διατυπώσεις του κ. Μητσοτάκης χρησιμοποίησε τη λέξη «προσδιορίζονται» και όχι «θα διεξαχθούν» ή κάτι παρεμφερές, αφήνοντας εκ νέου όλα τα σενάρια ανοιχτά.
Το Crisis Monitor έχει επισημάνει ότι η εκλογολογία αρχικά βλάπτει, ενώ πλέον η δυναμική που έχει προσλάβει στο εσωτερικό και ο αντίκτυπος διεθνώς, υπονομεύουν την όποια αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας και παγώνουν ενδεχόμενες επενδύσεις.
Οι εκλογές έρχονται από… μακρά
Στην πραγματικότητα όμως, το ζήτημα των εκλογών έρχεται και επανέρχεται από το καλοκαίρι του 2021. Το σκηνικό των αλληλεπικαλυπτόμενων κρίσεων, με την έξαρση του πληθωρισμού back-to-back, με τον κορονοϊό και τη ρωσική εισβολή να δυναμιτίζει τις ήδη καλπάζουσες τιμές της ενέργειας, δεν αφήνουν περιθώρια.
Παρά τις -καλύτερες του μέσου όρου- αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, η εισροή χρημάτων από την ΕΕ αποδεικνύεται βραδεία, η επικείμενη πολιτική αστάθεια, εντείνει την επιφυλακτικότητα των εταίρων, προδιαγράφοντας ζοφερή πραγματικά για τη μεσαία τάξη. Επίσης, η κυβέρνηση είναι αναγκασμένη να επανέλθει σε μονοπάτι πρωτογενών πλεονασμάτων και σε δημοσιονομική προσαρμογή, που συνεπάγεται ότι εκτός από την εκπνοή των μέτρων στήριξης στο τέλος του 2022, στον προϋπολογισμό του 2023 θα περιλαμβάνονται και νέα μέτρα εισπρακτικού χαρακτήρα.
Ο ρόλος του Ερντογάν
Στα εθνικά θέματα, η πίεση από την Τουρκία για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, επί ευαίσθητων ζητημάτων, τα οποία δεν φαίνεται να έχουν ωριμάσει στο πολιτικό ακροατήριο της κυβερνώσας παράταξης, θα μπορούσε επίσης να εντείνει τις πιέσεις στην κατεύθυνση των εκλογών. Αν και από το Μαξίμου διαρρέεται ότι οι εντάσεις λειτουργούν αποτρεπτικά για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, εν τούτοις θα μπορούσαν να αποτελέσουν διέξοδο. Επίσης, αν τεθεί το διακύβευμα προεκλογικά και σε πιεσμένο χρόνο θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για τη νέα κυβέρνηση.
Τα λόμπι εσωτερικού
Σε επίπεδο λόμπι, είναι ξεκάθαρο ότι ο όμιλος Μαρινάκη, Βήμα, Νέα, in.gr, Παραπολιτικά και… Powergame, πιέζουν για όσο το δυνατόν ταχύτερη προσφυγή στις κάλπες. Η “Καθημερινή”, από την άλλη πλευρά, μέχρι προσφάτως στήριζε το αφήγημα για εκλογές το 2023, αφήνοντας ανοιχτό τον ακριβή χρόνο. Εσχάτως, όμως, με παρέμβαση στο κύριο άρθρο της Κυριακάτικης έκδοσης, δίνει τόνο αλλαγής στάσης και προσχώρησης στο στρατόπεδο υπέρ των πρόωρων εκλογών το Φθινόπωρο.
Έτσι, πλέον μένουν μια σειρά από “τυπικά” ζητήματα που πρέπει να διευθετηθούν. Σε αυτά περιλαμβάνονται αποκρατικοποιήσεις, εισροή επενδύσεων, ολοκλήρωση μεταρρυθμίσεων και κινήσεις σταθεροποίησης. Το κλειδί βέβαια βρίσκεται στις Δημοσκοπήσεις, καθώς εκεί διαπιστώνεται η τάση και η συσπείρωση, δίνοντας μια αίσθηση της δυναμικής που θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε μια στενή χρονικά προεκλογική περίοδο. Βέβαια, με δεδομένο ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει προαναγγείλει διπλές κάλπες, χρειάζεται οι δεύτερες εκλογές να γίνουν το δυνατόν συντομότερο. Για να μπορέσει όμως να οδηγήσει την κατάσταση εκεί, η Νέα Δημοκρατία θα πρέπει να λάβει ποσοστό που δεν θα επιτρέπει τη συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ
Turning point
Τα πάντα όμως θα μπορούσαν να επιταχυνθούν ή να ανατραπούν από δύο παράγοντες: Τον τουρισμό και τις εκλογές. Με δεδομένο ότι η ένταση στα εθνικά θέματα είναι ελεγχόμενη, τα άλλα δύο θα μπορούσαν να αποδειχθούν καταλύτες.
Αν ο Τουρισμός πάει καλύτερα απ ότι αρχικά αναμενόμενο, τότε θα υπάρχει δυναμική που διευκολύνει την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Ταυτόχρονα αυτό θα μπορούσε να ενισχυθεί από ένα καλό Καλοκαίρι στην διαχείριση των πυρκαγιών.
Από την άλλη πλευρά, αν το καλοκαίρι είναι σαν το περυσινό, τότε δύσκολα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα στραφεί σε πρόωρες εκλογές το Φθινόπωρο, καθώς θα βρεθεί ο ίδιος εγκλωβισμένος.