Τη δημιουργία μηχανισμού ασφαλείας για τα ομόλογα των ευάλωτων χωρών σκιαγράφησε στο πρόσφατο Eurogroup η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους πολιτικούς και να λάβει υποστήριξη για την απρόσκοπτη έγκριση του εργαλείου παρακολούθησης και εγκαίρου ειδοποίησης για την αποφυγή κρίσεων.
Το νέο εργαλείο της ΕΚΤ θα έχει στόχο να εντοπίζει εγκαίρως ανωμαλίες στις αγορές και να ενεργοποιεί διαδικασίες εξομάλυνσης, έτσι ώστε οι αδύναμες χώρες να μην βρίσκονται μόνες απέναντι σε κερδοσκοπικές ή άλλες επιθέσεις. Με αυτό τον τρόπο η ΕΚΤ φιλοδοξεί να προλαμβάνει τις εξάρσεις πριν αυτές εξελιχθούν σε κρίσεις, στέλνοντας παράλληλα μήνυμα στις αγορές ότι “έχουν γνώση οι φύλακες”.
Σύμφωνα με όσα είπε στους υπουργούς Οικονομικών η Κριστίν Λαγκάρντ το νέο εργαλείο πρόληψης και αντιμετώπισης κρίσεων θα παρακολουθεί τα spread των ομολόγων και την ταχύτητα των κινήσεων στις δευτερογενείς αγορές. Θα ενεργοποιείται όταν διαπιστώνεται έντονη ροπή εκτροπής. Αν και οι ρήτρες παρέμβασης δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί επαρκώς, ούτε ο τρόπος δράσης είναι ξεκάθαρος, στόχος της προαναγγελίας είναι να πειστούν πολιτικοί και αγορές ότι ο επόπτης γνωρίζει το πρόβλημα και λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα.
Auditor’s note: Αυτά που δεν είπε η Λαγκάρντ
Η ενημέρωση της Κριστίν Λαγκάρντ στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης δεν περιείχε λεπτομέρειες για ενδεχόμενους όρους συμπερίληψης των αδύναμων χωρών στο εργαλείο, το εύρος δράσης, τη διαθέσιμη ρευστότητα και ενδεχόμενες υποχρεώσεις των χωρών που εντάσσονται τελικά σε αυτόν τον μηχανισμό.
Τα σημεία αυτά, άλλωστε, αποτελούν το επίκεντρο του πολιτικού μπρα-ντε-φερ στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ. Οι τάσεις γνωστές: Οι Γερμανοί και κυρίως τώρα οι Ολλανδοί που ζητούν ασφυκτικά προσδιορισμένο μηχανισμό, έναντι των Νοτίων που θέλουν ένα μπαζούκας και έναν trigger-happy χειριστή με μόνη οδηγία να διατηρούν το καλό κλίμα στις αγορές.
Ο συμβιβασμός που -αναπόφευκλτα θα επιτευχθεί- αναμένεται να κινηθεί πιο κοντά σε έναν universal, χωρίς προαπαιτούμενα μηχανισμό, αλλά με ξεκάθαρους κανόνες εμπλοκής και playbook διαχείρισης κτήσεων και πλάνο εκκαθάρισης.
Παράλληλες δράσεις
Αξίζει να σημειωθεί ότι μηχανισμό παρέμβασης στην αγορά ετοιμάζει και η ελληνική κυβέρνηση, καθώς σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών χορηγούνται νέες αρμοδιότητες και δυνατότητες στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, που τον καθισστούν de facto market maker της αγοράς.
Ωστόσο, το Crisis Monitor έχει επισημάνει ότι στο νομοσχέδιο υπάρχουν πολλά θολά σημεία και δεν προσδιορίζεται επαρκή εχέγγυα για τη δράση, λογοδοσία και τη διαφάνεια, αφήνοντας τη χρήση του στη διακριτική ευχέρεια του υπουργού Οικονομικών.
Τέτοιες παρεμβάσεις υπονομεύουν την ανεξαρτησία της δημοσιονομικής πολιτικής και δημιουργούν ροπή προς ασύμμετρη ανάληψη ρίσκων από θεσμικούς παράγοντες.